De opdracht van president Chandrikapersad Santokhi om de Open Markt Operaties (OMO’s) c.q de Termijn Deposito veilingen te evalueren is mosterd na de maaltijd. Vanaf de introductie van de wekelijkse TD-veilingen door de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is er immers zware kritiek geweest op dit monetair instrument.
De kritiek is, dat de TD-veilingen speciaal bedoeld zijn om de bankinstellingen te “verrijken” onder het mom van het beheersen van de geldhoeveelheid in omloop teneinde de inflatie (en de koersontwikkeling) in toom te houden. Dat slechts bankinstellingen mogen deelnemen aan de TD-veilingen versterkt deze vermoedens.
Na ruim 15 maanden van wekelijkse TD-veilingen blijft de inflatie echter voorthollen en is de opwaartse druk op de wisselkoers niet afgenomen. De inflatie per eind september bedraagt 41,9 procent en de rente van de TD-veilingen is deze week uitgekomen op 86,9 procent. De bankinstellingen hebben een flinke duit verdiend aan de TD-veilingen. De totale renteopbrengsten van hun beleggingen in de kortlopende TD’s belopen in 15 maanden tijd meer dan SRD 1.8 miljard. Deze geldhoeveelheid is in het bankensysteem terecht gekomen en voegt bij aan de overtollige liquiditeiten in omloop. Dit terwijl de TD-veilingen juist bedoeld zijn, althans volgens de uitleg van de CBvS, om overtollig geld in omloop af te romen.
Nu pas evaluatie
De opdracht van president Santokhi aan een commissie om de OMO’s c.q. de TD-veilingen te evalueren doet bij menigeen de wenkbrauwen fronsen, in die zin dat nu pas de opdracht daartoe is gegeven. Immers het is de president zelf geweest die in navolging op de vele kritieken vanuit het parlement en de samenleving, in december vorig jaar blijk heeft gegeven van zijn onvrede over de gang van zaken met betrekking tot de TD-veilingen. Hij gaf toen aan niet te snappen waarom de TD-rente zo hoog was. De TD-rente lag toen rond de 90 procent, wat ook niet veel verschilt van wat het nu is, namelijk 86,9 procent. Hij zou toen met de governor van de CBvS en diens financiële deskundigen hebben gesproken die hem hebben aangegeven, dat de TD-veilingen conform de afspraken met het IMF worden geïmplementeerd. “De afspraken met het IMF zijn niet in steen geschreven. Er zijn aanpassingen mogelijk”, liet Santokhi zich toen ontvallen.
Nu na bijna een jaar onderneemt de president pas actie om de OMO’s c.q TD-veilingen te doen evalueren. Nu pas, nadat het grootste kwaad reeds is geschied, waarbij meer dan SRD 1,8 miljard extra geld in omloop is gebracht en waarmee een tijdbom is geplaatst onder de ontwikkeling van de wisselkoers.
Reddingsplan banken
Het enige advies dat de commissie de president kan geven met betrekking tot de TD-veilingen is dat die in haar huidige vorm direct stopgezet moeten worden. Tenzij de TD-veilingen in werkelijkheid bedoeld zijn als reddingsplan voor de banken in Suriname om hun belabberde solvabiliteitsposities te helpen herstellen. Het is immers algemeen bekend dat Suriname’s grootste bank, de DSB. aan de rand van omvallen stond vanwege stijgende verliezen op debiteuren.
De DSB is een systeembank en faillissement ervan zou enorme gevolgen hebben voor de financiële sector, de economie, de samenleving, spaarders en aandeelhouders. De vier groot aandeelhouders van DSB met elk een belang van 17.96 procent zijn Hakrinbank, Assuria, Fatum en Selfreliance.
