Inleiding
Deze artikelenserie is gebaseerd op een hoofdstuk in mijn boek getiteld “Van crisis naar crisis”. Ik heb gemeend dit hoofdstuk nu te moeten publiceren zodat de gemeenschap kennis draagt, zowel in de breedte als in de diepte, van het belang van haar bijdrage, bemoeienis en betrokkenheid bij de totstandkoming van een nieuwe grondwet en kiesstelsel. Let wel ik praat niet alleen over het kiesstelsel maar ook over de grondwet en over de economische performance van een land.
U als burger moet het niet overlaten aan dezelfde politici die sinds 1987 deze waardeloze grondwet en even waardeloze en discriminerende kiesstelsel hebben geaccepteerd, getolereerd en niet willen wijzigen. Deze politici moeten ver uit de buurt blijven van het wijzigen van de grondwet en de kiesregeling.
Hulde aan Serena Essed die het zover heeft gekregen dat het constitutioneel Hof het kiesstelsel niet legitiem verklaarde, een daad waar de gehele politieke klasse te laf voor was.
Als het DNA de grondwet en het kiesstelsel kan wijzigen dan kan zij net zo goed een referendum uitschrijven voor het wijzigen van de grondwet en het kiesstelsel. Een beslissing om het kiesstelsel en de grondwet te wijzigen door de DNA, maakt het geheel onderhevig aan dezelfde koehandel waarmee dezelfde politici zich sinds 1987 mee bezighouden. Wat hebben zij opgebouwd sinds 1987? Het houden van een referendum moet bij een eenvoudige meerderheid kunnen zoals het hoort in een echte democratie. De vereiste tweederde meerderheid voor het houden van een referendum komt neer op het gijzelen van de volkswil. Onze politici zijn bang voor een referendum omdat daar “one men one vote one value” geldt. En ze vrezen een uitspraak van de meerderheid van de samenleving vandaar hun manipulatie van de verkiezingen via het kiesstelsel en dus willen ze ook zo doorgaan middels de manipulatie van de wijziging van grondwet en kiesstelsel.
Economische performance heb ik aan de titel toegevoegd omdat de voornaamste reden waarom landen vooruitgaan gelegen is aan de inrichting van hun natiestaat voor wat betreft de betrokkenheid van de burger bij de beslissingen die de regering neemt. Men praat dan ook over een overleg economie. Veel landen zonder grondstoffen en zonder koloniën hebben hun vooruitgang te danken aan hun grondwet en kiesstelsel. Scandinavische landen, Zwitserland, Oostenrijk, et cetera zijn bijzonder rijk geworden dankzij de inrichting van hun democratie. Ik verwijs in deze naar: Persson, T., & Tabellini, G. (2005). The economic effects of Constitutions. Cambridge, MA: MIT Press.
Pejovich, S., & Colombatto, E. (2009). Law, informal rules and economic performance: The case for common law. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Dus houd u alsjeblieft op met klagen over koopkracht, inflatie, prijzen, criminaliteit, et cetera de oplossing ligt in uw eigen handen bij een goede grondwet en een goed kiesstelsel.
Opportuniteit
Ik bespreek allereerst de grondwet omdat die van groter belang is, immers het kiessysteem wordt bepaald door de grondwet. De gebeurtenissen na de verkiezingen in 2022 in de Verenigde Staten, Brazilië en Peru illustreren de gebreken in de grondwet en het kiesstelsel van de eerder genoemde landen. Het zijn sterk verdeelde landen geworden waar een stille koude burgeroorlog woedt.
Elke samenleving streeft ernaar ordening te brengen in de relaties tussen de leden van de gemeenschap en in de relatie met andere gemeenschappen. Als natiestaat met soevereine grenzen hebben we gekozen, neen niet gekozen het is ons opgedrongen, voor de vorm van een republiek voor de ordening van de Surinaamse samenleving binnen soevereine grenzen.
De grondwet en het kiesstelsel bepalen hoe het bestuur van de samenleving, de natiestaat Suriname, zal geschieden. Het kiesstelsel bepaalt hoe wij onze bestuurders en volksvertegenwoordigers kiezen.
De grondwet bepaalt de ordening van de diverse onderdelen van de samenleving in het bijzonder de relaties tussen het bestuur de volksvertegenwoordiging en de burger.
