Als iemand meent dat haar of hem onrecht is aangedaan, is een excuus op z’n plaats. Het liefst zo snel mogelijk. Geen mens vindt het prettig om het excuus, dat hij verwacht en verdient, uit te stellen.
Er is heel lang geklaag en geharrewar geweest over het excuus dat de Nederlandse regering over het slavernijverleden aan Suriname moet aanbieden. Nu het eindelijk een feit wordt, zijn er organisaties die er voorwaarden aan gaan stellen. Waarom dit weer op de lange baan schuiven?
Excuses will always be there for you but opportunity won’t.
De conclusie die uit dit gedrag getrokken kan worden is, dat het deze organisaties dan helemaal niet te doen is om de excuses, maar om in de picture te komen. Het excuus komt van Nederland dus moet Nederland bepalen hoe, waar en wanneer dit zal plaatsvinden en niet een organisatie.
Een excuus aanbieden is een enorm krachtig middel. Het is meer waard dan een zak geld. Organisaties, met een achterliggende gedachten, bijvoorbeeld om er geld uit te slaan, hechten meer waarde aan het geld dan aan de excuses. De nazaten willen gewoon sorry horen. Men heeft er lang genoeg op gewacht. Waarom, nu het eindelijk komt, er dan een persoonlijke show van maken.
Het belangrijkste component bij het aanbieden van excuus is verantwoordelijkheid nemen. Niet alleen de woorden zijn hier belangrijk. De ernst van de sorry boodschap kan ook worden afgelezen uit de lichaamstaal bijvoorbeeld oogcontact en een oprechte uitdrukking op het gezicht.
Suriname heeft excuses geëist. Rutte heeft niet direct aan die eis gehoor gegeven. Hij heeft lang gewacht en het goed doordacht voordat hij besloot om namens de regering excuses aan te bieden. Dat is erg verstandig omdat afgedwongen excuses geen waarde hebben. Iets dat niet oprecht is, komt niet oprecht over en is niet geloofwaardig. Het is nooit verstandig om excuses aan te bieden als het is geëist. Er moet zelfreflectie zijn anders heeft het geen waarde.
De persoon moet namelijk zelf van mening zijn dat er fouten zijn gemaakt. Koning Willem Alexander hintte op Prinsjesdag al op excuses. Hij zei dat de regering al eerder excuses heeft aangeboden voor het optreden van de Nederlandse regering tijdens de Jodenvervolging en het extreme geweld van Nederland tijdens de dekolonisatie periode in Indonesië. Dus moet er ook aandacht worden geschonken aan de rol van Nederland tijdens de slavernij. Dit is een teken dat excuses aanbieden, goed is doordacht.
De slavernij en de slavenhandel waren misdrijven tegen de menselijkheid. Dat zag men toen, jammer genoeg, niet in maar nu wel. Dit misdrijf is de toenmalige slaven aangedaan en niet hun nazaten. Toch is het een teken van respect van de nazaten aan hun voorouders om er de aandacht op vestigen wat hun voorouders is aangedaan en excuses te vragen. Hoewel het niet de huidige regering is die zich hieraan heeft schuldig gemaakt, getuigt het van goed fatsoen dat ze bereid zijn om namens hun voorouders excuses aan te bieden.
Er is bewustwording bij de blanke nazaten en dat geeft een prettig gevoel. Dit is te zien aan enkele handelingen zoals de gouden koets die niet meer wordt gebruikt. Beelden van slavenhandelaren die worden weggehaald. Deze bewustwording heeft meer waarde dan financiële schadevergoeding eisen.
Toch wordt er 200 miljoen euro uitgetrokken voor een fonds waaruit projecten zullen worden betaald voor een betere bewustwording van het slavernijverleden. Ook maakt het kabinet 27 miljoen euro vrij voor een museum over slavernij. Dit financieel gebaar is beter dan het geld te geven aan Surinaamse organisaties. Dat verdwijnt toch in eigen zak.
Notabene, besluiten om excuses aan te bieden(aan wie dan ook) en het ook daadwerkelijk te doen, is belangrijker dan het geharrewar over geld en het tijdstip.
“Life’s rewards go to those who let their actions rise above their excuses.”
Josta Vaseur
