Wat is dat toch met bepaalde Surinaamse organisaties en excuses van Nederland voor het zogenoemd slavernijverleden? Nu gaan excuses worden aangeboden, zo werd vorige week bekendgemaakt door de Nederlandse regering, en vervolgens blijken een paar organisaties daar problemen mee te hebben. Organisaties die al vele jaren jammeren dat er maar geen excuses worden aangeboden en nu gaan die aangeboden worden en is het weer niet goed. En dat is geen positieve opbouwende grondhouding naar de Nederlandse regering die de kritiek ook niet zullen begrijpen.
Een organisatie als het NiNsee (Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis) heeft wel positief en opbouwend gereageerd. Maar, lokale Surinaamse organisaties als de Nationale Reparatie Commissie Suriname (NRCS) en het Nationaal Comité Herdenking Slavernijverleden waren er als de kippen bij om op een zure toon te laten weten, dat ze de nu voor 19 december geplande excuses te vroeg vinden…… Wie begrijpt dit nog??
“Ik snap het niet”
“Ik snap niet waarom Nederland zo’n haast heeft. Door dit eenzijdig en in de haast genomen besluit over de excuses loop je de kans dat de nazaten van tot slaaf gemaakten concluderen dat ze niet welgemeend zijn en ze niet accepteren”, zo zei Armand Zunder, voorzitter van de Nationale Reparatie Commissie Suriname, tegenover de Nederlandse nieuwswebsite Nu.nl. “De aanpak van Nederland lijkt op tunnelvisie. Het wil koste wat kost het doel bereiken zoals het het zelf wil. Ik zie een groot risico op mislukking.” De kritiek van Zunder klinkt overigens door in diverse Nederlandse media alsook in eigen land.
Samen?
De organisaties stellen dat premier Mark Rutte of koning Willem-Alexander speciaal voor excuses naar Suriname moet komen en dat er eerst zelfs nog een grondig voortraject moet komen. Zo zouden Suriname en Nederland samen de tekst moeten opstellen die het kabinet zal uitspreken. Waarom deze attitude van de heer Zunder? Premier Rutte wordt 19 december toch vertegenwoordigd door de minister van Rechtsbescherming, Franc Weerwind, die notabene Surinaamse roots heeft. En waarom die hautaine, arrogante houding door min of meer te eisen dat een ‘excuses-tekst’ moet worden opgesteld door Nederland samen met Suriname? Wat voor nonsens is dat…. Het zijn Nederlandse excuses voor het Nederlandse slavernijverleden en geen Surinaamse excuses.
“Gemoederen lopen hoog op”…
Voorzitter Johan Roozer van het Surinaamse Nationaal Comité Herdenking Slavernijverleden beweert zelfs tegenover Nu.nl, dat de aanpak van de Nederlandse regering “een punt van zorg” is. “De gemoederen lopen hier hoog op”, aldus Roozer. Het comité gaat overleggen over een uitgebreidere reactie.
Maar, feitelijk is van die hoog oplopende gemoederen hier in Suriname werkelijk niets te merken, dan wellicht alleen binnen de twee genoemde organisaties.
NRCS-voorzitter Zunder wil dat Nederland op 1 juli 2023 excuses aanbiedt, omdat het dan precies 150 jaar geleden dat de tot slaaf gemaakte mensen in Suriname echt vrij werden. “We hebben dan nog acht maanden om de excuses goed voor te bereiden. Ik snap niet waarom Nederland zo’n haast heeft”, aldus Zunder die zich kennelijk druk lijkt te maken over een wellicht slecht voorbereide excuses. Hij gaat er kennelijk vanuit dat de Nederlandse regering niet de kennis van zaken in huis heeft om op een goede inhoudelijke en correcte wijze excuses aan te bieden.
Na excuses…
Na jaren van gejammer en geklaag zouden organisaties juist blij moeten zijn dat de Nederlandse regering eindelijk excuses gaat aanbieden voor het slavernijverleden. Maar, kennelijk moeten die excuses volgens voorwaarden en inbreng van die organisaties worden aangeboden. Het zijn echter Nederlandse excuses. De houding van onder andere Armand Zunder is wellicht een ‘onheilspellende’ voorbode van het traject dat ongetwijfeld gaat volgen na de aangeboden excuses: bedelen om financiële genoegdoening in de vorm van het tot cliché verworden begrip ‘herstelbetalingen’. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Viktor Aardenburg
