De president heeft gisteren het Stabilisatie- en Herstelprogramma voorgehouden aan DNA. Eerder merkten we op dat de regering streng verantwoording moet afleggen aan DNA, maar de regering moet dat niet vergeten tegenover de hoogste macht in onze Trias Politica, dat is De Nationale Assemblee. De ondertitel van het rapport is ‘Van crisisbeheersing naar transformatie van de economie’. Het plan bestaat dus uit een korte termijndeel waar de neerwaartse spiraal veroorzaakt door de koers en prijsverhogingen een halt wordt toegeroepen en/of burgers zodanig bewapend worden dat ze in de herstelperiode gezinnen kunnen onderhouden, gezondheid en onderdak kunnen behouden en kinderen op school kunnen houden. Daarvoor wordt door het IMF opgenoemd de ‘versterking van vangnetsystemen’. Maar vangnetten waarin mensen worden opgevangen, moeten veranderen in vangnetten waarin diezelfde personen vis kunnen vangen, dus zichzelf en hun familie kunnen onderhouden. Daarvoor dient het tweede deel van het programma, namelijk het transformatiegedeelte van de economie. Het gaat hier om investeringen die het bbp beïnvloeden en nieuwe banen scheppen. Het uiteindelijk doel is dat het bbp van Suriname niet meer dan met 2% daalt in 2016. Deze stopzetting van de inkrimping moet komen door een investering van bijkans 120 miljoen USD en de spin-offeffecten daarvan. Het doel uiteindelijk is ook om de weerbaarheid van de werkers en de ondernemers te vergroten. Bijkans 35 miljoen SRD wordt besteed aan een investeringsprogramma dat gericht is op de fysieke infrastructuur van de productieve sector. De andere 2 middelen om dit doel te bereiken zijn vaag: stimulering productie en export en voorkoming daling bbp. Daaronder is er een project voor de opzet van kinderopvang in de districten (waardoor vrouwen meer kansen hebben als ondernemer/zelfstandige en als werknemer?). Renovatie en uitbreiding van dienstencentra, renovatie en opzetten opvangcentra kwetsbare jongeren, vervaardigen van een verkavelingsplan voor woningbouw, aanschaffingen voor bejaardentehuis en opzet van een hydroplant. Bij de uitvoering van deze projecten is er voldoende ruimte voor het maken van een ‘quick buck’ door vrienden en familie. Het programma bevat(te) ook het opzetten van ‘sleutelproductiebedrijven’ waardoor op korte termijn de productie en export vergroot kunnen worden. Het uiteindelijk doel is om de sterke daling van het bbp te voorkomen. De investering hier is ca. 550 miljoen SRD. Voor het identificeren en analyseren van de economische potentie van groeisectoren etc. is meer dan 33 miljoen SRD genoemd. Voor het transformeren van huidige bedrijfsregistratie- en vergunningensysteem is ook een soortgelijk bedrag uitgetrokken. Is het nodig om zulke bedragen uit te geven aan consultants? Zijn er geen plannen met deze doelen? Groei en diversificatie van de export en 3 strategieën en met name geselecteerde subsectoren in de agro-, hout- en visserijsector is ook opgenomen met een klein bedrag van 3 miljoen SRD. Voor Alliance is bijna 30 miljoen uitgetrokken, dit geld kan gaan verdampen. De bijna 270 miljoen voor de algemene ‘ontwikkeling van de veehouderij’ kan ook gewoon gaan verdampen evenals de rehabilitatie van een pompgemaal te Wageningen en opzet van een nieuw gebouw voor 182 miljoen. Opvallend is een 164 miljoen SRD met sociale projecten. Vreemd en onnodig en gevoelig voor njang-projecten is daaronder het opzetten van een denksportencentrum en een Olympisch zwembad, samen goed voor ca. 14 miljoen SRD. Wie zal dit alles uitvoeren? Verder komen voor ‘Arbeidsmarkt en onderzoek’ (vaag), ‘Stg. Productieve Werkeenheden en Raad voor Coöperatiewezen’ voor ca 1 miljoen (ook vaag), ‘Arbeidsinspectie en veiligheid’ 48 miljoen (uiterst vaag en hoog) en ‘arbeidsbemiddeling en bescherming’ ca 4.5 miljoen (onbeschreven). Vaag is ook het crashprogramma voor ‘ICT en communicatie’ (1.7 miljoen). Opzet van opvang van TIP-slachtoffers is erg belangrijk voor onze classificering, maar op de ca half miljoen zal door bouwbedrijven dicht bij de regering worden gejaagd. ‘Kon na wan’ en ‘Kraka yu srefi’ van respectievelijk Sport en Jeugdzaken en Sozavo verdienen meer uitleg. Belangrijk in het kader van het IMF sociale opvangprogramma is het CCT-programma voor 150 miljoen. Duidelijke definities van ‘hulpbehoevend’ etc.. en criteria voor het in aanmerking komen zijn noodzakelijk. Dit zijn bedragen en plannen die informeel bekend zijn. Het is zaak dat deze gelden pas worden uitgegeven wanneer goed uitgewerkte en detailplannen waarbij het kind bij de naam wordt genoemd, worden ingediend, besproken en goedgekeurd in DNA, voordat de uitgaven plaatsvinden. Ook moeten goedgekeurd worden de uitvoerder in de RvM, en moet er in een openbare vergadering worden aangegeven hoe de bedragen zijn uitgegeven en aan wie. Dit verslag moet op de website van de DNA worden gepubliceerd, zodat de burgerij kan meekijken. Anders zal het geld gemakkelijk verdampen via overfactureringen en voor-de-vorm-consultancyprojecten en levering van goederen en diensten en bouwprojecten. Zolang de projecten niet concreet bekend zijn, kan niet gezegd worden dat het serieuze plannen zijn en kan het ook niet worden ontkend.
