De premier van India, Narendra Modi, heeft zaterdag 18 juni op zijn persoonlijke weblog een mooie, lange tekst geschreven ter ere van zijn die dag 100 jaar oud geworden moeder Smt. Heeraba. De gehele tekst wordt deze dagen in een paar delen geplaatst in Dagblad Suriname. De tekst van de Indiase premier kan gezien worden als een inspiratie voor de jeugd in Suriname om hun ouders te herinneren en hun bijdrage aan het vormen van wie ze vandaag zijn. Vandaag deel 3.
Moeder – Deel 3
Wanneer mensen nu mijn moeder vragen of ze er trots op is dat haar zoon premier van het land is geworden, geeft moeder een buitengewoon diepgaand antwoord. Ze zegt: ‘Ik ben net zo trots als jij. Niets is van mij. Ik ben slechts een instrument in de plannen van God.”
Het is je misschien opgevallen dat moeder me nooit vergezelt voor een overheids- of openbaar programma. Ze heeft me in het verleden slechts twee keer vergezeld. Eens was het tijdens een openbare plechtigheid in Ahmedabad toen ze tilak op mijn voorhoofd aanbracht nadat ik was teruggekeerd uit Srinagar, waar ik de nationale vlag bij Lal Chowk had gehesen, waarmee ik de Ekta Yatra voltooide.
Dat was een extreem emotioneel moment voor moeder, omdat er ten tijde van de Ekta Yatra een paar mensen waren omgekomen bij een terreuraanslag in Phagwara. Ze werd toen erg ongerust. Twee mensen belden toen om te kijken hoe het met me ging. Een daarvan was Shraddhey Pramukh Swami van de Akshardham-tempel, en de tweede was Moeder. Haar opluchting was voelbaar.
Het tweede voorbeeld is toen ik voor het eerst de eed aflegde als Chief Minister van Gujarat in 2001. De ceremonie van de eedaflegging die twee decennia geleden werd gehouden, was de laatste openbare gebeurtenis die moeder met mij bijwoonde. Sindsdien heeft ze me nog nooit naar een enkel openbaar evenement vergezeld.
Ik herinner me nog een incident. Toen ik de Chief Minister in Gujarat werd, wilde ik al mijn leraren publiekelijk eren. Ik dacht dat moeder mijn grootste lerares in het leven was geweest, en dat ik haar ook moest eren. Zelfs onze geschriften vermelden dat er geen grotere goeroe is dan iemands moeder – ‘Nasti matr samo guruh’. Ik vroeg moeder om het evenement bij te wonen, maar ze weigerde. Ze zei: “Kijk, ik ben een gewoon persoon. Ik heb je misschien gebaard, maar je bent onderwezen en opgevoed door de Almachtige.” Al mijn leraren kregen die dag een felicitatie, behalve voor moeder.
Bovendien vroeg ze vóór het evenement of iemand van de familie van onze lokale leraar Jethabhai Joshi Ji het evenement zou bijwonen. Hij had toezicht gehouden op mijn vroege leren en leerde me zelfs het alfabet. Ze herinnerde zich hem en wist dat hij was overleden. Hoewel ze niet naar het evenement kwam, zorgde ze ervoor dat ik iemand van de familie van Jethabhai Joshi Ji belde.
Moeder deed me beseffen dat het mogelijk is om geleerd te worden zonder formeel opgeleid te zijn. Haar denkproces en vooruitziende blik hebben me altijd verrast.
Ze is zich altijd zeer bewust geweest van haar plichten als burger. Vanaf het moment dat de verkiezingen begonnen, heeft ze bij elke verkiezing gestemd, van Panchayat tot het parlement. Een paar dagen geleden was ze ook gaan stemmen bij de verkiezingen van Gandhinagar Municipal Corporation.
Ze vertelt me vaak dat mij niets kan gebeuren, omdat ik zegeningen heb van zowel het publiek als de Almachtige. Ze herinnert me eraan dat het leiden van een gezonde levensstijl en het zorgen voor persoonlijk welzijn noodzakelijk zijn als ik de mensen wil blijven dienen.
Vroeger zou moeder de Chaturmaas-rituelen strikt volgen. Ze kent ook mijn eigen persoonlijke gewoonten tijdens Navratri. Nu begint ze me te vertellen dat ik deze strikte persoonlijke regels moet versoepelen, aangezien ik ze al heel lang volg.
