Met de nieuwe wetgeving in de elektriciteitssector zijn er enkele belangrijke fundamenten vastgelegd voor zowel beleidsmakers als spelers in de sector. Dit stelde energiedeskundige Michael Kopinsky onlangs op een bijeenkomst voor stakeholders in de energiesector. De bijeenkomst werd georganiseerd door het ministerie van Handel en Industrie. Enkele van deze fundamenten zijn de liberalisering van de energiesector, regulering van de installatiebranche en zelfopwekking door huishoudens.
Planningsfunctie
Eén van de belangrijkste opgenomen zaken in de nieuwe wetgeving is ook de planningsfunctie. Volgens de wet wordt er een Elektriciteit Sector Plan (ESP) voor een periode van 5 jaar vastgesteld. Het ESP moet worden gezien als een handleiding voor de sector. Het maakt integraal deel uit van het ontwikkelingsplan. Dit ESP is bedoeld als leidraad voor de energiesector in Suriname om daarmee een duurzame en betrouwbare elektriciteitsvoorziening te garanderen. Het heeft een lange termijn strategische visie van 20 jaar, met een middellange termijn uitvoeringsplan voor de eerste 5 jaren. Dit plan wordt ontwikkeld en uitgevoerd door de Energie Autoriteit Suriname (EAS) en vormt het fundament voor de toekomst van de elektriciteitssector van Suriname. Hiervoor is een coherent en doeltreffend ESP cruciaal. Het ESP heeft 3 basis planmodules, te weten een strategisch plan (met een 20-jarige horizon), een technisch plan (met de verwachte toename van de vraag de komende 5 jaar) en een reguleringsplan (behelst onder meer duidelijke regels voor alle actoren van de sector).
Transparantie
Verder heeft de wetgeving ook gezorgd voor een sectorstructuur van transparantie. Wanneer tarieven bijvoorbeeld worden verhoogd, zal niet, bij wijze van spreken, de NV Energie Bedrijven Suriname worden uitgescholden. Het zal vanwege het feedbacksysteem helder zijn voor de betaler hoe tariefsaanpassingen geschieden.
EBS gezond maken
Wat zegt de wet over tarieven? De NV Energie Bedrijven Suriname (de wet noemt een Elektriciteitsbedrijf) moet haar efficiënt gemaakte kosten terugverdienen. Blijkbaar wil de wet EBS financieel gezond hebben. Onderdeel van deze gezondmaking is de ontvlechting van de organisatiestructuren. EBS dient zich te focussen op haar core business (distributie van elektriciteit). Dit betekent dat wanneer iemands de geleverde energie niet kan betalen, dat niet het probleem van de EBS moet zijn. EBS hanteert de vastgestelde tarieven aan de hand waarvan zij gezond kan draaien. Het zou een kwestie voor de overheid moeten zijn om na te denken over de problemen van de betaler. De overheid heeft in handen de methodologie van de berekening van het tarief. Dat wordt bij staatsbesluit in het ESP uitgedrukt. Indien de door de overheid vastgestelde tarieven voor de betaler niet redelijk zijn, wordt het beginsel van subjectsubsidie ingevoerd. Dit deel wordt uiteindelijk opgenomen in de begroting van de overheid (de belastingbetaler draait ervoor op).
Volgens de wet heeft iedereen het recht om te worden aangesloten op het elektriciteitsnetwerk, maar er zit altijd iets onder het gras. Het geld dat niet kan worden verhaald uit het tarief mag worden gehaald uit de aansluitkosten.
Kavish Ganesh
