Gisteren is wereldwijd Wereld Consumentenrechtendag (World Consumer Rights Day: WCRD) herdacht. Bijna elke mens in de beschaafde wereld is een consument. De WCRD werd voor het eerst in 1983 herdacht en werd vanaf toen regelmatig herdacht. De dag wordt gebruikt om burgeractie en solidariteit te ontwikkelen binnen de consumentenbeweging. In Suriname hebben de Consumentenkring die de Consumentenkoerier uitbrengt en regelmatig op geschikte momenten de media opzoekt en de minder actieve Consumentenbond. Op de WCRD wordt de nadruk gelegd de basisrechten van alle consumenten, dat deze rechten worden beschermd en er wordt ook geprotesteerd tegen excessen op de markt en sociale onrechtvaardigheid naar de consument toe. De consumentenrechten worden door de consumentenorganisaties niet als een geheel belicht. Op 15 maart 1962 werd door president John F. Kennedy van de USA de Consumer Bill of Rights in het Congres waarin 4 basisconsumentenrechten waren opgenomen. De Verenigde Naties breidde middels de VN Richtlijnen voor Consumentenbescherming deze 4 rechten uit naar 8 rechten. De consumentenorganisatie Consumers International nam deze rechten over en vestigde de dag van 15 maart als de Wereld Consumentenrechtendag. Tot de basisconsumentenrecht behoort ten eerste het recht op veiligheid. Dit recht komt erop neer dat consumenten geen schade moeten ondervinden bij het gebruik van producten, indien ze dat volgens de richtlijnen gebruiken. Dit recht is niet van toepassing op het gebruik van auto’s. In bepaalde landen zijn op basis van dit recht organisaties opgericht die toezien op het uitvoerig testen op veiligheid van producten en goede waarschuwingslabels. Een ander basisconsumentenrecht is om geinformeerd te zijn. Producenten en andere bedrijven die producten aanbieden moeten genoeg informatie over het product presenteren, zodat de consument een goede keus kan maken. De informatie over het product moet niet half maar compleet zijn en op waarheid gebaseerd. We denken bijvoorbeeld ook aan de informatie over financiele producten die aan de man worden gebracht zoals leningen, verzekeringen, beleggingen en pensioenen of informatie over het karakter van vlees. Een derde basisconsumentenrecht is het recht om te kiezen. Dit recht brengt met zich mee dat consumenten het recht hebben om een keus te maken uit een aantal opties van producten van verschillende bedrijven. Producten moeten met elkaar kunnen concurreren, hetgeen een invloed kan hebben op een gunstige prijs-kwaliteit-verhouding. Er is een oproep nu in Suriname om de import te beperken en van bepaalde goederen slechts 1 merk te importeren. Het laatste van de eerste vier basisconsumentenrechten is het recht van de consument om een stem te hebben. Dit is het recht om klachten te kunnen indienen over producten, deze klachten moeten efficient worden behandeld met hoor en wederhoor. De VN voegde in 1985 nog een aantal rechten aan deze voorgaande 4 toe waaronder het recht op satisfactie van de basisbehoeften. Consumenten moeten toegang hebben tot basis, essentiele goederen en diensten zoals goede voeding, kleding, onderdak, gezondheidszorg, opnbare nutsvoorzieningen, onderwijs, water en sanitatie. Een ander recht is het recht van rechtsbevrediging. Consumenten moeten voor een compensatie in aanmerking kunnen komen bij een ‘consumentenrechter’ voor compensaties voor bijvoorbeeld verborgen onkosten. Verder is er ook nog het recht op consumenteneducatie. We hebben vanuit de Consumentenkring de Consumentenkoerier. Vanuit de overheid moet er echter meer en regelmatig informatie ter beschikking te zijn over de keuzes die klanten kunnen maken en hoe zij verantwoord goederen en diensten kunnen inkopen. Ook moet er meer informatie zijn over de consumentenrechten zelf. Verder is aan de lijst toegevoegd het recht van de consument op een gezonde werk- en woonomgeving, welke niet negatief beinvloed moet worden door producten die daarbij aan de orde komen. In de achter ons liggende jaren zijn er nog een paar consumentenrechten aan het geheel toegevoegd, waaronder de laatste betrekking hebben op energie en financiele diensten. Het thema dit jaar bij WCRD ligt op het gebruik van antibiotica. We zeggen heel vaak in Suriname dat bijvoorbeeld de Surinaamse kippen veel gezonder zijn dan de buitenlandse importkippen. Het is het recht van de consument om te weten of dat inderdaad zo is. Het is bekend dat ook in Suriname door niet eens grootschalige kippenkwekers al antibiotica preventief aan kippen worden toegediend om hen te beschermen tegen ziekten. Dit alles leidt op den duur tot resistentie tegen antibiotica. In Suriname is er geen beleid in de pluimvee-industrie waarbij medicamenten worden toegediend pas wanneer de ziekte optreedt. Antibiotica zijn te koop bij bedrijven die pluimveeartikelen verkopen. De consumentenrechten liggen op het bord van HI. De ontwikkeling van de consumentenrechten ligt in Suriname nog in de kinderschoenen. De regering kan daaraan best wat meer aandacht besteden.
