In haar artikel ‘Waarom vechten we tegen Corona zonder de oorzaak te bespreken?’ zegt milieuactivist Armanda Govers op oneworld.nl dat de manier om dit soort infectieziekten aan te pakken, het stoppen met het eten van dieren is. Volgens dit artikel is het in China na de uitbraak van het Coronavirus verboden om nog langer wilde diersoorten te verhandelen en te eten. Volgens verschillende bronnen op het internet ligt de oorzaak van de huidige Coronacrisis op de Wuhan-markt, waar vis, dood en levend door elkaar samen met andere wilde dieren werden verhandeld. Govers verwijst in haar artikel naar de Sars-epidemie van 2003, die ook vanuit een markt begon waar wilde dieren werden geslacht en verkocht. Govers, de oprichter van de Stichting Even Geen Vlees, zegt dat veel van de wilde diersoorten in China worden gefokt voor consumptie en dat al zo’n twintigduizend wilde dierenboerderijen zijn gesloten.
Relatie met dieren grondig herzien
Wereldwijd is er nog geen sprake van een verbod op de consumptie van (wilde) dieren. Vooralsnog wordt erop gewezen dat infectieziekten kunnen worden voorkomen door de bereiding van dieren op hygiënische wijze te verrichten en het vlees goed door te bakken. Voedseltechnoloog Ricky Stutgard stelt eveneens dat het vlees goed verhit dient te zijn voordat kan worden overgegaan tot consumptie. Toch wijst Govers erop dat om dit soort pandemieën te voorkomen in de toekomst, “we onze relatie met dieren grondig moeten herzien. Vooral nu het aantal (naar de mens overdraagbare) dierziekten ongekend toeneemt, zoals de Wereldvoedselorganisatie (FAO) waarschuwt”.
Volgens Govers is het voedselsysteem in Nederland grotendeels gebaseerd op veehouderij. In Suriname is dit vergelijkbaar, aangezien ook hier vee wordt gehouden voor consumptie. De dieren zijn een doorgeefluik van virussen, die voor mensen gevaarlijk kunnen zijn, zegt Govers. “Wat de gevolgen zijn van nieuwe infecties die kunnen uitmonden in een pandemie, zien we nu bij het Coronavirus”, stelt de milieuactivist.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) stelt dat ongeveer tweederde van de verwekkers van infectieziekten afkomstig is van dieren. Infectieziekten die overdraagbaar zijn van dier naar mens noemen we zoönosen. Govers stelt echter dat de meeste zoönosen als gevolg van consumptie worden overgedragen. “Besmetting kan ook gebeuren via het eten van rauw besmet vlees, zuivel of eieren, zoals bij Salmonella, Campylobacter, ESBL en Hepatitis E het geval is. Soms worden zoönosen door de lucht overgedragen, zoals bij Q-koorts door geiten gebeurde”, zegt Govers.
Dit is hét moment voor verandering
Hoe kan het dat wij bereid zijn zoveel op te offeren om maar dieren te kunnen blijven eten? We zetten onze planeet, onze gezondheid en niet in de laatste plaats onze menselijkheid op het spel. Wij plegen op massale schaal geweld tegen dieren en dat blijft niet ongestraft: de risico’s van deze omgang met dieren zijn groot. Behalve epidemieën en pandemieën heb ik het nog niet gehad over antimicrobiële resistentie, wat volgens de WHO zal resulteren in 10 miljoen doden per jaar vanaf 2050. In de EU wordt 70 procent van de antibiotica gebruikt om infectieziekten onder dieren (ook een groot probleem bij kweekvis) tegen te gaan, maar een gevolg hiervan is dat bacteriën resistent kunnen worden. En dan zijn we nog verder van huis. De vraag die maar niet gesteld wordt, is of we álle dierlijke consumptie niet zouden moeten heroverwegen. Laten we leren van de huidige pandemie en besluiten het dier uit de voedselketens te halen – voordat het te laat is. Recentelijk gaf ook voedseltechnoloog aan dat er in Suriname wetgeving moet komen voor het eten van ‘bushmeat’, aangezien deze ‘busi meti’ nog naar eigen inzichten kan worden verorberd.
Voedsel herzien
“Het is de hoogste tijd dit te herzien: kunnen we ons voedsel voortaan niet produceren zonder dat we daarvoor dieren hoeven te fokken en slachten? Er zijn al zoveel fantastische vlees-, vis-, ei- en zuivelvervangers beschikbaar. Ook de kweektechnologie ontwikkelt snel, waardoor we van alles kunnen kweken op basis van enkel de stamcellen: niet alleen vlees, maar ook vet, collageen, leer, zuivel, vis en ei. Dit vermindert het risico op zoönose-uitbraken en antimicrobiële resistentie aanzienlijk. Geen dierenleed betekent dus absoluut veel minder mensenleed. Laten we leren van de huidige pandemie en besluiten het dier uit de voedselketens te halen – voordat het te laat is”, aldus Govers.
RB
