Uit een onderzoek van Idos in Paramaribo, uitgevoerd in januari 2010, blijkt dat in 59% van de huishoudens er minimaal 1 persoon/gezin is die/dat naar een woning zoekt en het dus niet kan vinden. In 59% van de huishoudens in Paramaribo wordt dus ongewenst ingewoond, woont men noodgedwongen in een huis waar men liever niet had gewoond. Dat zou het tienvoudige zijn van het jaarlijkse bouwprogramma of minimaal het dubbele dan waarvan men in het Huisvestingsplan 2012-2017 uitgaat over 5 jaren. Wordt de rest van het land meegenomen, dan wordt de gap tussen het bouwprogramma en de behoefte alleen maar groter. Deze metingen moeten in het huisvestingsbeleid van de regering worden meegenomen en moeten projecties waarschijnlijk worden bijgesteld. Het Huisvestingsplan 2012-1017, dat goedgekeurd is in DNA, gaat uit van de Census 2004. Uit de gepubliceerde censuscijfers van 2004 blijkt dat er landelijk 123.463 huishoudens waren geteld in 2004. Door het Algemeen Bureau voor de Statistiek zijn tijdens de census van 2004, in totaal 120.157 woningen geteld. Daarvan staat ruim de helft (48%) in de hoofdstad Paramaribo, gevolgd door de districten Wanica (17%), Nickerie (8%), Sipaliwini (8%) en ‘de rest’. Het aandeel van Paramaribo komt op ca. 59.262 huishoudens en 57.675 woningen. Gaan we ervan uit dat de laatste Idos-peiling met huishoudens dezelfde betekenis hanteert als het ABS, dan is in 59% oftewel 34.964 huishoudens tenminste 1 persoon/gezin die/dat naar een huis zoekt, dus gaat het om minimaal 34.964 personen/gezinnen. Gaan we uit van het minder waarschijnlijk uitgangspunt dat Idos met huishouden een woning bedoelt, dan komt het aantal huishoudens waar een huis wordt gezocht c.q. het aantal huishoudens, waarbij er minimaal 1 persoon/gezin een huis zoekt, neer op 34.028. We ronden gemakshalve dus af op 34.000. In het Huisvestingsplan 2012-2017 komt men tot een woningtekort van landelijk 3.306 (jaarlijks). In het Huisvestingsplan komt men voor Paramaribo op een tekort van 2.092 woningen in Paramaribo. Dat is het tienvoudige minder dan wat de Idos-peiling doet vermoeden, als wij onze berekeningen nauwkeurig hebben gedaan. Het moet minimaal het dubbele zijn als het totaal van 18.000 woningen wordt meegenomen over 5 jaren bouwen. Dat betekent dus dat de planning in het meerjaren huisvestingsplan niet accuraat en realistisch is en zwaar aan de lage kant is.
Uit de census van 2004 is in het Huisvestingsplan vastgesteld dat er sprake is van overbewoning. Bij toepassing van de VN norm zegt het Huisvestingsplan dat er sprake is van overbewoning bij 2.386 woonverblijven met 1 vertrek en 1.410 bij woonverblijven met 2 vertrekken. Dit aantal is waarschijnlijk veel hoger als uitgegaan wordt van de Idos-peiling van 2010. Optelling van de getallen levert een totaal van 3.796 woonverblijven op, die overbewoond zijn, concludeerde het Huisvestingsplan. Na bewerking van deze gegevens, door het aantal woonverblijven af te trekken van het aantal huishoudens, leidt het plan het woningtekort op 123.463 minus 120.157 oftewel 3.306 jaarlijks. Uit de laatste Idos-peiling blijkt dat het totale tekort in Paramaribo al in werkelijkheid in de buurt van het tienvoudige kan liggen. Gesmeerd over 5 jaren komt men toch op slechts de helft van de behoefte, er buiten gelaten de groei van de bevolking.
Het Huisvestingsplan extrapoleert aan de hand van de bevolkingstoename tussen 1980 en 2004 (137,589 over 24 jaar) en de daarop gebaseerde gemiddelde toename van 5,733 personen per jaar of 1,61% jaarlijks, dat in 2024 gemiddeld 184.925 woonverblijven nodig zullen zijn. Deze schatting zou aan de hand van de recente Idos-peiling moeten worden bijgesteld. Het tekort aan te bouwen woningen op jaarbasis moet volgens het Huisvestingsplan liggen tussen 2.200 – 4.400 woningen. De Idos-peiling laat blijken dat dit ook niet zou kloppen, althans dat men in 5 jaren het tekort alleen in Paramaribo al niet zou kunnen opheffen. Weliswaar zegt het Huisvestingsplan dat indien ook de overbewoning en aanwas wordt meegenomen jaarlijks naar schatting ca. 3.250 woningen moeten worden gebouwd. Idos vroeg aan de respondenten in 2010 of er in het betreffende huis in Paramaribo woningzoekenden waren. Daarmee werd gedoeld op personen of gezinnen in huis die eigenlijk zelfstandig willen of moeten wonen. In 59% van de huishoudens in Paramaribo is er een persoon of gezin die/dat in feite zelfstandig wil of moet wonen. Ressorten waar de woondruk het zwaarst wordt ervaren, zijn volgens Idos Pontbuiten (89%), Livorno (79%), Beekhuizen (76%) en Blauwgrond (74%). Als ervan uitgegaan wordt dat er in de overige districten hetzelfde beeld heerst, dan komt het plan van de regering nog verder te staan dan de behoefte.
De aanpak van het huisvestingsvraagstuk staat hoog op de agenda van deze regering. Een wil om dit vraagstuk op te lossen, is ook merkbaar. Bij het uitvoeren van een huisvestingsprogramma wordt veel verwezen naar de vorige regering, waardoor het vermoeden ontstaat dat op den duur de verrichtingen onderwerp zullen zijn van campagnes in 2015. Aan de andere kant zeggen we dat men best wel mag pronken met bereikte prestaties. Evenwel moet men wel in de gaten hebben dat er sociale grondrechten zijn waaromtrent plichten rusten op de Staat aan de ene kant en aan de andere kant dat het gaat om gemeenschapsgelden waarmee zaken worden gerealiseerd. Maar men kan van een koude kermis thuis komen als men uitgaat van te lage projecties. Onlangs is in DNA het door de grondwet geboden Huisvestingsplan wettelijke aangenomen en voor het eerst na lange tijd. In het programma zijn schattingen gemaakt van de bestaande woningnood en is daarop afgestemd een bepaald tempo van het huisvestingsbeleid. Als uitgegaan wordt van de Idos-peiling zou de planning niet kloppen. In het ‘Strategisch Uitvoeringsplan Aanpak Huisvestingsbeleid 2011-2015 (Programma Initiatiedocument) wordt bevestigd dat de regering in deze zittingstermijn van 2010 t/m 2015, circa 18.000 woningen voor woningbehoeftigen zal bouwen over het gehele grondgebied van het land. Door de regering is een woningbouwprogramma gestart, waarvan een onderdeel is begeleiding en ondersteuning bij het kopen van een woning via het Woningbouwprogramma van de overheid. Om in aanmerking te komen voor het kopen van een woning, vindt er vooraf een screeningsproces plaats. Per juli 2012 waren 8.508 registratieformulieren van woningzoekenden door de Stichting Volkshuisvesting doorgestuurd naar de financieringsbanken. Hiervan zijn intussen 1.435 financieel goedgekeurd. Dat is dus een fractie van de behoefte die door Idos is gepeild. De Idos-peiling laat ons een ding heel duidelijk weten: de schattingen en berekeningen moeten veel realistischer.
