Zondag van de Heilige Drie-eenheid

Preek Mgr. Karel Choennie in de heilige mis op zondag 7 juni 2020, het feest van de Heilige Drie-eenheid

Zusters en broeders,

Ik wil in deze dienst kort iets zeggen over de Drie-eenheid, de uitslag van de verkiezingen en de covid-crisis.

Het geloof in de H. Drie-eenheid is hèt centrale geloofspunt van het christelijk geloof. Terwijl het vaak best wel moeilijk lijkt om het onder woorden te brengen of om het uit te leggen, ligt het mysterie van de H. Drievuldigheid toch wel degelijk aan het hart van ons geloofsleven als katholieken. Bedenk maar: je leven als katholiek begint met het doopsel. Toen werden we gedoopt in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. En elke keer wanneer we een kerk binnengaan, gaan we naar het wijwaterbakje, dopen we onze vingers erin en maken een kruisteken met het wijwater. We maken ook een kruisteken aan het begin en einde van elk gebed en van elke viering. En hoewel we het een kruisteken noemen, is het in feite een gelovige verwijzing naar en aanroeping van de H. Drie-eenheid: in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Daarom, deze twee zo centrale onderdelen van het katholieke leven, het doopsel en het kruisteken, vertellen ons dat de kern van het geloof niet het kruis is, maar de H. Drie-eenheid. Daar waar het kruis het mysterie is van wat God voor ons gedaan heeft, is de H. Drie-eenheid het mysterie van wie God is. Zo ligt bij de lezingen van deze feestdag de focus bij: wie is God?

De mens kan God niet begrijpen. De oerzonde van het gouden kalf van de Israëlieten is niet zozeer het verwerpen van God als wel het willen begrijpen van God: God tastbaar en zichtbaar maken. De heilige Thomas van Aquino (+ 1274) heeft gezegd dat telkens als we denken dat we God begrijpen, dan is wat wij begrijpen niet God. Wij kunnen zeggen dat God liefdevol is, trouw en barmhartig. Maar dat zijn toch allemaal menselijke begrippen die het wezen van God niet kunnen vatten. Helaas we hebben geen andere begrippen dan deze menselijke woorden om over God te spreken. Dit spreken over God zal altijd bescheiden moeten zijn en met een groter reserve. Voor de Joden is God zo heilig dat zijn naam niet mag worden genoemd.

We zijn geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, en daarom zullen we proberen om het goddelijke in ons te realiseren. Op deze zondag van de Drie-eenheid past het dan om nog eens de eenheid te benadrukken. De eenheid die er bestaat tussen Vader, Zoon en Geest, diezelfde eenheid zou er moeten zijn onder de mensen. In deze periode na de verkiezingen is het des te meer van belang om de eenheid te benadrukken. Tijdens de verkiezingscampagnes komen partijen tegenover elkaar te staan en worden verschillen uitvergroot en aangescherpt. Contrasterende ideeën botsen tegen elkaar en emoties lopen heel erg hoog op. Het past binnen een volwassen democratie dat spoedig na eerlijk gehouden verkiezingen de partijen de wil van de meerderheid van het volk aanvaarden en de gelederen weer sluiten en het volk weer oproepen een eenheid te vormen. Immers voor en na de verkiezingen zijn wij dezelfde Surinamers die het land moeten opbouwen.

Welke regering er ook zal zijn, het zijn dezelfde leerkrachten, politieagenten, verpleegkundigen, douaniers, ingenieurs, artsen, piloten, boeren, buschauffeurs, noem maar op die hun schouders onder het werk moeten zetten. Laten we daarom ons best doen om geen negatieve emoties, argumenten te koesteren die ons zullen verdelen en ons in een sfeer van vijandigheid onderdompelen. We hebben gezien hoe door het bruut politieoptreden in de Verenigde Staten van Amerika George Floyd om het leven is gekomen. Dit heeft geresulteerd in rellen in Amerika en protesten over heel de wereld. Racisme en etnisch profileren is funest voor een samenleving en moet worden afgewezen. Het goede doen en het goede in de ander willen zien, en streven naar hernieuwde rust en eenheid zijn heel erg belangrijk voor Suriname.

Een tweede aspect van de Drie-eenheid is dat de almachtige God mens is geworden. Jezus heeft zich van zijn goddelijke macht ontdaan om mens te worden, maar meer nog om het bestaan van een slaaf op zich te nemen om zo het volk te verlossen. Een bijzondere issue tijdens deze verkiezingen was moreel en dienend leiderschap. Hiermee wordt bedoeld dat niet vanuit een machtsdenken de wil van de sterke wordt opgelegd, maar vanuit een dienstbare houding de belangen van de meest kwetsbaren worden behartigd. In de persoon van Jezus Christus hebben wij het ultieme voorbeeld van zelfopofferende en dienende leiderschap. De roeping van elke christen is om Jezus na te volgen die niet gekomen is om gediend te worden, maar om te dienen. Dit vraagt in het concrete leven van nu dat wij de grote verleidingen van macht, invloed en het zich verrijken kunnen herkennen en weerstaan, en zo die oeroude waarden die wij van God meekrijgen niet stilaan loslaten, maar juist weer benadrukken en nastreven: die waarden van dienstbaarheid, eerlijkheid, liefde voor de armen en noodlijdenden, en goedheid naar anderen om ons heen. Dit zijn waarden die wij ook tegenkomen in alle grote godsdiensten in ons land.

