Riskante stand van zaken financieel-monetaire situatie

Waarvoor door de politieke oppositie werd gewaarschuwd en waarvoor werd gevreesd als het gaat om de economische stabiliteit van Suriname, lijkt bewaarheid te worden. Onder Venetiaan 2 en Venetiaan 3 werd in elk geval een financieel-monetaire stabiliteit gecreëerd. De uitdaging van de nieuwe regering was om die stabiliteit te handhaven. In 2010 werden termen als ‘stabiliteit’ en ‘financieel prudent beleid’ nog gemeden door de nieuwe machthebbers. Deze uitdrukkingen waren immers te ‘Venetiaans’, te Fronterig. In het volgende jaar al draaide men bij en werd stabiliteit ook een deugd waar men naar streefde. De grootste nachtmerrie die de nieuwe machthebbers in 2010 leken te hebben, waren de zwakke corrupte en incompetente figuren die op en rondom de Centrale Bank van Suriname en het ministerie van Financiën op zijn Afrikaans de boel weer leeg zouden roven. Het economisch NF-koppel Hildenberg-Telting had heel hoge standaarden gezet. Opmerkelijk was van de minister Hildenberg dat hij, ondanks hij op een high profile ministerie als Financiën zat en vaak ‘lastig deed’ om zijn geldbuidel te openen, heel vaak en zelfs voorspelbaar zonder noemenswaardige bewaking zich open en bloot waagde op onze openbare wegen, die overigens niet de gevaarlijkste van de wereld zijn, maar toch…. Het geluk dat Venetiaan als president had, is dat hij gezegend was met twee financiële mannen, die het heel goed met elkaar konden vinden. Meningsverschillen waren verwaarloosbaar, er was een ideale harmonie. De uitdaging voor de nieuwe president Bouterse was om een evengoed koppel neer te zetten. Op gegeven ogenblik leek dat koppel inderdaad te zijn gevonden. De CBvS-president had nog niet overtuigd toen de op de universiteit docerende vrouwelijke econoomzich profileerde op Financiën. Het leek even erop dat een Hildenberg-achtige figuur aanwezig was op Financiën. In tijd zou het koppel, met sterke economische achtergronden, een goed team kunnen vormen en de president kunnen behoeden van misslagen. Het minpunt was dat de nieuwe president geen Hildenberg-achtige econoom in zijn politieke gelederen kon vinden. Intussen weten wij dat zogenaamde politiek neutrale ministers niet lang stand houden, omdat de politieke steun heel snel bij deze ambtsdragers erodeert. Als we de eerste en de tweede Financiënminister in het huidige kabinet na een aantal jaren met elkaar vergelijken, dan weten wij dat de eerste haar stof in- en uitademde, hetgeen niet gezegd kan worden van de tweede. De eerste minister had een uitgesproken mening vanuit de economische theorie, de universiteit had haar niet koud gelaten. De tweede minister maakt als econoom een zwakke indruk. Als de CBvS het niveau van Telting zou bereiken, dan bestaat de indruk niet dat het koppel een evenwichtig team zou zijn.Deze evaluatie maken wij omdat recent hardop is gezegd dat het niet botert tussen de CBvS-man en de Financiën-vrouw. Dat is een heel gevaarlijke situatie en betekent dat het deze president niet gelukt is om een koppel aan te stellen dat Hildenberg-Telting evenaart. Op dit heel principieel punt heeft de huidige president, in tegenstelling tot de oude, gefaald. Gesuggereerd wordt dat er sprake zou zijn van oververhitting van de economie, iets waarover het IMF altijd waarschuwt wanneer het begint met de complimenten te maken na o.a. de artikel IV-missies naar Suriname. Onze politici blijven echter steken bij de eerste paragrafen die complimenten inhouden. Het is niet ongeloofwaardig dat het niet botert tussen de CBvS-president en de Financiënminister. Uit de praktijk en onze eigen geschiedenis weten we dat dit koppel alleen hecht kan zijn als voldaan wordt aan drie voorwaarden: beide functionarissen moeten de politieke ruimte hebben om het been stijf te houden, beide moeten goed zijn in hun vak en overtuigd zijn van de economische wetenschap, die aan elke maatregel ten grondslag ligt en beide functionarissen moeten de positieve output van de samenwerking kunnen herkennen. Met name van de Financiënminister wordt verwacht dat zij haar houding naar de staatskas toe uitstraalt naar de economie. Die vaardigheden zijn nu niet bewezen.Een gescheiden CBvS-Financiën-koppel kan desastreuze gevolgen hebben voor ons land, tenzij het vreemd afloopt. De strenge Financiën-minister moet komen uit de gelederen van de president, alleen dan gaat het werken. Bovendien moet hij ten aanzien van zijn taakstelling wat zijn correctheid betreft niet terug te fluiten zijn, door geen enkele andere minister en door geen enkelepolitieke partij. Hij moet onvoorwaardelijk in zijn/haar goed werk door de president worden ondersteund. Hij moet onverbiddelijk zijn als het gaat om het beheer van de ‘public spendings’, de overheidsuitgaven waar het IMF het altijd over heeft. Wat wij nu constateren, is dat binnen de NDP-gelederen zo’n econoom zich niet heeft geprofileerd en wellicht ook niet aanwezig is. Het zijn of personen die zich onder druk zullen laten zetten en/of personen die een te liberale houding hebben wat betreft de ‘public spendings’ en leningen (zogenaamde fatalisten). De pijnlijke conclusie die wij moeten trekken, is dat het zeer waarschijnlijk is dat het deze president niet zal lukken om een Financiënminister aan te trekken, die voldoet aan de ruime vereisten die daarvoor gelden. Dit, in tegenstelling tot de voorgaande president. De omstandigheden waaronder de CBvS-president is aangetrokken, zal ook inbreuk maken op het functioneren van deze autoriteit. Deze autoriteit is trouwens ook een mens. In midden 2013 moeten wij constateren dat het de nieuwe president wellicht toch niet is gelukt om een stabiel koppel te maken die voor stabiliteit moet zorgen. De president moet deskundigen inschakelen om schade aan de economie te voorkomen en koopkrachtvermindering tegen te gaan. Als het nu niet aan de NDP is gelukt om een degelijk finacieel-monetair beleid op gang te brengen, dan zal het op middellange termijn ook niet lukken. De oorzaak is gerelateerd aan de kwaliteit van het wetenschappelijk bureau, de ruimte om gefundeerd van mening te verschillen en de ruimte om vanuit wetenschappelijke benaderingen een bijdrage in de politieke partij te leveren. Deze laatste ruimte is in weinig partijen aanwezig.

error: Kopiëren mag niet!