In DNA zijn gisteren twee samenwerkingsovereenkomsten op de agenda opgebracht. Het gaat om formele samenwerking tussen Suriname en de landen Turkije en Equatoriaal Guinee. Suriname is een ontwikkelingsland met een kleine relatief minder geschoolde bevolking met een lage woondichtheid, hoge bosbedekking en een enorme natuurlijke potentie per capita. Tegen deze achtergrond dienen economische samenwerkingsverbanden te worden aangegaan. Tot nu toe is de Turkse aanwezigheid sterk in de casino-branche in Suriname, maar het land heeft veel meer te bieden. Het land is vaker in het nieuws vanwege mensenrechtenschendingen en de aanval op krachten die de regering bekritiseren. Turkije exporteert een heleboel goedkope producten naar o.a. de Eurozone en heeft een enorme productiesector. Turkije behoorde in de periode 2002-2007 tot de snelst groeiende economieën van de wereld. Het land steeg van de 26ste grootste economie naar de 15de. In deze periode was de economische groei ook gemiddeld 7% per jaar door structurele hervormingen en het succesvolle macro-economische beleid. Na een mindere periode is de economie weer gaan herstellen vanaf 2010 met een groei van wel eens 8,9 % per jaar. Turkije is het land met de snelst groeiende economie van heel Europa. Suriname zou een les kunnen leren van de Turkse aanpak. De aangepaste wetgeving is er de oorzaak van dat de economie het goed doet. Zo werd de wet voor buitenlandse investeringen ingevoerd, die het investeringsklimaat voor buitenlandse bedrijven sterk heeft verbeterd. De economische groei van Turkije ligt aan een aantal kenmerken van het land, zoals een redelijk goed opgeleide, jonge bevolking, lage arbeidskosten en een centrale ligging ten opzichte van Europa, Azië en het Midden-Oosten. Deze centrale ligging wordt ook vaak aan Suriname toegeschreven, alleen, wij kunnen het niet gebruiken. De overeenkomst die gesloten wordt met Turkije heeft als inzet het bevorderen van de samenwerking op het gebied van de wederzijdse investeringen, energie en minerale hulpbronnen, ontwikkeling van landbouw en veeteelt, onderwijs en gezondheid, wetenschap en technologie en toerisme. De overeenkomst heeft de bedoeling dat de landen hun respectieve bedrijfsleven en organisaties zoveel mogelijk stimuleren om deel te nemen aan tentoonstellingen, beurzen en andere promotieactiviteiten, alsook het bevorderen van de uitwisseling van handelsmissies. Van Suriname is over het algemeen bekend dat het een erg ondernemersonvriendelijk beleid heeft gevoerd tot nu toe, omdat de politieke partijen die het voor het zeggen hebben gehad (NPS, NDP) zich niet kunnen herkennen in de investeerders en de ondernemers. Die lijken meestal niet op hen. De uitvoering van overeengekomen projecten zal middels overeenkomsten gerealiseerd worden. Deze zullen niet alleen door de regeringen, maar kunnen ook door ondernemingen, organisaties of publieke instellingen van de twee landen worden ondertekend. Opmerkelijk is dat er een clausule is opgenomen met betrekking tot de vrijstelling van douanerechten voor goederen en apparatuur die tijdelijk worden ingevoerd voor gebruik in handelsevenementen, zoals beurzen, tentoonstellingen, missies en seminars, indien deze niet voor commerciële doeleinden zullen worden gebruikt en opnieuw zullen worden uitgevoerd na de beurs. Voor overige goederen uit bijvoorbeeld Turkije gelden deze regels niet. De overeenkomst voorziet erin dat een gezamenlijk Surinaams-Turks Gemengde Economische Commissie op ministerieel niveau wordt ingesteld voor het bevorderen en faciliteren van de handel en economische samenwerking tussen de twee landen. Deze commissie zal als taak hebben toezicht te houden op de naleving van de overeenkomst en noodzakelijke aanbevelingen te doen. Net als andere landen biedt ook Turkije mogelijkheden voor de Surinaamse economie. De politieke wil moet echter aanwezig zijn om alle burgers van het land de geleenheid te bieden om zonder aanzien des persoon te ondernemen en zonder dat percentages worden bedongen, zoals in het geval van de Indiase ambassade. Interessant is de landbouwsector in Turkije. Het land verbouwt granen, katoen, zonnebloemen en andere oliegewassen, maïs, suikerbieten, aardappelen, thee, wijn, noten, olijven en vijgen. Het land kan Suriname helpen met landbouwbedrijven. Turkije heeft ook ervaring met schapen-, geiten-, runderen-, pluimveeteelt. Turkije produceert ook auto’s, bussen, schepen en elektronica. De grootste exportpartners zijn Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Irak, Verenigde Staten en Italië. De ministers van LVV en HIT moeten nauw betrokken worden bij deze samenwerking en het grootste doel moet zijn om investeringen aan te trekken en banen te creëren voor de Surinaamse beroepsbevolking. De samenwerking met Equatoriaal Guinee is minder goed toegelicht en lijkt hoofdzakelijk te gaan om een culturele samenwerking. Dit Afrikaans land is niet bekend als een welvarend land met goed economisch beleid, maar eerder als een corrupt land met een potentaat aan het hoofd. De samenwerking met Turkije kan een vervelende politieke angel hebben vanwege lastige standpunten die de Turkse regering inneemt. De samenwerking heeft onmiskend veel economische potentie, maar alles staat en valt met politieke wil. Het is namelijk mogelijk dat omdat politici niets vangen en grip hebben via de corruptie, zij investeringen dwarsbomen, ook al zouden die duizenden banen opleveren. Dit alles kan ongestraft in Suriname.
