Dagblad Suriname hoorde in Paramaribo meningen en gevoelens aan over het bezoek van de Nederlandse Minister-president Mark Rutte en minister Liesje Schreinemacher van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. De gecompliceerde band tussen beide landen komt tot uitdrukking. Het is vol emoties.
Misprijzen
“Het gemeenschapsgevoel loopt uiteen. De schoen wringt. De een zegt: Suriname heeft Nederland niet gekozen, Nederland heeft Suriname gebaard. Gehoord wordt, het is familie kijven familie blijven. De ander springt op en wijst de volksplanter als boosdoener aan. Velen misprijzen de kolonisator.”
Haat-liefdeverhouding
“De verhouding tussen onze landen is vanaf de onafhankelijkheid nooit van een leien dakje gegaan en bereikte tijdens het Bouterse-tijdperk haar dieptepunt. Alles lijkt nu weer koek en ei tussen Nederland en Suriname. Het Koninkrijk van Nederland schijnt de huidige regering van Suriname beter te lusten dan voorgaande.”
Protocol
“Het voornemen van het bezoek is lang geleden bekend gemaakt maar het realiseren, ging vanwege omstandigheden niet zo vlot. De uiteindelijke komst naar Suriname is vanaf juli jongstleden voorbereid. Gaat het om een Staatsbezoek? Of bezoekt premier Rutte president Santokhi en de zijnen? Is het een werkbezoek? Of is het slechts een formaliteit?”
Beklag
“Het bezoek staat in het teken van het versterken en verbreden van de bilaterale relatie tussen Nederland en Suriname. Ik verwacht niet dat de massa de gasten uit Nederland enthousiast met rood wit blauwe vlaggen in de hand zullen verwelkomen. Als de bezoekers mensen op de been brengen, zal dat zijn om zich te beklagen over de rol van Nederland in de geschiedenis van Suriname.”
Handelsentourage
Voorzitter Ingrid Thijssen van de Vereniging VNO-NCW, de grootste werkgeversorganisatie in Nederland vergezeld door een batterij aan vertegenwoordigers uit de handelssector maakt deel uit van de delegatie. Daarmee wordt de plank misgeslagen. De handel met Nederland zal zoals altijd eenrichtingsverkeer zijn. Suriname is en blijft afzetgebied.”
Industriële ontwikkeling
“Suriname moet het hebben van Onderwijs, wetenschap, industrie, stedenbouw, landbouwontwikkeling, productie in het algemeen. Het is Nederland vanaf dag één van de volksplanting te doen geweest om Suriname te plukken. Grondstoffen plunderen en afzetmarkten veroveren. Nederland heeft nooit aan industriële ontwikkeling gedaan in Suriname.”
Dankbaarheid verwacht
“Rond de onafhankelijkheid heeft Nederland met een dubbelhart NF 3500 miljoen ter beschikking gesteld om Suriname tot ontwikkeling te brengen. Een meerjarenplan werd opgesteld. Nederland zag zich als de gulle gever die dankbaarheid verwacht, maar kon dit niet openlijk tonen.”
Hulpverlener niet gebagatelliseerd
“Nederland heeft voor het oog van de wereld rond de onafhankelijkheid een mooi gebaar gemaakt. Niet vergeten moet worden, dat het voor Nederland belangrijk was, dat zij het geld op de een of andere manier terug zouden krijgen. Hiermee wordt de oprechte bedoeling van de hulpverlener niet gebagatelliseerd. Maar er zijn krachten zoals banken, multinationals, bedrijfsorganisaties aan het werk die groter zijn dan een regering of politieke partij.”
Goede naam
“Aan de ene kant werd gedaan alsof Suriname vrij was om naar eigen inzicht tewerk te gaan. Nederland staat in de wereld bekend als een land, dat ruime hulp biedt aan ontwikkelingslanden. Zijn goede naam komt het verkrijgen van grondstoffen en creëren van markten ten goede. De noodzaak van de grondstoffen toevoer voor zijn industrie dwingt Nederland ertoe het buiten de eigen grenzen te zoeken.”
