De kogel is door de kerk, de eerste valutaveiling wordt door de CBvS gehouden op 22 maart. Daarna zullen er kennelijk meer volgen. Op een wijze die doet denken aan de hyperinflatie is de koers de afgelopen dagen met grote stappen omhoog gegaan. Het is schaamteloos en crimineel wat er bij de cambio’s is gebeurd. De koersstijging is de grootste nachtmerrie geweest van de Surinamers die de jaren ’90 bewust hebben meegemaakt. Suriname is toen tijdens de regering Wijdenbosch-Radhakishun door een diep dal gegaan. Er waren toen mensen bewust bezig om het land te vernietigen. Er was geen kracht om het faillissement van Suriname tegen te gaan. Er kwam een bundeling van de vakbeweging en het bedrijfsleven, welke in het buitenland als historisch werd aangemerkt en aangeduid werd als een sociaal akkoord. Ook nu zien we dat de vakbeweging en het bedrijfsleven de handen in elkaar slaan. Samen hebben deze maatschappelijke actoren de potentie om het economisch leven lam te leggen, dat gebeurde al in 1999. De regering besloot toen om af te treden en vroegtijdig verkiezingen uit te schrijven. De schaamteloze taferelen op de valutamarkt hebben het karakter van de hyperinflatie van de jaren ’90. Deze periode heeft in de politiek gegolden als een periode waar het voorbeeld werd gegeven hoe een land niet moet worden geregeerd. Het werd een benchmark van hoe het niet moet. Alle partijen in Suriname hebben vroeg of laat onderkend dat er toen een desastreus beleid werd gevoerd. De periode die daarna volgde was ook een voorbeeld, dat wij als land de kracht hebben om uit een dal weer op te komen en ons land stabiel te maken. De stabiliteit die volgde werd eerst door de NDP genegeerd en later als politiek middel gebruikt. Uiteindelijk, in 2010, toen de NDP de macht in handen kreeg, werd door de nieuwe politieke constellatie bezorgdheid omtrent een herhaling van de hyperinflatie en de ordinaire taferelen van de jaren ’90, weggenomen door aan te geven dat men het concept van NF zou voortzetten en nadoen, maar wel met andere mensen. Even leek het erop dat men op kader van het NF een beroep zou doen om het financieel-monetair systeem voort te zetten, maar sommigen bedankten al voor goed en wel een bod aan hun kon worden gedaan. De NDP werd uitgedaagd om eens te bewijzen dat men het ook kan. Het slechte voorbeeld lag daar, nog vers in het geheugen, de uitdaging was hard en het blijkt dus dat de NDP de uitdaging het hoofd niet heeft kunnen bieden. Voorspellingen van pessimisten is uitgekomen en de vraag rijst waarom we onder dezelfde mensen weer hetzelfde moeten meemaken. De meest plausibele verklaring is dat het aan de mensen ligt. Ook de middelen die we aanwenden zijn aan de praktijk reeds eerder getoetste mechanismen. Eens heeft het niet gewerkt om redenen die duidelijk zijn, nu hopen we dat het wel gaat werken.
Suriname is een klein land, iedereen kent iedereen. Er wordt beweerd dat er mensen speculeren en manipuleren met geld op de valutamarkt om deze regering een hak te zetten. De vraag rijst wie deze mensen precies zijn. Is het legaal waarmee ze bezig zijn? Is het maatschappelijk verantwoord waarmee ze bezig zijn? Maken ze slechts gebruik van een economisch recht dat aan ze gegeven is of maken ze misbruik van dat recht? Als de mannen illegaal bezig zijn, wie behoort tegen ze op te treden? Welke maatregelen kunnen tegen deze mannen worden getroffen? Als de wetgeving tekort schiet om deze mannen aan te pakken, is het dan niet mogelijk dat snel wetgeving compleet met infrastructuur in orde wordt gemaakt? Is het daarbij niet te overwegen dat de mannen die de hele samenleving met illegale handelingen ontwrichten, zichtbaar worden gemaakt? Kan niet een hoge strafmaat in de wetgeving worden opgenomen? Als een aantal mannen de kracht heeft om de hele valutamarkt van Suriname, weliswaar relatief klein vergeleken met andere landen, naar zijn hand te zetten, dan is het mogelijk dat ze infiltreren in de financiele en monetaire instellingen en indirect ook deze organen besturen en omkopen. Inactiviteit vanuit met name de CBvS wordt door de burgerij ook in deze zin verklaard. Hebben de cambio’s niet het systeem voor zichzelf gewonnen? Er is tijdens Venetiaan 2 een wettelijke systeem met ene strafrechtelijk karakter ontworpen om crimineel gedrag van de minister van Financien en de CBvS-baas te bestraffen wat betreft het aangaan van schulden. Het systeem werkt, is het geen tijd dat er ook soortgelijke wetgeving wordt gemaakt voor de cambio’s die nog steeds in een grijs gebied functioneren en ‘freewheelen’ tussen legaal en illegaal? Gehoopt wordt dat met de valutaveiling de rust wederkeert en dat een uiteenvallen van de samenleving wordt voorkomen.
