De gevolgen van het verlies van normen

Normen en waarden zijn twee woorden die meestal in één adem genoemd worden, alsof ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Maar dat klopt niet. Ze worden ten onrechte op één hoop gegooid, want er is een groot verschil tussen beide

Waarden zijn grotendeels universeel. In elke cultuur vind je waarden terug als behulpzaamheid, betrouwbaarheid, respect, zorgzaamheid. 

Normen hebben meer te maken met de manier waarop deze waarden worden ingevuld. Respect kan bijvoorbeeld op vele manieren getoond worden. Vroeger werd een kind normen bijgebracht door de ouders met woorden en door het goede voorbeeld te geven. Zelfs de omgeving hielp mee om een kind fatsoen bij te brengen. Het kind van toen kon zich veilig spiegelen aan het gedrag van volwassenen. Normen gaan dus over wat hoort en wat niet hoort.                                                                 Het handhaven van die normen wordt echter steeds moeilijker door allerlei negatieve invloeden van buitenaf. Kinderen spiegelen zich aan volwassenen die onacceptabel gedrag vertonen of ze laten zich beïnvloeden door de massamedia. Op de duur gaan ze het gedrag dat ze om zich heen zien, als normaal accepteren.

Zinnen als ‘het fatsoen glijdt af, mensen verliezen hun normen en waarden’, weerklinken steeds luider in de samenleving. Daarom is het de hoogste tijd om het Surinaamse volk een spiegel voor te houden. In die spiegel is te zien dat zowel jong als oud steeds meer verwerpelijk gedrag vertoont en dat toeschouwers het zelfs normaal gaan vinden. Een greep uit enkele voorbeelden.                                                                               – Laatst stond er een jonge vrouw op een podium te schelden op het hoogste gezag en beledigingen te uiten richting landgenoten. Ze werd toegejuicht in plaats van afgestraft om dit respectloze gedrag. Daardoor denkt deze vrouw nu dat dit gedrag normaal is en zal ze het de volgende keer weer doen.                                            – – – Een volwassen man die zich niet bij zijn veroordeling neerlegt en publiekelijk schreeuwt ‘oen kon tek mi’, laat met dit gedrag zien dat hij geen respect heeft voor het volk en de rechterlijke macht.                                                                                                     – We zien hoe de politie het respect en de ondersteuning van het volk verliest, omdat enkele agenten met hun wangedrag hun uniform te schande maakten.                                                            – Hooggeplaatste personen, die steeds meer een obsessie voor geld hebben. Ze willen snel rijk worden, niet door hard te werken maar door te stelen en te bedriegen, terwijl ze juist voorbeeldfiguren moeten zijn in de samenleving.                                                         – Dan is daar het parlement, dat zich opstelt als een koning in Frankrijk. Daar de NDP-coalitie in de meerderheid is tegenover een geringe oppositie, pretenderen ze continu de alleenheerschappij te hebben. De macht stijgt ze naar het hoofd en daardoor handelen ze ondoordacht, corrupt, gewetenloos en schaamteloos. De coalitie heeft wel een kwantiteit aan mensen in huis, maar jammer genoeg geen intelligentie. De oppositie is in aantal gering, maar toont toch steeds weer de meerderheid aan kennis in huis te hebben, dus eigenlijk hebben zij de macht. De kleine groep oppositie is het juiste voorbeeld van kennis is macht.                                                                                            Dit alles geeft het sein af dat wij als gemeenschap de acceptabele normen en waarden niet meer koesteren en zelfs overboord hebben gegooid.                                                                                                                            