De term racisme heeft een negatieve lading. Opvallend is dat dit woord steeds vaker wordt gebezigd in Suriname. Vooral de president krijgt dit woord regelmatig naar het hoofd geslingerd. Elke handeling, elke uitspraak van de president is volgens velen racistisch gekleurd en dat is niet terecht. Men zoekt continu naar een stok om hem mee te slaan. Soms is een verwijt terecht. Het verwijt dat hij familie baantjes had gegeven, was terecht.
Maar, het verwijt een racist te zijn, bevat geen grond. In zijn regering zijn alle rassen vertegenwoordigd. Het verwijt dat hij veel heeft beloofd en niets waar maakt, klopt ook niet. Zijn regering heeft al heel wat voor elkaar gekregen in binnen -en buitenland. Het gaat niet zo snel als hij had gewild, maar ze werken er hard aan. En omdat men geen gegronde verwijten kan vinden, grijpt men steeds weer naar dat ene verwijt van familie benoemen, net een plaat die vastzit.
Dat mensen al deze verwijten verzinnen, is al erg genoeg, maar dat ze de behoefte hebben om dit in de media van de daken te schreeuwen, is opruiend, schaadt het vertrouwen en maakt een samenleving kapot. Het is papegaaien gedrag. De een hoort het verwijt en spreekt de ander na. De uitwerking hiervan is een sneeuwbal effect.
Ik krijg steeds meer het gevoel dat men niet weet wat het woord racist precies betekent, maar dat men er een kick van krijgt om dit woord te bezigen. Het komt niet in ze op dat ze met dit gedrag een ander vals beschuldigen of zelf racistisch bezig zijn.
Mensen geven niet graag toe dat ze een racist zijn of racistische gedachten hebben. Hun gedrag hoeft geen kwade opzet te zijn maar veel mensen hebben verborgen voorkeuren. Het racisme kan onderhuids aanwezig zijn Bijvoorbeeld een voorkeur hebben voor huidskleur of afkomst. Toen Santokhi president werd, hebben velen laten zien dat ze er moeite mee hebben om een Surinamer van Hindoestaanse afkomst als president te accepteren. Er was zelfs een man die in een filmpje de creolen die op Santokhi hadden gestemd verwijten maakte. Het kwam niet in hem op dat het ook creolen waren die, door op Bouterse te stemmen, het land in de problemen hadden gebracht. We hebben achter elkaar alleen creolen als president gehad en daar had men nooit moeite mee. Men keek niet of de persoon als mens wel of niet deugde, goede waarden en normen had, integer was of een strafblad had. Men oordeelde puur op ras.
Een echte racist heeft een ongegronde en onberedeneerde hekel aan mensen van een ander ras. Zijn of haar eigen ras is superieur aan andere rassen. In het ergste geval slaat ‘een hekel hebben aan’ door tot haat zaaien, discriminatie en het gebruik van geweld en dat gebeurt nu jammer genoeg vaak in Suriname. Men is onwetend, kent de feiten niet en roept een ander na. Dit gedrag kan ook ontstaan uit een minderwaardigheidscomplex. Mensen die zelf niets of niet veel hebben bereikt zijn jaloers op een ander die wel wat heeft bereikt.
In Suriname lijkt de term racisme gebaseerd te zijn op een verkeerde basis. Men mag nog geen opmerking maken of zijn mening geven of het woord racist wordt je al naar het hoofd geslingerd. Professor Ori maakte eens de opmerking dat over het algemeen, de Hindoestanen hard werken en veel hebben bereikt in Suriname. De goede man kreeg direct een hele lading over zich heen dat hij racistisch bezig was. Niemand durfde toe te geven dat het gewoon een feit was.
Mensen die een ander racist noemen, moeten zichzelf gaan afvragen waarom ze dat doen en waarom ze er zo’n grote behoefte aan hebben om dit in de media van de daken te schreeuwen. Praat je gedachteloos een ander na of ben je jaloers of heb je een hekel aan een bepaald ras of heb je een minderwaardigheidscomplex of een andere reden?
Van belang is niet dat anderen jouw antwoord op deze vraag horen, maar dat jij het eerlijk aan jezelf toegeeft. In a racist society, it is not enough to be non-racist. We must be anti-racist.
Meestal is het doel lekker opruiend bezig te zijn en een ander daarmee te raken of pijn te doen of in een kwaad daglicht te plaatsen, maar met dit gedrag wordt slechts de samenleving geschaad.
Een samenleving die continu via de sociale media geconfronteerd wordt met filmpjes waarin mensen onterecht racist worden genoemd, kan nooit een eenheid worden. Er wordt vaak zelfs niet uitgelegd waarom ze de ander racist noemen. Het woord roepen, schijnt genoeg voldoening te geven. Het gaat om de kick van het schelden en pijn zaaien.
Probeer naar elkaar te kijken en geen ras te zien maar een medemens, een landgenoot, een Surinamer die soms juist handelt maar ook fouten maakt. Je bereikt er iets positiefs mee als je die persoon op die fout wijst op basis van goede argumenten, zodat hij de fout kan corrigeren, dan wanneer je scheldt en hem racist noemt.
Alleen zo kan je laten zien dat we het vermogen hebben om eenheid in verscheidenheid te bereiken. En dat zal de schoonheid en de test van onze beschaving zijn.
“No one is born hating another person because of the color of his skin or race. People learn to hate and if they can learn to hate they can be taught to love, for love comes more naturally to the human heart than its opposite.” (Nelson Mandela)
Josta Vaseur
