De president heeft gisteren zijn traditionele jaarrede gehouden en eveneens de regeringsverklaring voor 5 jaar uitgesproken. Hij zegt dat kritische kanttekeningen welkom zijn en dat hij uitgaat van dialoog en consultaties. Het staatshoofd onderbrak zijn speech om van het uitspreken van zijn regeringsverklaring over te stappen naar de jaarrede voor 2016. De jaarrede is vanwege het feit dat het de eerste is in deze regeertermijn tegelijk het uitspreken van de regeringsverklaring voor de komende 5 jaar. De jaarrede althans de toespraak betrekking hebbende op de begroting van 2016 en de regeringsverklaring als basis van het ontwikkelingsplan en de ministeriële nota’s en andere jaarbegrotingen/jaarplannen moeten wel goed uit elkaar worden gehouden. De president sprak eerst de regeringsverklaring uit en stapte daarna over naar zijn jaarrede gericht op 2016. De regeringsverklaring heet nu geen ‘Kruispunt’, maar ‘Een welzijnssamenleving door duurzame economische groei’. De ondertitel is ‘Planning, efficiëntie, productie en educatie voor gezondheid, sociale zekerheid, veiligheid en een schoon milieu’. Met name op het stuk van duurzaamheid, economische groei, die zich vertaalt in sociale zekerheid en het milieu, zijn inderdaad nu van belang. Wat het laatste betreft, lukt het aan opeenvolgende regeringen niet om een sterk standpunt in te nemen tegen bijvoorbeeld kwikvervuiling. Het wordt steeds op een lange baan verschoven door te stellen dat de shift naar kwikloze goudwinning een proces is dat jaren zal duren, dat zegt de huidige NH-minister ook. Ook hij kan geen sterke ‘stand’ nemen tegen kwikvervuiling. Op de regeringsverklaring, die een periode van 5 jaren bestrijkt en het fundament is van het regeerbeleid, komen we binnenkort terug. In de jaarrede worden enkele belangrijke mededelingen gedaan, onze aandacht is meer op de zeer concrete mededelingen en niet de vage beleidsvoornemens. De VCB zal in 2016 fuseren met de Landbouwbank, een deel van de schuld bij de CBvS dient om een kapitaalinjectie te geven aan Landbouwbank en Postspaarbank. Voor 2016 is er een begrotingstekort van 2.4% (van het (bbp). Bij verruimde inkomsten kunnen uitgaven worden verruimd, daar ligt het gevaar dus van ‘overspending’. Beloofd wordt dat nu meer stipt op de comptabiliteitsregels zal worden gelet, waarmee onderkend wordt dat deze zeer belangrijke regels voor de inperken van oneerlijke uitgaven zijn verwaarloosd de afgelopen periode en dat het een beleid was. Er is een nieuwe comptabiliteitswet beloofd, maar deze moet dan wel betekenen dat we vooruitgaan op de gebieden waar we nu falen: transparantie en teveel ruimte voor toepassen discretionaire bevoegdheid. Weer wordt gesproken over de invoering van de BTW in plaats van de OB. In 2016 zal begonnen worden met de onvermijdelijke uitvoering van de rationalisatie van het overheidsapparaat. Rationalisatie is heel vaak in deze zin niets anders dan sanering van het apparaat, waarover in de Personeelswet al decennia terug mogelijkheden zijn gecreëerd. De SER zal worden bemenst in 2016, maar een nog groter probleem waarmee de SER heeft gezeten is de productiviteit, die uiterst laag is geweest o.a. door leiderschap en kwaliteit van de bemensing. In het kader van de rechtstaat heeft de president na jaren weer het woord ‘corruptie’ in de mond genomen: de regering zal continu werken aan de bestrijding van corruptie. In 2016 moet er beweging komen volgens de president wat betreft de Wet Openbaarheid van Bestuur, de Ombudsman en de Anticorruptiewet, deze laatste ligt al bij DNA. De BPAS mag blij zijn. Er wordt toch een Korps Penitentiaire Ambtenaren opgericht en hopelijk zal dit niet leiden tot stakingen bij het KPS. Wat betreft toerisme komen er een masterplan toerisme, toerismeraamwet en een tourism board. Waar de HI-minister zei dat er een one stop window bestaat, zegt de president dat er voorbereidingen zijn. De landbouwplannen zijn niet concreet geformuleerd en dus niet te toetsen. Hetzelfde geldt voor de mijnbouw waar vooral geen deadlines worden genoemd, maar meer in het algemeen is geformuleerd. Dit geldt ook wat betreft duurzame energie: dit zal ‘bekeken’ worden. Hoe lang zullen we zaken nog alleen ‘bekijken’? Minowc noemt de totstandkoming concreet van een aantal wetten. Naschoolse opvang wordt wel voortgezet en er is niet gezegd dat het niet wordt voortgezet, zoals eerder in de media bericht. In 2016 zal gestart worden met de bouw van 500 (Richelieu) plus 1000 (China) woningen, maar ze moeten ook in hetzelfde jaar worden afgerond. Weer faalt de regering c.q. Volksgezondheid schromelijk om aan te kondigen dat ze veilige beweegruimte voor burgers zal maken, alzo zijn ze ook verantwoordelijke voor de vele hart- en vaatziekten waarmee we zitten. Het volk heeft geen openbare ruimtes om veilig te joggen, lopen en te fietsen. In 2016 wordt ook de wetgeving voor bedrijfsgezondheidszorg herzien. Als laatste noemen we de doorstart van een Surinaamse bauxietindustrie. De jaarrede had concreter kunnen zijn, waardoor het voor de bevolking duidelijker zou zijn wat er aan beleid zal worden uitgevoerd in 2016. Nu moet men gaan ‘dieken’ in de 17 begrotingen naar meer concrete zaken. Frappant is dat noch voor de landbouw noch voor het toerisme en HI de tijd is aangebroken voor concrete stappen. Het blijft een decennialange niet te verifiëren algemeen verhaal, waardoor het verhaal van diversificatie van de economie niet geloofwaardig is. Kennelijk wordt alles overgelaten aan de ondernemers en zal de overheid dan de belasting maar innen.
