Toen deze regering aantrad in 2010 werd door de VP gesproken over de lonen in de top van de staatsbedrijven. Al gauw werd duidelijk dat hij de informatie niet kreeg van de staatsbedrijven waar de Staat Suriname aandeelhouder van is. De VP had een harde belofte gemaakt om alle topsalarissen te zullen publiceren. Het is de VP niet gelukt om deze belofte waar te maken. Uit de verklaringen die de VP gaf, ontstaat de indruk dat hij in zijn pogingen opbotste tegen machtige enclaves, die te herleiden zijn naar de positie van de president van het land. Die wilde toch wel op zijn stoel blijven zitten en wenste geen onstabiliteit. Staatsbedrijven zijn altijd door de politiek in Suriname misbruikt voor politieke doeleinden. Staatsbedrijven bieden hoge banen en privileges voor politieke vrienden. Staatsbedrijven leveren diensten en doen donaties op andere wijze aan vrienden en kennissen. Staatsbedrijven trekken vooral goederen en diensten aan, waar het volgens bekomen informatie altijd een wild west is geweest. Comptabele regels worden niet in acht genomen, topmanagers besteden werk en leveranties uit aan eigen bedrijven of bedrijven van families of vrienden. Bij grote aankopen worden ook veel commissies gemaakt. Nu is de zaak van de EBS ‘gaande’ waarbij door een oppositieparlementariër als een testcase een zaak is gedeponeerd bij de pg. Wanneer corruptie aan de orde is, dan wijzen schuldigen altijd naar de pg. Dat is een heel vreemde verdediging voor verdachten. In de eerste plaats zou men in principe moeten zeggen dat de aantijgingen niet waar zijn. We zien echter dat we in Suriname eerst zeggen om met bewijs te komen (en naar de pg te gaan daarmee) en daarna dat onder andere regimes het niet anders was. De zaak van de EBS is meer dan een jaar terug breed gepubliceerd in deze krant. Namen van bedrijven en personen in de top van de EBS zijn met naam en toenaam genoemd. Waar zaken verkeer liepen, werd ook uitgebreid beschreven in artikelen. Noch de politiek noch autoriteiten die ambtshalve strafbare feiten moeten opsporen, hebben enige aanstoot genomen aan de artikelen en de beschuldigde personen evenmin. Dat was een zeer vreemde situatie, vooral waar beschuldigden geen aanstoot aan de beschuldigingen namen. Op gegeven moment werd de naam van een functionaris, die op het punt stond met pension te gaan op het kabinet van de president, ook in de zaak van EBS genoemd. De meneer wilde reageren op de staatsradio als hij over een dag met pensioen was. Een zinnig verweer en uitleg voor zijn bemiddelingswerk bij een dubieuze aankoop voor dit bedrijf kwam nooit. De EBS is een typisch inefficiënt bedrijf dat gebukt gaat onder een productiviteitsprobleem. Er worden teveel middelen onnodig uitgegeven om een eenheid energie te produceren voor de consument aan de ene kant. Aan de andere kant is de dienstverlening niet betrouwbaar en voorspelbaar. De salarissen bij dit staatsbedrijf liggen op een heel hoog niveau. Er wordt inefficiënt omgegaan met aangekocht materiaal, waarbij de integriteit van de werknemers een rol speelt. De grootste inefficiëntie wordt veroorzaakt door de top met de grote bestedingen. Het is opvallend dat het pad om een groen bedrijf te worden – waartoe een aanzet voor 2010 was gegeven – is verlaten door het management in 2010. De nadruk ligt nu veel meer weer op fossiele brandstoffen. Het is opvallend wat de pg met de zaak van de NPS-parlementariër heeft gedaan. Hij verwijst de zaak terug naar de Clad, die onder bepaalde omstandigheden wel heeft getoond in staat te zijn om zaken te onderzoeken. De vraag rijst wel waarom de Clad niet eerder deze zaak heeft onderzocht. Het is noodzakelijk dat er in Suriname een procedure wordt afgesproken voor het aanhangig maken van corruptiezaken bij staatbedrijven en ministeries door de burgerij of de openbare aanklager. Nu blijkt uit de handeling van de pg dat hij ervan uitgaat dat voordat corruptiezaken bij de pg worden ingediend, eerst Clad een onderzoek moet plegen. Kennelijk moet Clad in zijn onderzoek een justitieel onderzoek aanbevelen, voordat de pg er werk van maakt. De vraag rijst of voortaan de burgerij en belanghebbenden liever hun zaak bij Clad deponeren. De regering van Suriname heeft een plicht om het onderzoek naar corruptie te bevorderen. De regering moet de burgerij stimuleren om op te komen tegen corruptie. Als bewijs van zijn ondersteuning moet de regering procedures bekend maken voor de burgerij om mogelijke gevallen van corruptie aan te pakken. Daartoe is de regering verplicht vanuit het OAS-verdrag over corruptie. De civil society behoort een partner te zijn van de regering in het voorkomen, onderzoeken en bestraffen van gevallen van corruptie. Dat staat in het Inter-Amerikaans Verdrag tegen Corruptie dat wij hebben geratificeerd. Suriname komt op nagenoeg alle vlakken tekort in het tegengaan van corruptie en ziet de civil society helemaal niet als een partner, integendeel. Burgers die corruptie willen aankaarten, worden gecriminaliseerd. Aan burgers wordt gevraagd om politie te spelen en in zijn eentje alle bewijs te verzamelen en daarmee naar de pg te gaan. In de huidige NDP-coalitie zijn er DNA-leden die zeer agressief en intimiderend zijn tegen personen die corruptiezaken willen aankaarten. Daarom wordt door DNA-leden gesteld dat deze regering een corruptie faciliterend beleid voert. Er zijn allang duidelijk tekenen dat er wordt gesjoemeld bij de EBS. De burgerij heeft aanwijzingen en van haar moet niet verwacht worden dat ze met bewijs komt, omdat zij geen machtsmiddelen tot haar beschikking heeft. Dat hebben de regering en haar autoriteiten wel. De vraag blijft waarom de EBS-zaak al niet in 2013 is onderzocht. We volgen hoe deze zaak zich afwikkelt en letten vooral op welke rol de overheid van de civil society wil.
