De president van de Republiek Suriname houdt vandaag de jaarrede voor het te voeren beleid door de regering voor het belastingjaar 2019. De president moet vanuit de groei die de Surinaamse economie weer zal noteren na enkele jaren van inkrimping, perspectieven aanbieden aan de werkers, de jongeren, de ouders, de ondernemers en de sociaal zwakkeren in het land. Naar verluidt zal er weer sprake zijn van een begrotingstekort en worden er weer miljarden aan leningen gesloten. We weten dat er dubieuze economen in sommige politieke kampen aanwezig zijn die de staatsschuld niet schuwen. De beredenering is waarschijnlijk dat Suriname, wanneer het offshore de jackpot slaat, de schulden met gemak zal kunnen betalen, maar het zal ook in dat geval niet gemakkelijk gaan. Er zijn landen waar er enorme olievondsten zijn gevonden in bijvoorbeeld Afrika. Deze landen hebben nu enorme inkomsten, maar die gaan op aan het aflossen en het betalen van rente. Voor het jaar 2019 moet worden bekeken of het mogelijk is om te snijden in enkele overbodige uitgaven. Deze uitgaven moeten niet liggen in de sfeer van de openbare gezondheidszorg en de voedselvoorziening in Suriname. Ook moet dit saneren niet leiden tot werkloosheid. Een voorbeeld van een uitgavenpost die zeker voor 2019 moet worden aangehouden is Dalian V. Met het Dalian project is een aanvang gemaakt in de NF-periode. In de beginperiode van dit project is enorm veel terrein gewonnen om gebieden met grote gemeenschappen die geisoloeerd waren door slechte wegen, te ontsluiten. Sinds de eerste versie van het project zijn grote gebieden van Suriname ontsloten en zijn vele wegen, zelfs de smalle van 3 meter breed geasfalteerd. De noodzaak is inmiddels niet meer aanwezig om dringend een Dalian V uit te voeren. Dit project moet van de begroting worden gehaald voor 2019 en ook 2020. Het is nooit echt duidelijk geworden wat de meerwaarde van de Dalian-projecten is geweest. Zo is het nooit duidelijk geworden on welke mate de Dalian-projecten bijgedragen hebben aan de groei van het bbp, bijvoorbeeld omdat het bijgedragen heeft aan de productie en het ondernemerschap. Het valt wel aannemelijk te maken dat de Dalian-projecten burgers veel onkosten en leed hebben bespaard, bijvoorbeeld door een kortere reistijd naar werk en school en door minder reparatiekosten aan het eigen voertuig en aan voertuigen die ondernemers inzetten in het particulier personentransport. Dat gaat zeker op voor Dalian 1 en 2, maar minder voor Dalian 3 en nog minder voor de vierde editie. Deze edities van het programma’s zijn uitgevoerd ondanks een economische malaise en het heeft niet gediend om uit de economische malaise te geraken. Ze hadden geen productie-ondersteunende bedoeling. Suriname zal geen schade ondervinden als Dalian V voor twee jaren en misschien voor langer wordt aangehouden. Ter continuering van de asfalteringsprojecten vallende onder Dalian IV, wordt in 2019 een start gemaakt met Dalian V staat in de conceptbegroting. De raming hiervoor bedraagt SRD 1.353.600.000. Dalian V is niet dringend noodzakelijk, we bewijzen met het uitvoeren daarvan Surinamers geen dienst, wellicht wel buitenlanders. De indruk die nu bestaat van Dalian is dat het een gunst is aan de Chinese ontwikkelingspartners. China is echter een land met enorme begrotingsoverschotten en reserves. Het is ethisch onverantwoord om te eisen van een land dat gebukt gaat onder schulden, dat het schulden op zich neemt zodat een aantal van je staatsburgers niet verplaatst hoeven te worden naar een ander land in bijvoorbeeld Afrika. Het enige belang van Dalian V is het Chinees belang. Het draait hem nu om de honderden Chinese werkers in lichtblauw uniform, die onder bepaalde communistische omstandigheden in het land aanwezig zijn. Hun verblijf en levensonderhoud moet worden gefinancierd, verplaatsen naar een ander land zal enkele miljoenen alleen aan transport kosten. Om deze Chinese mannen bezig te houden en transport- en verblijfskosten elders uit te stellen, wordt het Dalian V project uitgevoerd. Dat is de overtuiging die leeft onder de bevolking. Als het anders is dan moet de regering dat komen uitleggen. Dus moet de regering uitleggen wat wij hebben aan Dalian V. De 1.4 miljard die uitgetrokken is moet van de begroting weggehaald worden, waardoor de uitgaven en de inkomsten weer in balans komen. Elke lening moet onder de loep worden genomen. Vooral leningen die weer terugvloeien naar de verschaffers van de leningen moeten worden stopgezet. Onder de leningen heeft nu alleen prioriteit het renoveren van de Surinaamse ziekenhuizen, het opzetten van nieuwe, het kopen van medische apparatuur en het opleiden van Surinaams kader (specialisten). De rest kan zeker 2 jaren wachten. De DNA wordt aangespoord om de leningen goed onder de loep te nemen en eens te berekenen hoeveel % daarvan terugvloeit in de vorm van kosten voor adviezen aan raadgevers met blauwe ogen en blond haar. De oppositie wordt aangespoord om via de wetenschappelijke bureaus uit te rekenen hoeveel % van de leningen zo terugvloeit zonder dat het land maar 1 centimeter vooruit gaat.
