‘De goudovereenkomsten die nog in DNA behandeld moeten worden, zijn niets anders dan het verkopen van Suriname aan multinationals.’ Dat blijkt uit een presentatie van de ex-minister van Landbouw, Veeteelt en Visserij en nu lid van de Staatsraad, Geetapersad Gangaram Panday. Dagblad Suriname heeft deze stukken kunnen bemachtigen. Gangaram Panday heeft onlangs voor de Nieuw Front-fractie een presentatie gehouden over de goudovereenkomsten. Één van de algemene conclusies in deze presentatie was dat de overeenkomsten opgesteld door de vorige regering, met als minister van Natuurlijke Hulpbronnen Gregory Rusland heel slecht waren, maar de overeenkomsten opgesteld onder deze regering zijn nog slechter. De huidige overeenkomsten zijn voor een groot deel een kopie van de vorige, waarbij er wel grote drastische veranderingen zijn bijgekomen. ‘De overeenkomsten zijn eenzijdig opgemaakt, waarbij de Surinaamse belangen ondergeschikt zijn aan de buitenlandse.’ Gangaram Panday noemt de overeenkomst ‘een goed voorbeeld van de uitverkoop van natuurlijke hulpbronnen’. Zo heeft hij in de goudovereenkomst met Surgold als belangrijke aandachtspunt gebracht dat ingevolge artikel 5.2 van de Vennootschapsovereenkomst, ROS NV (Suriname) ter verkrijging van vennootschapsrechten een initiële inbreng aan de vennootschap zal voldoen en verder op basis van goedgekeurde programma’s en budgetten via zogenaamde ‘cash calls’ naar evenredigheid bijdragen aan de kasbehoeften van de vennootschap. ‘De inbreng van Surgold in de vennootschap zal ondermeer bestaan uit het gebruik van de rechten uit het ‘Merian-recht van exploitatie’, maar automatisch ook van alle rechten van exploitatie en exploratie van goud en andere delfstoffen die zij in de toekomst in een aangegeven gebied rondom het Merian-gebied zal verkrijgen. Door de regering is aangegeven dat zij als aandeelhouder van ROS NV op deze manier ook op indirecte wijze van de voordelen van de toekomstige exploratie- en exploitatierechten van Surgold in het gebied van interesse kan profiteren’, aldus Gangaram Panday in zijn presentatie.
Ten aanzien van de delfstoffen benadrukt hij dat niet alleen goud, maar alle metalen, ertsen, concentraten, mineralen en minerale hulpbronnen, welke zijn verkregen door het uitoefenen van enig ‘recht tot exploitatie’ krachtens deze overeenkomst, zulks met uitsluiting van aardolie, aardgas, steenkool en andere koolwaterstoffen en splijtbare materialen aan de orde zijn. ‘Vennootschap is de commanditaire vennootschap, waarvan de enige beherende vennoot Surgold zal zijn en waarvan de ROS NV de stille vennoot (sleeping partner) zal zijn bij de uitoefening van de optie door de Republiek Suriname.’
Een ander punt dat de ex-minister van LVV maakt in zijn presentatie is dat elk geschil voortvloeiende uit of verband houdende met deze overeenkomst of de inbreuk erop, de beëindiging, rechtsgeldigheid, tenuitvoerlegging of interpretatie hiervan, die niet in Suriname kan worden opgelost, voorgelegd worden aan de London Court of International Arbitration voor een definitieve en bindende beslissing, met uitsluiting van alle gerechten van enige Staat. ‘Dat zal een kostbare grap voor Suriname betekenen.’ Tevens heeft Suriname de optie om deel te nemen aan het Merian Goudproject tot ten hoogste 25%. De optie kan worden uitgeoefend gedurende een periode van 60 dagen na de datum van het verlenen van het Merian recht tot exploitatie aan Surgold door Suriname. ‘Indien ROS NV nalaat de initiële inbreng te betalen binnen de daarvoor in de vennootschapsovereenkomst gestelde termijn, dan zal de vennootschap worden verondersteld nooit in werking te zijn getreden’, aldus enkele van de markante kanttekeningen van Gangaram Panday.
‘Ook de overeenkomst met Iamgold en Rosebel Goldmines heeft niet veel positiefs voor Suriname.’ Bij deze overeenkomst is opgenomen dat er een gemeenschappelijke onderneming zonder rechtspersoonlijkheid (UVJ) gevestigd zal worden door en tussen RGM en de ROS-partij, met als doel ontplooiing namens partijen van bepaalde activiteiten. De onderverdeelde deelneming van de UJV-partijen in de UJV is als volgt: RGM 70%, terwijl de ROS-partij maar 30% is. Verder zal Suriname zelf moeten zorgen voor vernieuwing van de rechten tot exploratie, de omzetting van exploratierechten in rechten tot exploitatie, levering van elektriciteit, verlening van de Gross Rosebel overeenkomst en betaling van een managementvergoeding. In geen van de overeenkomsten is een regeling getroffen ten aanzien van het aspect van milieuvervuiling als gevolg van de mijnbouwactiviteiten.’ Beide goudovereenkomsten zullen aan het begin van de volgende maand in behandeling worden genomen in DNA.