Een derde aspect van de Goddelijke Drie-eenheid is de scheppende en heiligmakende kracht van de Heilige Geest. De Geest die herschept wat is verdeeld en één maakt wat is verdeeld, de Geest die geneest wat is verwond, de Geest die soepel maakt wat koud is en versteend, die kracht geeft wanneer wij zwak en moedeloos zijn. De Geest van God is dezelfde Geest van Christus, de Geest die in ons woont en ons inspireert en creatief maakt. Als beeld van God dragen wij al deze aspecten in ons, in kracht van de Geest. Geen situatie is dus zo uitzichtloos of de Geest zal ons een creatieve weg wijzen uit de duisternis. Wij kunnen herstellen wat is vernield, wij kunnen één maken wat is verdeeld. Wij kunnen genezen wat is verwond. Uit de chaos van het oerbegin schiep God met zijn Geest orde en harmonie. Wij kunnen weer orde en harmonie scheppen. Het is deze Geest die wij bij ons doopsel en vormsel hebben ontvangen die ons in staat zal stellen voor God te getuigen met ons leven. Meer dan ooit nodig ik uit de Geest van God aan te roepen om ons en onze leiders te bezielen. Dat de Heilige Geest onze bevolking mag bezielen tot wijsheid, eenheid en verbondenheid met al Gods kinderen en heel Gods natuur.

Ik wil een vierde aspect van de Drie-eenheid noemen die wij nu zo nodig hebben en dat is de perfecte communicatie die er is tussen de Vader, de Zoon en de Geest. God is liefde en die liefde moet gedeeld, gecommuniceerd worden met elkaar. Zo versterken en vernieuwen we elkaar. Als dragers van het beeld van God worden wij als mensen opgeroepen met elkaar in dialoog te treden. Dialoog is de weg om het gezinsleven, het leven in de Kerk, het leven in de buurten en het leven in een land en tussen landen op steeds grotere hoogte te brengen.

Ten slotte wil ik zeggen dat de covid-19-crisis voor ons een uitdaging kan zijn om dichter bij de Drie-ene God te komen. Door de crisis zijn we noodgedwongen thuis en op elkaar aangewezen. In de tijden van het Oude Testament, tijdens de Babylonische ballingschap, waren de Joden decennialang verstoken van de tempel in een vreemd land. Ze hadden geen tempel, geen priesters en geen eredienst. Wat ze wel hadden was het gezin en het Woord. Ik wil een bijzonder beroep op u doen om deze dagen in het gezin rond Gods Woord samen te komen: een kaars te ontsteken, het Woord te lezen en ieder, van de oudste tot de jongste, de gelegenheid te geven om te zeggen wat het Woord van God voor hem of haar betekent. De jonge kerk op Pinksteren geboren, had ook als kracht de huiskerk. Huisgenoten braken het brood in een of ander huis en verheerlijkten God. Het vraagt even wat moeite om de verlegenheid in het gezin te overwinnen en samen te lezen uit Gods Woord en te bidden, maar u zult de vruchten daarvan rijkelijk oogsten.

Nu wij vanwege covid-19 niet kunnen samenkomen is het des te meer de gelegenheid voor het contemplatief gebed, dat wil zeggen het meditatief gebed. Het is een gebed zonder woorden, zonder gedachten, in volledige stilte. Jezus onze Heer leert ons dit door Zijn eigen voorbeeld, wanneer Hij telkens weer een hele nacht of enige tijd in de stilte van de vroege ochtend of soms zelfs dagenlang zich terugtrok in Zijn innerlijke stilte en zich in contemplatief gebed keerde tot de hemelse Vader. Jezus leert ons het contemplatief gebed ook, wanneer Hij zegt: ‘Als u bidt, gebruik dan geen omhaal van woorden, maar sluit u op in uw binnenkamer en bid tot uw hemelse Vader die in het verborgene ziet en uw Vader die in het verborgene ziet, zal in het verborgene belonen”. Wij hoeven niet altijd met een stortvloed van woorden te bidden. Het kan ook in stilte. Probeert u het contemplatief gebed, het gebed zonder woorden, het gebed zonder gedachten, in volledige stilte. U zult de Drie-ene god ervaren en Hij zal zich aan u openbaren. U zult uzelf beter leren kennen en op wonderlijke wijze de verbondenheid met heel de schepping ervaren. U zult rust vinden voor ziel en merken dat zijn last licht is. Het vraagt wel discipline om elke dag op een vast moment te mediteren.

Moge de Drie-ene God ons nabij zijn, nu en altijd. Amen.

Mgr. K. Choennie

error: Kopiëren mag niet!