Wij zijn sinds de onafhankelijkheid nu 47 jaar verder en het gaat steeds slechter met het land en met de samenleving. Ondanks de gouden handdruk gaat het steeds bergafwaarts met het land. Waar zou dat aan liggen.
Volgens sommige schrijvers ligt het aan de grondwet en het kiesstelsel. Immers die bepalen welke bestuurders u krijgt. Het districtenstelsel is bijvoorbeeld per definitie een kiesstelsel die etnische politiekvoering bevordert, terwijl het zich prima leent voor manipulatie van verkiezingen om met minder stemmen zetels te kunnen behalen in vergelijking met landelijke evenredigheid.
Huidige grondwet en kiesstelsel zorgen ervoor dat we bestuurders krijgen die een sociaal economisch beleid voeren gebaseerd op etnische overwegingen en vaak zelfs op tribale overwegingen.
Dus nogmaals houd u alsjeblieft op met klagen over koopkracht, inflatie, prijzen, criminaliteit, et cetera de oplossing ligt in uw eigen handen bij een goede grondwet en een goed kiesstelsel.
Premier Deng Xiaoping van China zei dat het niet uitmaakt of de poes wit of zwart of bruin is, zolang het maar muizen vangt, is Suriname maakt het wel heel wat uit daarom gaan we niet vooruit.
De grondwet
De grondwet legt vast welk besturingssysteem wij hebben en welk kiesstelsel in ons land gehanteerd wordt. Is de grondwet bestuurstechnisch solide? Immers er is gekozen voor de vorm van een presidentiële democratie waarbij de president de uitvoerende macht vertegenwoordigt en tegelijk staatshoofd is. Een vorm die hangt tussen de zuivere presidentiële vorm in de USA en de half zuivere in Frankrijk. Echter met een groot aantal onzuiverheden die maken dat onze grondwet veel gelijkenis vertoont met Emmentaler kaas, dat is een kaas met veel grote gaten.
Om maar een paar voorbeelden te geven.
Zo kan de president geen tussentijdse verkiezingen uitschrijven. Dat doet de Nationale assemblee. Volgens de grondwet is het DNA het hoogste gezag. Echter elke wet is pas rechtsgeldig als het voorzien is van een handtekening van de president en gepubliceerd wordt door de president. Als de president in de DNA een motie van wantrouwen krijgt en dus moet aftreden kan hij weigeren om zijn eigen ontslagbrief te tekenen. Dit is geen democratie, onze grondwet is goed voor de prullenmand. Simpele checks and balances ontbreken. Alles is anders dan normaal.
Daarnevens is het zo dat grote landen problemen hebben om een geschikte president te vinden. Suriname met minder inwoners dan een klein dorp in China of India zal dus goed geredeneerd haast nooit een geschikte president vinden. Ministers hebben in dit regeersysteem geen verantwoordelijkheid. Slechts de president is verantwoording verschuldigd aan de DNA. Is een persoon in staat om al die complexe problemen van het land enkel en alleen te managen en op te lossen? Dus waarom zijn we in de afgelopen halve eeuw geen millimeter vooruit gegaan terwijl onze economie meer dan 62 miljard Amerikaanse dollars verdiend heeft.
Aan de andere kant van het spectrum hebben we de zuivere parlementaire democratie, de Westminster Democratie. Met een staatshoofd, vaak betiteld als ceremonieel staatshoofd, echter in tijden van crisis is het staatshoofd allesbehalve ceremonieel. En met ministers met eigen verantwoordelijkheid en verantwoordingsplicht jegens het parlement. De voorzitter van de Raad van ministers, de premier, is de primus inter pares, de eerste onder de gelijken. De meeste beschaafde en welvarende landen, en de meeste Caricom landen, hebben de Westminster democratie geadopteerd. Afrika had oorspronkelijk ook in meerderheid de Westminster Democratie echter ze zijn ervan afgestapt en zijn teruggegaan naar wat dichterbij hun DNA ligt, het stamhoofd systeem, beter bekend als het presidentieel systeem. Ontwikkeling en vooruitgang van Afrika is daarmee een illusie geworden.
Richard Kalloe