Ik heb moeder in het leven nog nooit ergens over horen klagen. Noch klaagt ze over iemand, noch koestert ze enige verwachting van wie dan ook.
Zelfs vandaag de dag staan er geen activa op moeders naam. Ik heb haar nog nooit gouden sieraden zien dragen en ze heeft ook geen interesse. Net als eerder leidt ze nog steeds een extreem eenvoudige levensstijl in haar kleine kamer.
Moeder heeft een immens vertrouwen in het Goddelijke, maar tegelijkertijd bleef ze ver van bijgeloof en prentte ze ons dezelfde kwaliteiten in. Ze is van oudsher een Kabirpanthi en blijft die gebruiken volgen in haar dagelijkse gebeden. Ze besteedt veel tijd aan japa met haar mala van kralen. Verzonken in dagelijkse aanbidding en japa, eindigt ze vaak zelfs met slapen. Soms verbergen mijn familieleden de gebedskralen zodat ze in slaap valt.
Ondanks haar hoge leeftijd heeft moeder een goed geheugen. Ze herinnert zich tientallen jaren oude incidenten nog levendig. Wanneer sommige familieleden haar bezoeken, herinnert ze zich onmiddellijk de namen van hun grootouders en identificeert ze dienovereenkomstig.
Ze houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen in de wereld. Onlangs vroeg ik haar hoe lang ze elke dag tv kijkt. Ze antwoordde dat de meeste mensen op tv druk met elkaar vechten, en ze kijkt alleen naar degenen die rustig het nieuws voorlezen en alles uitleggen. Ik was aangenaam verrast dat moeder zoveel bijhoudt.
Ik herinner me een ander incident met betrekking tot haar scherpe geheugen. In 2017, na campagne te hebben gevoerd in Kashi voor de gemeenteraadsverkiezingen in Uttar Pradesh, ging ik naar Ahmedabad. Ik droeg wat Prasad voor haar. Toen ik moeder ontmoette, vroeg ze me meteen of ik Kashi Vishwanath Mahadev eer had bewezen. Moeder gebruikt nog steeds de volledige naam – Kashi Vishwanath Mahadev. Tijdens het gesprek vroeg ze me of de lanen die naar de Kashi Vishwanath-tempel leiden nog steeds hetzelfde zijn, alsof er een tempel is in iemands huis. Ik was verrast en vroeg toen ze de tempel bezocht. Ze onthulde dat ze vele jaren geleden naar Kashi was gegaan, maar verrassend genoeg herinnerde ze zich alles.
Moeder is niet alleen extreem gevoelig en zorgzaam, maar ook behoorlijk getalenteerd. Ze kent talloze huismiddeltjes om jonge kinderen te behandelen. Bij ons huis in Vadnagar stonden er elke ochtend rijen ouders die hun baby’s kwamen brengen voor onderzoek en behandeling.
Ze had vaak een heel fijn poeder nodig voor de behandeling. Het verzamelen van dit poeder was een collectieve verantwoordelijkheid van ons kinderen. Moeder zou ons as van de kachel, een kom en een fijne doek geven. Vroeger bonden we de doek om de kom en deden er wat as op. Daarna wreven we langzaam de as over de doek, zodat alleen de fijnste korrels in de kom zouden komen. Moeder zou tegen ons zeggen: ‘Doe je werk goed. De kinderen mogen geen last hebben van grotere stukken as.”
Ik kan me een ander voorbeeld herinneren dat Moeders aangeboren genegenheid en tegenwoordigheid van geest weerspiegelt. Een keer was ons gezin naar de Narmada-ghat gegaan voor een puja die mijn vader wilde houden. Om de slopende hitte te vermijden, vertrokken we in de vroege ochtend voor de drie uur durende reis. Na het uitstappen was er nog een stukje te voet te overbruggen. Omdat het extreem heet was, begonnen we in het water langs de rivieroever te wandelen. Het is niet gemakkelijk om in het water te lopen, en al snel werden we moe en ook hongerig. Moeder merkte ons ongemak meteen op en vroeg mijn vader om even te stoppen en uit te rusten. Ze vroeg hem ook om ergens in de buurt rietsuiker te gaan kopen. Hij ging rennen en wist hem te pakken te krijgen. De gierigheid en het water gaven ons instant energie en we begonnen weer te lopen. Terwijl ik voor puja ga in die slopende hitte, moeders alertheid en mijn vader die snel rietsuiker brengt, herinner ik me elk van die momenten duidelijk.
Narendra Modi
