Op woensdag 3 oktober 2018 hebben wij de open persconferentie van de Presidentiële Onderhandelingscommissie Alcoa, bijgewoond. Tijdens deze bijeenkomst werden er mededelingen gedaan over de door hen bereikte resultaten tijdens de onderhandelingen rond de sluiting van de Suralco operaties en de daaruit voortgevloeide nieuwe concept overeenkomst met de Alcoa. Tevens ging de commissie in op vragen van de pers en belangstellenden. Ofschoon we dit initiatief toejuichen, bekruipt ons het gevoel dat er tijdens de onderhandelingen onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van de rechtmatige eigenaren van de uitgemijnde gebieden. Dit deed ons besluiten om u middels dit schrijven daarover in te lichten. Vandaag deel 2.
Schadevergoeding en rehabilitatie
Een van de knelpunten in deze conceptovereenkomst is de formulering van de verjaringstermijn waarbinnen men een schadevergoedingsclaim bij de Suralco kan instellen. Aan de aanwezigen werd meegedeeld dat de termijn van vijf jaar begint te lopen op de dag na ondertekening van de nieuwe overeenkomst.
Dit in tegenstelling tot de huidige overeenkomst waarin bepaald wordt dat rechthebbenden tot vijf jaren na de ontdekking van de schade in hun gebied een dergelijke procedure kunnen starten. Als argument hiervoor werd gegeven dat de maatschappij niet tot in lengte van dagen aansprakelijk gesteld kan worden voor schade die mogelijk door hun bedrijfsvoering werd aangericht. Ook het ontbreken van nationale milieuwetgeving werd aangehaald om deze wijziging te rechtvaardigen. Zulks terwijl de mogelijkheid aanwezig is dat uit onderzoek in de toekomst aan het licht komt, dat een bepaald fenomeen waarmee de lokale bevolking te kampen krijgt een indirect of direct gevolg is van deze Bauxiet exploitatie.
Problematiek Plantage Onoribo
Zoals in de inleiding is aangehaald zijn wij van mening dat men wellicht anders had onderhandeld als men zich had verdiept in de problematiek van plantage Onoribo. Ook had men rekening kunnen houden met onze bezwaren over het vertrek van deze multinational indien men bij ons had aangeklopt voor informatie onze problematiek rakende. Er is namelijk heel veel mis gegaan bij de aanvang van de activiteiten van deze maatschappij in ons gebied waarvan wij hier aan de hand van een door de heer Justus Keizerweerd verricht onderzoek summier een beeld zullen schetsen.
Nu de Alcoa op vertrek staat in Suriname, hebben wij immers de taak de balans op te maken van hetgeen hun aanwezigheid in ons land over het algemeen en in de diverse gemeenschappen in het bijzonder heeft opgeleverd. In dit schrijven beperken wij ons tot plantage groot Onoribo aangezien wij daarvan de vertegenwoordigers zijn.
Dit gebied beslaat een oppervlakte van 2592 ha welk aan concessie werd uitgegeven aan de Alcoa(SBM /Billiton/Suralco).
Dit geschiedde niet altijd op een rechtvaardige wijze, hetgeen uit onderzoek van de heer Keizerweerd aan het licht kwam. Allereerst werd een groter oppervlakte dan was afgesproken door bedrieglijke praktijken van de toenmalige notaris Da Costa de eigenaren van Onoribo afhandig gemaakt. Met hen bereikte men namelijk overeenstemming om tot het vestigen van het zakelijk recht tot het ontginnen, bewerken en verwerken van alle bauxiet ertsen en andere mineralen van gelijke aard of natuur”, over te gaan van een gedeelte van de grond waarvoor een bepaald bedrag werd bedongen. Tijdens het tekenen van de akte kwamen de eigenaren er echter achter dat de notaris een akte had opgemaakt welke ook de verkoop van de zogenaamde “Ston Bergi” inhield. Nadat ze weigerden deze akte te ondertekenen werd de “fout hersteld”, waarna de ondertekening en dus de vestiging van dit recht op geheel Onoribo een feit werd. Door het bedrog van dit notariaat kwam de wilsverklaring van de eigenaren gebrekkig tot stand hetgeen de akte tot een vernietigbare akte gemaakt had.
(wordt vervolgd)
