Onder uiterst moeilijke omstandigheden waarin de Surinaamse regering zich bevindt komt de Nederlandse premier Mark Rutte voor een officieel bezoek naar Suriname. Rutte behoort tot de meest langzittende premiers in het Europees land en zijn populariteit is dan nog afgenomen in deze vierde regeertermijn.
De Surinaamse regering is na beloftes voor de verkiezingen gestrand bij een valse start en mislukte doorstart pogingen. Het lijkt alsof de huidige Surinaamse regering subtiel wordt ondermijnd, vanuit welke gelederen is onbekend. Na affaires die op komen borrelen uit staatsbedrijven is er nu een diplomatieke spanning met Guyana waarvan de inzet ook beloftes zijn. Verder zou de deal die met IMF is gesloten, niet de dal zijn die geschikt zou zijn voor Suriname. Tot die conclusie zou de Surinaamse regering zelf zijn gekomen. Er wordt al gesproken over herschikking van de deal met het IMF, en de reden daartoe zou kunnen zijn dat de Surinaamse regering niet in staat is om aan de IMF-vereisten te voldoen. Ondertussen wordt gerapporteerd dat de relatieve rust op het koersenfront tot het verleden behoort. Het een en ander zou impact kunnen hebben op de import van meel voor het bakken van brood.
Er werd gesproken eerder over een dollaroverschot waarmee men geen raad wist, nu is er een dollarschaarste waarmee men ook geen raad weet.
De bevolking smacht naar normalisatie, maar de samenleving zwalkt van het ene uiteinde van de onevenwichtigheid naar het andere. Inmiddels wordt er geregeerd met een Financiën-minister die er geen zin meer in heeft, hij heeft zijn portefeuille al ingediend.
In Nederland is recent de Landbouw-minister afgetreden als gevolg van de protesten rond de stikstof crisis.
We hebben in korte tijd bezoeken gehad van burgemeesters waarbij het onderwerp van het slavernijverleden en de herstelbetalingen aan de orde zijn gekomen. Gezegd moet worden dat de stap om de zee over te steken niet komt van druk intern in Nederland uit de Surinaamse gemeenschap. Die gaan ervan uit dat de Nederlandse regering maatregelen moet treffen in Nederland en voor Nederland. De stap om overzee te gaan komt van de Nederlandse regering zelf.
De vraag rijst voor Suriname welke meerwaarde het bezoek van de Nederlandse premier aan Suriname zal hebben. Voor het beantwoorden van deze en alle vragen in Suriname is bepalend de sociaal-economische situatie in het land zelf. Er wordt armoede ervaren en de Surinaamse regeringen hebben geen antwoord op de aanhoudende inflatie in de dubbele cijfers en dit is al enkele jaren gaande. Ook in Nederland is er sprake van inflatie, toename van armoede en het onbereikbaar worden van energie en gas voor de komende twee winters. De energierekening van huishoudens is enorm hoog gegaan, maar het verschil met Suriname is wel dat de Nederlandse regering in is gekomen en verder verlichtende maatregelen zal treffen.
Het bezoek van de Nederlandse premier komt zo aan de vooravond van 47 jaar staatkundige onafhankelijkheid. De onafhankelijkheid babies zijn inmiddels opa’s en oma’s van dicht bij de 50. Een ding is in de afgelopen 47 jaar wel duidelijk geworden: dat het zowel goede regeerders als die met minder goede wil niet is gelukt om Suriname duurzaam op een pas van welvaart en groei te zetten. Dat komt door een kleinschaligheid, de Surinaamse cultuur en identiteit, zwaar gebrek aan kader en de nietsbetekenende geopolitieke rol van het land. Een land als Suriname is onbestuurbaar gebleken in de afgelopen 47 jaar.
De bevolking is vaker ongelukkig dan gelukkig, vaker en meer arm dan welvarend. Onder de heersende omstandigheden is er ook geen politiek perspectief, door een zwakke politieke cultuur in de Surinaamse opvoeding. Nederland is een relatief klein land, maar niet nietsbetekenend. Nederland heeft in de koloniale geschiedenis een rol van betekenis gespeeld. Nederland is een welvarend land en komt in de top 10 en top 20 voor van bijna alle rangschikkingen voor rijkdom, welvaart, bevolkingstevredenheid etcetera. Wij vinden dat Surinamers en Surinaamse bestuurders eerder moeten zijn en moeten onderkennen wat de stand van zaken is – na 47 jaar – met ons vermogen om een ordentelijk, beschaafd en welvarend land te besturen. We gaan hier een gevaarlijke grens oversteken, net als in 1980, maar wij denken dat er nagedacht moet worden over de staatkundige toekomst van Suriname: een voormalige kolonie en daarna land binnen het koninkrijk.
De bevolking van Suriname heeft nooit inspraak gehad in de wijze waarop de staatkundige toekomst van het land werd ingericht. Er is nooit een referendum gehouden onder de bevolking, iets dat elders wel is gebeurd. De staatkundige inrichting is ons door een politieke elite en door politiek verraad opgedrongen. Nederland had onder deze omstandigheden nooit moeten meewerken aan de nieuwe staatkundige inrichting vanaf 1975. Deze aangelegenheid moet weer op tafel komen. We hebben in de jaren ‘90 een beweging in deze richting gehad, maar deze had geen electorale steun. omdat de planning niet overtuigend was. Wij denken dat elk mens recht heeft om gelukkig te zijn; leven in een land dat jezelf hebt ingericht is geen voorwaarde voor een gelukkig leven en het ervaren van welvaart.
Door de ontwikkelingen in 1975 is de Surinaamse samenleving opgedeeld waardoor bijna evenveel Surinamers als in Suriname in Nederland wonen en werken. Er moet een discussie komen over een nieuwe staatkundige inrichting van Suriname, niet in de laatste plaats door de milieurampen die ons als land te wachten staat.
Die discussie moet leiden tot een besluitvorming: daarin behoren niet alleen personen met een Surinaamse nationaliteit inspraak te hebben, maar ook mensen met een Surinaamse achtergrond. We hebben een grens overschreden, maar dat is als stof om na te denken in verband het het bezoek van Rutte en tot we 47 jaar onafhankelijkheid vieren…voor zover er wat te vieren valt.