Vooral degene die de leiding heeft in een land moet een voorbeeldfiguur zijn en het norm niveau hooghouden. In Suriname heeft echter de leider vanaf zijn aanstelling untouchable gedrag gepresenteerd. DNA-vergaderingen worden niet bijgewoond. Hij demonstreert continu, ik ga wanneer ik wil en leg rekenschap af wanneer ik wil. Ik doe wat ik wil, zeg wat ik wil, gebruik wie ik wil en wanneer ik wil en hou rekening met niets en niemand en niemand kan mij wat doen. Kortom hij laat continu aan het Surinaamse volk onvolwassen machogedrag zien. Daardoor krijgt de jeugd het voorbeeld dat macho- en grensoverschrijdend gedrag zal overwinnen van het toelaatbare gedrag. De gevolgen blijven niet uit. Ik zie gedrag in de samenleving dat mij schokt. Gedrag dat vroeger als ordinair, asociaal en onacceptabel zou worden afgedaan, wordt nu met gejuich geaccepteerd. Het zou vroeger ondenkbaar zijn dat iemand met een strafblad een hoogwaardige functie mocht bekleden. Het volk van nu accepteert dit stilzwijgend. Misdaden die niet worden bestraft maar in de doofpot verdwijnen, zou een fatsoenlijk volk nooit accepteren. Het fatsoen zou eisen dat er recht geschiedt. Een waar gezegde luidt: “Het fatsoen niveau van een volk kan men aflezen aan het gedrag van hun leider.”                                                                                                                         De wantoestanden en het wanbeleid die ertoe hebben geleid dat Suriname failliet is, zijn geen roddelpraat of fake nieuws, maar naakte waarheden, waarvan elke Surinamer de gevolgen dagelijks aan den lijve ondervindt. Elk fatsoenlijk mens met wat humaan gevoel in zijn lijf, zal meeleven met het volk en er alles aan doen om Suriname dit lijden en de schande nog een keer te besparen. Tot mijn verbazing zie ik echter dat er mensen zijn die de politieke partij, die het land de verdoemenis in heeft geholpen en het volk zoveel leed heeft berokkend, toejuichen. Ik kan maar niet begrijpen dat iemand kan beweren van zijn land en landgenoten te houden en tegelijkertijd dit wanbeleid kan accepteren en de veroorzaker steunen? Bij zulke mensen is het schaamtegevoel weg en knaagt het geweten niet meer. Waar komt dit gedrag toch vandaan? Waarom schaamt men zich niet om wangedrag en wanbeleid zo openlijk te omarmen? Ik piekerde me suf over het waarom, maar kwam er niet uit. Totdat ik een keer iemand terloops in een gesprek verontwaardigd hoorde zeggen: “Het is toch onbegrijpelijk wat een groepje mensen in Nederland doet. Juist hulpverleners, zoals ambulancepersoneel, die hulp komen bieden aan anderen in nood, worden belaagd, mijn God hebben mensen geen fatsoen meer?” Toen ik deze laatste zin hoorde, kwam het antwoord op mijn vraag als een lichtflits in mijn hoofd. ‘Ze gedragen zich zo omdat ze hun fatsoen, hun normen kwijt zijn!’ Niet alleen in Nederland maar ook hier in Suriname verliezen mensen hun normen en doen ze daarom dingen die bij anderen afschuw en onbegrip oproepen. Men legt simpelweg de lat van fatsoen steeds lager, totdat er niets meer van dat fatsoen overblijft. Gedrag dat qua norm verwerpelijk was en is, wordt door deze mensen nu als normaal geaccepteerd. Natuurlijk mag ik niet generaliseren en het gedrag van een kleine groep niet als meetlat gebruiken voor een heel volk. Het is gelukkig slechts een kleine groep in de Surinaamse samenleving, die dit gedrag vertoont en toch is het zorgwekkend, omdat wat als een kleine vlek begint, zich kan uitbreiden tot een grotere. Met andere woorden als we niet oppassen gaan steeds meer mensen dit norm verlagende gedrag in de samenleving vertonen. Dan is Suriname niet alleen economisch kapot maar ook op het sociale vlak.                                                                                               De hamvraag is natuurlijk hoe kunnen we het niveau van onze normen weer opkrikken? Wat moeten we doen om het fatsoen in de samenleving terug te brengen, zodat niet een deel maar elke Surinamer verwerpelijk of onacceptabel gedrag de rug zal toekeren. Ik denk dat elke landgenoot ervoor moet zorgen dat haar of zijn eigen normen op een hoog niveau blijft, niet afzakken dus! Met andere woorden doe het norm verlagende gedrag niet na, blijf het afkeuren. Blijf zelf hardnekkig en systematisch fatsoenlijk gedrag presenteren, zodat op de duur iedereen dat gedrag als normaal gaat accepteren.

Knowledge is something you can buy with money. But decency is something you acquire by doing it.”

Josta Vaseur

error: Kopiëren mag niet!