Wereldopinie
“Om deze en andere reden kan Nederland een positieve wereldopinie best gebruiken. Een goede indruk bij ontwikkelingslanden is een gewichtige factor bij het veroveren van grondstoffenbronnen en afzetmarkten.”
Gemengde commissie
“Nederland stelde in 1975 voor een periode van 10 tot 15 jaar NF. 3500 miljoen beschikbaar voor de uitvoering van een meerjarig ontwikkeling programma. Een gemengd Surinaams-Nederlandse Commissie Ontwikkelingssamenwerking Suriname Nederland (CONS) kon zich vaak niet vinden in de keuze, volgorde, keuze en uitvoering van projecten en dienstverlening.”
Stagnatie
“Tientallen, Nederlandse ingenieurs- architecten- advies en andere bureaus hadden zich in Suriname gevestigd om een graantje mee te pikken uit de ontwikkelingspot.”
Voortgezette kolonialisme
“In het ontwikkelingsverdrag is opgenomen dat de hulp ten voordele van de economie van Nederland en Suriname moest uitvallen. Het gunnen van de projecten, het aankopen van materialen en aantrekken van deskundigen moesten op de Nederlandse Markt plaatsvinden. Het was volgens het Surinaamsstandpunt een voortzetting van het kolonialisme.”
Inflatie
“De trage besluitvorming, het traineren kwam de uitvoering van projecten slecht uit. De uitvoerders konden niet plannen. Uitstel bracht inwerking van inflatie met zich mee. Projecten werden duurder. Nederland bracht liep in de war. Suriname had in feite weinig in de pap te brokkelen.”
Besluitvaardigheid
“Er werd voortdurend kritiek van verschillende aard geleverd op de CONS. Van Surinaamse zijde ging het vooral om geringe besluitvaardigheid. De Nederlandse zijde zou zich ook inlaten om binnenlandse aangelegenheden. Door allerlei ambtelijke voorschriften en dergelijke werd de soepelheid gehinderd. Nederland beriep zich steeds op de onvoldoende bekendheid van Suriname met de verdragsprocedures. Suriname werd erop gewezen, dat hij de materie niet beheerst.”
Geld op zak
Het was als in een situatie waar 6 jongens praten over naar de bioscoop gaan. Van de zes hebben maar 3 geld op zak. Uiteindelijk hangt het van de mensen die geld hebben af, wat er zal gebeuren.”
Op afstand werken
“De Nederlandse commissieleden, werkten vanuit de andere kant van de oceaan. Kenden Suriname alleen maar uit het verdrag en vanuit rapporten op schrift, die zij uit de tweede hand ontvingen. De besluitenvorming werd in Nederland genomen.”
Botweg weigeren
“Van Surinaamse zijde werd opgemerkt, dat als iemand hulp komt vragen omdat hij honger heeft en de hulpverlener zich op het standpunt stelt, dat de aanvrager een rapport moet opmaken en aangeven hoeveel keer per dag hij honger heeft, dan is het begrijpelijk, dat de hongerige wrevelig wordt. Misschien nog wreveliger, dan wanneer het verzoek hem botweg geweigerd was.”
Zelfbeschikking
“De hooghartige houding van Nederland krenkte Suriname diep. Hij ergerde zich aan de haarkloverijen van Nederlandse functionarissen die niet in Suriname wonen noch kennen, de grote pieten uithingen. Suriname kwam op voor zelfbeschikking over de ontwikkelingsgelden.”
Verantwoording verschuldigd
“Nederland hield voet bij stuk, dat het geld afkomstig is van zijn belastingbetalers en dat CONS-functionarissen, verantwoording verschuldigd zijn aan het Nederlandse parlement.”
