Kwalitatief onderwijs is fundamenteel voor de ontwikkeling van individuen. Echter staat men niet stil bij het leerproces van scholieren; elk proefwerk oftewel een repetitie geeft namelijk inzicht in de verbeterpunten van een leerling. De vraag is hoe de scholieren invulling geven aan deze verbeterpunten. Jack Mohanlal, leerkracht in de natuurkunde, geeft enkele richtlijnen aan leerlingen om hen te helpen hun zwaktes te overbruggen; herhalen is de moeder van het weten. Mohanlal vindt dat het noodzakelijk is dat leerlingen begrijpen welke fouten zij maken tijdens de proefwerken (repetities). “Probeer te leren van je fouten en zo de volgende keer beter te scoren door tijdens een toets bespreking kritisch te kijken naar de gemaakte fouten. Turf hierbij de type gemaakte fouten.” De diverse fouten kunnen gecategoriseerd worden in: formulefout, notatiefout, rekenfout, significantiefout, omrekenfout, slordigheidsfout, afleesfout (tekst of vragen niet goed gelezen/begrepen), illustratie/figuur niet goed bekeken, leerstof niet begrepen en geen idee hoe het vraagstuk aan te pakken.
Er zijn verschillende methoden om de zwaktes weg te werken. “Indien je dezelfde soort fouten maakt (bijvoorbeeld leesfouten ), kan je daar in het vervolg rekening mee houden, door bijvoorbeeld te arceren tijdens het lezen of de belangrijkste begrippen te noteren. Bij het maken van veel formulefouten, zal de leerling het leerwerk moeten versterken door te herhalen, uitschrijven en opzoeken in de literatuur.” Ook hier geldt ‘oefenen baart kunst’.
“Als er veel verschillende soorten fouten worden gemaakt, dan zit er maar één ding op: investeren om de achterstanden weg te werken. Hoe dat gedaan wordt verschilt per persoon; het maken van een begrippenlijst, samenvatting of checklist, stappenschema’s. Als je je prestaties wilt verbeteren, is het nodig om je sterke en zwakke punten te kennen. Dit turflijstje lost geen problemen op, maar laat leerlingen zelf werk corrigeren en bedenken waarom iets fout is. Zo leren zij meer uit hun fouten.”
De wijze van het bespreken van proefwerken verschilt van docent tot docent. Vaak is er gebrek aan tijd. “Het komt vaak erop neer dat besprekingen weinig lestijd krijgen (korte bespreking zonder te veel interrupties). Het snel teruggeven van de toets wordt positief gewaardeerd door de leerlingen.” Docenten dienen ook rekening te houden dat niet elke leerling hetzelfde is. Daardoor is een individuele aanpak wenselijk. “De toetsbespreking moet de eigenwaarde van de leerling en het geloof in zijn/haar geschiktheid niet verkleinen maar verhogen. Notities op het gemaakte werk, bij zaken die goed zijn gegaan, dragen daaraan bij. Leerlingen met een lage eigenwaarde zijn gevoeliger om fouten te accepteren. Als hierop niet snel wordt ingespeeld door de docent, lopen zij kans om verder in het dal te geraken.” Daarom is het van belang dat de leerkrachten ook morele ondersteuning bieden aan de leerlingen. “Heb vertrouwen in de leerling, bejegen hem of haar positief, maar geef ook op het gemaakte werk aan wat er fout is gegaan en waarom.” Een positieve opmerking van een leerkracht werkt daarbij heel motiverend, terwijl een negatieve opmerking juist heel demotiverend werkt.
KSR
