Inderdaad, het Bodofeest onder de Javanen in Suriname verandert van jaar tot jaar. Het is te begrijpen, zoveel hoofden zoveel zinnen. Iedereen gaat zijn eigen kant op. Aan de andere kant zeggen wij ook “ ‘s lands wijs, ‘s lands eer”. In het begin en wel in de districten was het de gewoonte en volgens de gebruiken, dat de “tatta titti totto krommo” van de ouderen geheel conform de overleveringen van de kollots uit Java was. Iedereen luisterde met de nodige aandacht en met respect naar de ouderen en de gewoonten van toen of de ‘adat’ werd conform de overleveringen gevolgd en ook als zodanig nageleefd. Wat zien wij nu echter gebeuren? Met de opkomst van nieuwe ideeën en de invloed van nieuwe kaums uit het buitenland, maar ook de hernieuwde bewustwording van deze groepen veranderen ook de gebruiken en de gewoonten van deze bevolkingsgroep. Vroeger was het zo dat jongeren hun ouders en de ouderen uit de gemeenschap op gepaste wijze en met heel veel respect tegemoet traden. De ouders werden op een dag als de viering van “Bodo” volgens de geldende voorschriften en de “adat” behandeld. Heden ten dage is dat helemaal verwaterd. Er wordt bijna niet meer geluisterd naar de vermaningen en de wijze woorden van de ouders. Het Bodofeest is nu verworden tot een algemene normloze festiviteit waar bandeloosheid hoogtij viert. Hierin moet zeer zeker verbetering worden aangebracht. Een taak die voor de ouderen en de geestelijken is weggelegd. Het aantal echte orthodoxe gelovigen is niet veel en neemt jaarlijks zienderogen af. Met de opkomst van de verschillende religieuze gemeenten onder de Javanen verandert ook hun opstelling naar het Bodofeest toe. De viering is grotendeels afhankelijk van de mate van bewustwording en de vermaatschappelijking van de groep. De afstand tussen aan de ene kant de onderlinge familieband en aan de andere kant het religieuze contact met de moskee was redelijk goed maar tegenwoordig groeien partijen duidelijk uit elkaar.
Kadi Kartokromo (IRSD)