White man’s burden
“Suriname moet het kolonialisme vooral in zijn eigen geest bestrijden. Ook de Nederlanders moeten geestelijk nog van het kolonialisme bevrijd worden. De krampachtige houding tegenover kleurlingen, waarbij halfbewuste superioriteitsgevoelens ( white man’s burden) hand in hand gaan, komt in de hele ontwikkelingssamenwerking geschiedenis tot uiting.”
Stop de komedie
“Van Nederland wordt verwacht, dat hij van Suriname gaat houden. Of dat hij wordt zoals wij. Nederland heeft een eigen plaats in de schepping. Er wordt slechts gevraagd, dat er opgehouden wordt met komediespelen. Nederland hoeft Suriname niet te tonen, dat hij niet discrimineert of dat ze zoveel voelen voor ons land. Schuldgevoelens kunnen niet met geld worden afgekocht. De kern van de zaak zit in het misplaatste superioriteitsgevoel.”
Bankmentaliteit
“Nederland is van oudsher in het bankwezen groot geworden. De moeder van dit bankwezen is de handelsscheepvaart. Wat doet een bank? Investeren, geld uitlenen en rente opstrijken. Met deze werkwijze zijn de Nederlanders zeer vertrouwd. De verwikkelingen rond de ontwikkelingssamenwerking Nederland-Suriname zijn ervan doorspekt. Oprechte hulpvaardigheid van Nederland heeft ongetwijfeld meegespeeld, maar dat viel in het niets tegen de bankmentaliteit.”
Van links naar rechts
“Suriname werd onafhankelijk op een moment waarop ‘Links-Nederland’ de scepter zwaaide. Vanaf de eind jaren zestig boog West-Europa langzaam af naar ‘rechts’. Het sociaaldemocratisch tijdperk brokkelde af als gevolg van het falen om de economische crisis op te vangen. De verschuiving van ‘links’ naar ‘rechts’ had politieke consequenties voor Suriname.”
Stroefheid
“Het politiekkamp dat in Den Haag de touwtjes in handen kreeg, was dezelfde combinatie die, door het weigeren om geld vrij te geven dat nodig was om ambtenaren te betalen, de val van Pengel mede had bewerkstelligd. De houding van Nederland werd onder het rechtsbewind steeds stroever.”
Geldkraan
“De ontwikkelingssamenwerking tussen Nederland en Suriname is een rollercoaster. Het is om van te duizelen. Het niet overmaken en blokkeren van fondsen van geld werd door Nederland aangewend als pressiemiddel, tot dat de kraan in 1982 hermetisch werd dichtgedraaid. Elke stagnatie, veroorzaakte schade, koste geld en bracht achteruitgang.”
Nationalisme
“Links-Nederland zag in de jaren zeventig de drang naar onafhankelijkheid van Suriname als een volksbeweging waarin progressieve nationalistische krachten verenigd waren, hetgeen toen inderdaad het geval was. De progressieve richting van Suriname zinde de rechtse oppositie echter niet. Toen zij aan de macht kwam, werd door de geldkraan te misbruiken, de regering in Suriname net als tijdens Pengel, onder druk gezet en uiteindelijk afgezet. Door de hardnodige financiële middelen te onthouden, werd medegeholpen om Arron naar huis te schieten.”
Staatsgreep
“Er werden militaire wegen bewandeld en verdeel en heers politiek toepast om zulks te bereiken. De twijfelachtige rol van Nederland bij de militaire staatsgreep ligt er dik bovenop. De voorgenomen kranslegging bij het monument voor de Decembermoorden in Fort Zeelandia is een onbezonnen moment. Wat wil Nederland daarmee aangeven. Wat denkt de Surinaamse regering ervan? Door wie is dit programmapunt opgevoerd.”
Niets te vrezen
“Zoals het zich laat aanzien heeft de huidige Oranjegezinde Surinaamse regering tot nu toe niets te vrezen voor ondermijning door de Nederlandse regering, zo lang als er maar gedanst naar de pijpen van Nederland.”
HD
