Op woensdag 3 oktober 2018 hebben wij de open persconferentie van de Presidentiële Onderhandelingscommissie Alcoa, bijgewoond. Tijdens deze bijeenkomst werden er mededelingen gedaan over de door hen bereikte resultaten tijdens de onderhandelingen rond de sluiting van de Suralco operaties en de daaruit voortgevloeide nieuwe concept overeenkomst met de Alcoa. Tevens ging de commissie in op vragen van de pers en belangstellenden. Ofschoon we dit initiatief toejuichen, bekruipt ons het gevoel dat er tijdens de onderhandelingen onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van de rechtmatige eigenaren van de uitgemijnde gebieden. Dit deed ons besluiten om u middels dit schrijven daarover in te lichten.
Tijdens de bijeenkomst wensten de vertegenwoordigers van plantage Onoribo geïnformeerd te worden over: 1) de mate waarin men tijdens het onderhandelen met de Suralco rekening had gehouden met de rechten van de plantage bewoners i.h.b. die van plantage Onoribo; 2) de termijn waarbinnen er een schadevergoedingsclaim kan worden ingediend en de hoogte van het bedrag dat er hiervoor door de Suralco is uitgetrokken; 3) de wijze waarop de rehabilitatie en sanering van de uit gemijnde gebieden zal plaatst vinden; 4)de kennis die men bezat over de historische achtergronden van de claims die de plantage heeft op de Suralco, en de mate waarop de reeds bestaande lopende afspraken (al dan niet in de vorm van overeenkomsten) tussen het bestuur van Onoribo en Suralco tijdens de gevoerde onderhandelingen, punt van bespreking zijn geweest.
Deze punten werden door het team herhaaldelijk afgedaan met de stelling dat het plantagebestuur al zelf met de Suralco aan het onderhandelen is, waardoor de commissie bij het nemen van besluiten geen rekening heeft gehouden met hun rechten. Tevens gaf men aan dat er sprake is van een rechtszaak waardoor de problematiek (waarvan men niet op de hoogte was) van de plantage naar een hoger niveau was getild.
Voor wat betreft het betalen van schade vergoeding aan rechthebbenden, de rehabilitatie en sanering van de grond en het terug geven van in concessie uitgegeven gebieden aan de rechtmatige eigenaren, werd door de commissie aangegeven dat er net als in de huidige Bauxiet Overeenkomst, in de nieuwe concept overeenkomst bepalingen zijn opgenomen die een dergelijke procedure regelen.
Ook was men niet op de hoogte van het bestaan van afspraken met de Suralco over o.a. het wederom afstaan van hun (de Suralco) “eigendommen” aan het collectief van plantage eigenaren. Hieronder gaan wij nader in op deze punten.
Zelfstandige onderhandelingen met de Suralco en afspraken met de Suralco betreffende de teruggave van eigendommen
In 2009 zijn wij inderdaad gestart om zelf onderhandelingen te voeren met de Suralco over de impact die hun vertrek uit Suriname op de plantage zal hebben. De onderhandelingen werden steeds gevoerd door een team van afgevaardigden van het zittend plantage bestuur.
De te bespreken onderwerpen betroffen: 1) de rehabilitatie en sanering van de uit gemijnde gronden; 2) De hoogte van de aan de nazaten te betalen schadevergoeding en 3) de teruggave van de al dan niet op rechtmatige manier verkregen onroerende en roerende goederen door de Suralco.
Een en ander heeft geresulteerd in het concept ontwikkelingsplan Groot Onoribo die een uitvloeisel is van een in februari 2009 getekende intentie verklaring tussen de onderhandelingscommissie van de plantage en de BHP Billiton Maatschappij Suriname.
Dit Ontwikkelingsplan Groot Onoribo omvat de overdracht, rehabilitatie en compensatie van:
plantage gronden met de daarop staande faciliteiten welke rechtens toebehoren aan de plantage-eigenaren Onoribo. De totale geschatte oppervlakte van deze arealen bedraagt voor Onoribo 1096 ha en voor de Vrijheid 1496 ha of meer; waar van de Suralco voor 66.3 ha huur betaalt voor een aan deze gronden grenzend gebied dat thans toebehoort aan de BHP- Billiton en de Alcoa (en de daarbij behorende roerende goederen).
Desgewenst zijn wij bereid u op aanvraag inzage in deze stukken te verschaffen.
Rechtszaak
Het is inderdaad zo dat het bestuur in een rechtszaak verwikkeld zit. Het betreft echter een rechtszaak over de rechtmatigheid van een gehouden bestuursverkiezing en dus niet een rechtszaak waarvan de Suralco (Alcoa) ook procespartij is. Deze rechtszaak heeft dus geen betrekking op de verplichtingen die Suralco (Alcoa) ten opzichte van ons heeft uit lopende afspraken zoals de commissie voorzitter de gemeenschap wilde doen geloven.
Het gevoel bekruipt ons daarom dat deze Presidentiële Onderhandelingscommissie het niet de moeite waard vond om zich in de problematiek van onze plantage te verdiepen. Dit is jammer omdat zij dan waarschijnlijk een maatschappelijk meer aanvaardbaar onderhandelingsresultaat met de Suralco (Alcoa) hadden bereikt. Nu heeft men, naar wij vrezen, een nieuw concept overeenkomst met deze multinational samengesteld, zonder te beschikken over adequate voorkennis van de wijze waarop onze rechten in het verleden door deze maatschappij (en of zijn voorgangers, al dan niet met behulp van het toenmalig bestuur) zijn vertrapt.
Het zonder de adequate voorkennis van de geschiedenis van de uit gemijnde gebieden onderhandelen en samenstellen van en of het ondertekenen van de concept overeenkomst zoals die thans is ingediend bij DNA, betekent onzes inziens dan ook dat wij wederom niet gekend zullen worden in een ontwikkeling die zowel direct als indirect van invloed zal zijn op onze toekomst.
(wordt vervolgd)
