De Surinaamse vicepresident (vp) heeft zich weer onsterfelijk belachelijk gemaakt en Suriname afgeschilderd als een bananenrepubliek. Het lijkt alsof het de man zijn missie is om het aangezicht van Suriname te schaden. In een interview vroeg de man aan de interviewer wie Rutte is. Daarmee geeft de vp aan hoeveel respect hij heeft voor zijn politieke partner, de gastheer van Rutte, maar vooral de president van de Republiek Suriname. De houding van de vp geeft duidelijk aan dat er geen eenheid van bestuur is in het land. Maar veel meer woorden zullen we aan deze zaak niet vuil maken.
Recent is een delegatie van de Tweede Kamer op bezoek in Suriname geweest om zich te oriënteren op het slavernijverleden van Suriname dat veroorzaakt en georkestreerd is door de Hollandse koloniale overheid, het bedrijfsleven en slavenhalers uit dat land. Wanneer door de grachten van Amsterdam gewezen wordt naar de immense herenpanden links en rechts dan wordt gezegd, dat die symbool staan voor de rijkdom van de stad in de 17de en 18de eeuw. Maar, de gidsen en de ingesproken boodschappen verzwijgen dat het allemaal is geweest dankzij de slavenarbeid.
Opvallend is, dat in de delegatie van de Tweede Kamer bewust leden van de partij van Mark Rutte (VVD), de Nederlandse premier, niet aanwezig waren. De grootste fractie, de VVD, deed niet mee aan de reis. Men vond dat een “negendaagse reis” op dat moment onvoldoende meerwaarde zou hebben. De VVD liet weten, dat VVD’ers zich de afgelopen periode op veel verschillende (andere) manieren over het slavernijverleden hebben laten informeren. En werd gezegd dat men zich zou blijven laten informeren over deze zaak. Via gesprekken, werkbezoeken, lezingen en rondetafels zou men nabestaanden van tot slaaf gemaakten zou men het eigen inzicht verbreden en ook met experts, wetenschappers en denkers. En nu komt het… de VVD verklaarde enkele weken terug dat de partij geen definitief standpunt had over over eventuele excuses. Dat kan in de tussentijd zeer waarschijnlijk niet zijn gewijzigd. Dus is de bezoekende premier Rutte geen voorstander van excuses, maar hij gaat bloemen leggen bij Fort Zeelandia.
Andere partijen als D66, ChristenUnie, PvdA, SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, Denk, Volt, Bij1 en de fractie-Den Haan zijn wel voorstander voor het aanbieden van verontschuldigingen. Dat brengt dus het bezoek van de Nederlandse premier, in een bepaalde context. De partij van de premier en ook de premier zelf hebben zich gedistantieerd van het aanbieden van verontschuldigingen. Zij zijn dus niet van oordeel dat de Nederlandse Staat iets heeft misdaan. Men minacht dus de gevolgen van de slavernij die aan de basis liggen van de achterstanden en de sociale problemen in Suriname. Op de website van de Nederlandse overheid is een bericht geplaatst over de dienstreis van de premier. De minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking reist met hem mee.
Het gaat om een superkort bezoek van 2 dagen. Het is onvermijdelijk dat er al weken van tevoren gesproken is over de thema’s en de punten die zullen worden besproken. De gezamenlijke verklaring, de overeenkomst of het Memorandum of Understanding over verdieping van de samenwerking moet nu al gereed zijn. Wederzijdse ambtenaren hebben tijdens zoom-meetings de plooien glad gestreken.
Over de thema’s is niet veel bekend en het kan dat het bezoek van de premier puur symbolisch is, dus dat er geen concrete samenwerking, handel en investeringen daaruit voortvloeien. Dus dat het wordt net als het bezoek van verschillende ministers en de president aan Dubai. Met de premier reist ook mee de voorzitter van VNO-NCW. Dat is de grootste werkgeversorganisatie in Nederland. De voornaamste
doelstelling van de organisatie is het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van het Nederlandse bedrijfsleven op zowel nationaal als op internationaal niveau. Ook diverse Nederlandse bedrijven komen mee. Bedrijven komen vaker hier naar toe uit allerlei landen, maar ze krijgen geen voet aan de grond hier.
Dit is de zoveelste keer dat bedrijven met een minister naar Suriname komen. Dat betekent dat er iets structureel mis is aan de Surinaamse zijde.
De Nederlandse overheid meldt dat het bezoek in het teken staat van het versterken en verbreden van de bilaterale relatie tussen Nederland en Suriname. En dat het de bijzondere historische band tussen beide landen bevestigt. Veel heeft Suriname niet aan deze mededelingen. Opmerkelijk is dat de minister-president een gesprek met Surinaamse jongeren zal hebben over onder meer hun ambities, toekomstplannen en visie op maatschappelijke ontwikkelingen. Als ze Surinaamse jongeren eerlijk zijn dan zal deze vraag zeker worden gesteld: hoe kunnen we verhuizen naar uw land, om daar te studeren en te werken. Rutte zal dan zeggen dat er behoorlijke obstakels en onvriendelijkheid zijn voor de intieme vrienden uit de west. Dat ze maar liever kunnen ophoepelen, tenzij ze een foefje kunnen bedenken.
Deze hele sessie zal geen output van betekenis hebben, maar wel mooie plaatjes opleveren. Daar draait het om. De minister zal een bezoek brengen aan het NCCR “om te spreken over de recente wateroverlast in Suriname”. Ok dat zal een symbolische aangelegenheid zijn.
Opmerkelijk is de volgende politieke actie: de 2 regeringsleiders leggen op 13 september een krans bij het monument voor de Decembermoorden in Fort Zeelandia. Hopelijk zal de premier dan vertellen waarom men de Suriname dossiers voor 60 jaar geheim heeft willen houden. Het bezoek van de premier en deze kranslegging vallen in geen enkel context bij elkaar te brengen. Het lijkt een compleet zinloze daad, temeer daar er niet ontkrachte verklaringen zijn over de actieve betrokkenheid van Nederlandse vertegenwoordigers in en bij de militaire periode. Symbolisch van aard, voor de mooie plaatjes, zullen ook zijn de toespraak in DNA en aan een mangroveproject.
Er komt ook een gesprek met leden van het Nationaal Comité Herdenking Slavernijverleden en de Nationale Reparatie Commissie Suriname. Saillant detail hierbij is wel dat het de Nederlandse regering is gelukt om een tweedeling onder deze 2 ‘zwarte’ organisaties te krijgen; ze staan met name niet op 1 lijn wat betreft excuses en herstelbetalingen en dat is knap werk volgens het oude verdeel-en-heers-model. Veel ruimte voor diepgang zal er niet zijn bij een bezoek aan een project voor politiesamenwerking en de Business Dialogue.
Het meest zinvol voor de Nederlandse delegatie lijkt het bezoek aan een Heineken concern in Suriname. Ten minste kan een 2 dagen in de tropen mooi afgesloten worden met lekker bier.
