Er schijnt een dubbele vervuiling van de lucht in Suriname gaande te zijn. Ten eerste zijn er de bosbranden die zichtbaar de lucht kleuren en dof maken. Daarnaast zou ook door zandstormen het zand van de Sahara zijn overgewaaid naar Suriname. Burgers tonen al klachten aan de luchtwegen en het ministerie van Volksgezondheid is uitgekomen met informatie die de gehele samenleving nog niet heeft bereikt. Het ministerie wordt aanbevolen om deze informatie meertalig te verspreiden. Aanbevolen is om genoeg water te drinken, maar het is bekend dat een deel van de bevolking in Suriname aan het vasten is. De bevolking is ook opgeroepen om de open lucht buiten te vermijden en zo veel mogelijk binnen te blijven. Maar ook hier is het bekend dat een deel van de werkende bevolking buiten in de open lucht werkt. Dat doet een aantal zelfstandigen ook. Voor hen is het dus onmogelijk om niet in de buitenlucht te zijn.
Het betekent dat deze werknemers en zelfstandigen noodgedwongen blootgesteld zullen zijn aan vervuilde lucht. Ook is aanbevolen om de ogen te beschermen tegen de vervuilde lucht. Ook denken we dat de werknemers en zelfstandigen die buiten werken, aan deze situatie blootgesteld zullen zijn en risico’s zullen lopen.
Het ministerie heeft de symptomen van blootgesteld zijn aan vervuilde lucht doorgegeven en men moet de arts raadplegen. Vooral de symptomen van bewustzijnsverlies, snelle hartslag en pijn op de borst en moeite met ademhalen zijn interessant, omdat ze geassocieerd worden met levensbedreigende aandoeningen zoals hartfalen. Intussen is de bevolking zelf niet voldoende bewust van de bedreigingen die de vervuiling met zich meebrengt. De vervuiling zelf is wel voldoende bekend, omdat het ook zichtbaar is in de lucht. Er was zelfs een dag in Suriname waarbij al ongeveer een uur voor zonsondergang de lucht donker was en de automatische straatlantaarns een uur voor zonsondergang aan waren. Suriname kent het fenomeen van luchtvervuiling wel maar niet in deze vorm.
De luchtvervuiling die wij kenden was van de uitlaatpijpen van auto’s en in minder mate van fabrieken. Ook is op bepaalde plekken waar goudsmeden zijn geconcentreerd, een verhoogde concentratie van kwikdamp gemeten wat door mensen wordt ingeademd en zich opstapelt in het lichaam. En verder is er op bepaalde werkplekken de blootstelling aan gevaarlijke dampen zoals bij benzinestations en waar met sterke chemicaliën wordt gewerkt.
En massale vervuiling is erbij gekomen en bosbranden schijnen in Suriname een nieuw fenomeen te zijn. In welke mate deze bosbranden het gevolg zijn van de staking van de brandweer is onbekend. Inmiddels zijn de stakingen op advies van de rechter opgeschort. Over de bosbranden is niet veel bekend, omdat de media in Paramaribo er weinig aandacht aan besteden. De vervuilde lucht was er al lange tijd terug in de districten, maar het geheel kreeg meer aandacht van de autoriteiten toen het te merken was in de stad.
Suriname moet nu ook om leren om te gaan met vervuilde lucht. Er zijn landen in de wereld die ervaring hebben met permanente vervuilde lucht waaronder landen in Azië. Deze vervuiling komt primair van de fabrieken die vuile lucht uitstoten. Luchtvervuiling of luchtverontreiniging treedt op wanneer schadelijke of overmatige hoeveelheden stoffen, waaronder gassen, deeltjes en biomoleculen, in de troposfeer van de aarde worden geïntroduceerd. Deze stoffen kunnen afkomstig zijn van natuurlijke bronnen of van menselijke bronnen. Luchtvervuiling kan levende organismen zoals dieren en de plantengroei schaden, maar het kan ook gebouwen beschadigen.
Tijdens een brand worden enorme hoeveelheden koolstof, stikstof en andere deeltjes in de lucht vrijgegeven. Dit kan leiden tot verhoogde niveaus van luchtvervuiling en ademhalingsproblemen voor mens en dier in nabijgelegen gebieden. Aan de andere kant fungeren bosbranden als een soort zuiveringsproces. Wie (al dan niet langdurig) in contact komt met vervuilde lucht als gevolg van bosbranden, kan daar op verschillende manieren gevolgen van ondervinden.
Bij bosbranden gaan mensen zowel rook als fijnstof inademen. Dit kan leiden tot acute effecten, op korte termijn, en tot chronische effecten, op lange termijn. Het kan gaan van milde irritatie van de luchtwegen tot ernstige aanvallen van kortademigheid, zeker bij mensen met onderliggende chronische aandoeningen zoals astma of COPD (rokerslong in de volksmond). Maar er zijn ook effecten op andere organen.
Tijdens pieken van luchtverontreiniging treden er meer hartaanvallen op. Op langere termijn is er zelfs een link met verminderde levensverwachting, en er kunnen chronische hart- en longaandoeningen ontstaan, en bepaalde vormen van kanker, in de eerste plaats longkanker. Algemeen geldt: als de rook over een langere termijn aanhoudt, zullen we ook meer langetermijneffecten zien, bijvoorbeeld op de longfunctie en het ontstaan van hart- en vaatziekten.
De organen die meer risico lopen zijn onze longen, maar evengoed de hersenen en het hart. Het inademen van vervuilde lucht kan immers ontstekingsreacties uitlokken in ons lichaam, wat zich ook in onze bloedvaten kan manifesteren. Op die manier zijn er meer hartinfarcten, meer beroertes en meer longembolieën (bloedklontertjes in de longen, waardoor er minder bloed naar de longen doorstroomt, red.) op momenten van verhoogde blootstellingen. Mensen die bijvoorbeeld al een vorm van astma hebben, zijn vatbaarder voor de negatieve effecten, maar ook mensen zonder klachten lopen een risico. Ook een gezond persoon kan een acute aanval van benauwdheid krijgen door neerslag van roet in de luchtwegen.
Qua leeftijden zijn mensen boven 65 jaar en kinderen kwetsbaar. Bij kinderen zijn de longen nog in volle ontwikkeling en kan je ervan uitgaan dat er ook effecten op lange termijn zullen zijn. Oudere mensen hebben minder reserves en de longcapaciteit is sowieso al verminderd. In die categorie zijn er ook meer mensen die al vooraf bestaande aandoeningen hebben, waardoor ook hart- en vaatziekten de kop op kunnen steken.
Wie gaat sporten in een vervuilde omgeving, zal een groter negatief effect ondervinden dan iemand die een lagere (of geen) inspanning doet. Topsporters mogen dan wel getrainde en gezonde atleten zijn, zij zullen eigenlijk een grotere impact ondervinden van de bosbranden qua acute verschijnselen. Dat komt doordat atleten die slechte lucht veel dieper in de longen binnentrekken door hun verhoogde ademhaling bij het sporten. Al met al moeten wij alert zijn en de informatie moet nogmaals meertalig.
