Opiniepeilingen zijn – indien wetenschappelijk verantwoord uitgevoerd – meetmomenten die beleidsmakers en politici handvaten aanreiken om hun beleid aan te scherpen of om te gooien. Bij opiniepeilingen speelt de kredietwaardigheid van de peilers ook een rol. Traditiegetrouw worden in deze dagen voor de verkiezingen peilingen gehouden in districten waar het behoorlijk broeit, zoals Paramaribo, Wanica, Commewijne en Saramacca. De peilingen worden sceptisch ontvangen, ook als het erop lijkt dat die goede uitkomsten inhouden voor de partijen die kritiek hebben. De bureaus halen de gegevens om de conclusies te trekken bij het publiek. Nu weten we dat regerende partijen een grote aantrekkingskracht hebben, omdat zij op het nippertje nog in staat is een aantal hangende zaken te regelen. We denken aan grondpapieren, werk bij de overheid en overheidsopdrachten. Het gevolg daarvan is dat er op partijbijeenkomsten veel personen te zien zullen zijn. Veel personen worden opgeroepen om op bepaalde vergaderingen hoogwaardigheidsbekleders te komen ontmoeten. Aldaar worden dan de problemen dan in de agenda opgetekend. Dat was in 2010 ook zo bij de regeringspartijen. Een deel van de zaken wordt inderdaad opgelost, een deel van de zaken niet. Veel personen die hun zaken behartigd willen zien, gaan tot het uiterste om hun loyaliteit aan de partij te tonen. Men vraagt dan lidmaatschap aan en de kaart haalt men dan tevoorschijn als bewijs. Veel zaken van burgers zijn nog ‘in de pijplijn’. Maar wat zou er gebeuren wanneer de regeringspartij nu vanuit een peiling zou ontdekken dat de aanhang niet zo groot is als wordt beweerd, dus dat de electorale steun niet zo groot is als de opkomsten doen vermoeden? Mogelijk gevolg zou kunnen zijn dat de gulheid naar de nieuwe (tijdelijke) aanhangers toe afneemt. Dat is een risico die deze nieuwe aanhangers niet zullen nemen. Dat is een verklaring waarom bij de metingen de regeringspartijen toch wel groot uit de bus komen. De peilingen zijn anoniem, maar zo anoniem weer niet. Zo is na een verkiezing ook steeds duidelijk welke ressorten voorkeur hebben voor welke partijen en in welke districten de partijen sterker staan of achteruit zijn gegaan. Er wordt door de burgerij beweerd dat wat de gulheid betreft, het goed zou zijn als er elk jaar verkiezingen waren. Een waarschuwing echter is het aantal zwevende kiezers. Deze kiezers zijn voor een deel burgers die diep willen nadenken voordat ze hun stem willen uitbrengen. Als er burgers zijn die hun stem zullen uitbrengen na alle verkiezingsprogramma’s te hebben doorgenomen – en die burgers zijn er wel in Suriname – dan zou die nu onmogelijk kunnen vertellen op welke partij hij zal gaan stemmen. Peilingen moeten derhalve ook gehouden worden nadat alle programma’s uit zijn. Hoe de zetelverdelingen zijn, wie allemaal op de lijsten zullen staan, is ook nog niet bekend. Er zijn kiezers die behalve de boodschap ook kijken naar de boodschapper, om uit te maken waar er valse profeten voorkomen. Nu is dat nog niet duidelijk, vandaar het percentage zwevende kiezers. De mensen die nu al weten op wie ze gaan stemmen, zijn onder te verdelen in een aantal categorieën. Er zijn traditionele stemmers aan beide zijden die tot hun dood op dezelfde partij zullen stemmen. Wat de betreffende partij doet of niet doet, is dan niet van belang. Er zijn burgers die voorkomen in de structuren (partijtop, raden, jongeren, kernen, coördinatoren, stembuscommissies, huisbezoekploegen) van de partijen, ze horen toe aan een bepaalde politieke partij. Dat geldt ook voor de personen die anders gewoon lid zijn. Dan zijn er ook kiezers die in een bepaald punt van deze regering een wezenlijk onderscheidend verschil zien met de vorige regering en daarom een keuze al hebben kunnen maken. Een groep die ook al kan aangeven waar ze zullen stemmen, is de groep die niet naar de programma’s kijkt, maar naar de uitgevoerde beleidsmaatregelen en de tijd heeft gehad om misschien in groepsverband een keus te maken. Een deel van de kiezers vraagt aan beter ontwikkelde kinderen en familie om geïnformeerd te worden over de beschikbare partijen, hun keuze en de achtergrond van die keuze. Zo maken deze – meestal ouderen – ook hun keuze. De peilingen kunnen derhalve op verschillende manieren worden geïnterpreteerd. Het kan zijn dat de zwevende kiezer de burger is die het meest bewust zijn stem uitbrengt en niet traditioneel op 1 partij of emotioneel stemt. Het moet wel vermeld worden dat onder de zwevende kiezers ook burgers zijn die gewoon nooit serieus zullen nagaan op welke partij ze gaan stemmen en of ze überhaupt zullen gaan stemmen. Een deel van deze burgers zal ‘afkijken’ en ergens kleuren. Een deel zal gewoon niet naar de stembus gaan. Er zijn echter ook kiezers die zeggen hun stem te zullen ‘verkopen’. Of hen dat zal lukken, is onduidelijk. De politiek is in Suriname ook nu heel inconsistent over de verkiezingspeilingen. Soms is men sceptisch afhankelijk van de uitkomsten, maar men laat wel eigen peilingen uitvoeren. Tijdens de herdenking van 25 februari 1980 is door de voorzitter van de paarse partij een 900 pagina’s dik rapport getoond aan het publiek, inhoudende een peiling uitgevoerd door een buitenlands bureau. De vraag rijst waarom de uitkomsten van dit rapport niet worden bekendgemaakt. Partijen mogen hun eigen strategie hebben en peilingen geven een beeld weer hoe anderen tegen de politiek aankijken. Maar voor de burgerij is belangrijk dat die nadenkt voordat hij naar de stembus gaat. Het wordt wel een beetje moeilijk wanneer de burger ontdekt dat hij onder het aanbod geen politici of partijen ziet die zijn goedkeuring wegdragen.
