Mooie Nederlandse woorden en lange zinnen zullen Moesje niet naar Parijs brengen, moeten we zeggen aan de monetaire autoriteiten, die een stortvloed aan moeilijke woorden als zogenaamde maatregelen hebben losgelaten op de samenleving. Daarbij wordt misbruik gemaakt van het feit dat een behoorlijk deel van de bevolking de scholing mist om de wollige taal te begrijpen. Men zal niet doorhebben dat het allemaal gaat om gebakken lucht en maatregelen die niet af te dwingen, te controleren en te sanctioneren zijn. Alles kan immers in dit klein dorp worden geregeld en de corruptie tiert welig, aangedreven vanuit de top. Er zijn tientallen juristen en economen door de CBvS in dienst genomen, er zijn tientallen oude deskundigen bij de CBvS en er hebben tientallen dure consultants miljoenen verdiend bij deze bank, maar nu pas komt men uit het hoofd met een paar verdwaalde maatregelen. Dat geeft geen professionele indruk en duidt meer op een ad hoc en amateuristische aanpak. Het geeft aan dat men op de CBvS niet met de grote economische-monetaire problemen van het land bezig is, maar met bijzaken. Dus, dat men niet gemotiveerd is en hoofdzaken niet van bijzaken kan onderscheiden. Is er sprake van een ambtelijke sabotage van het beleid? Waarom komen we nu pas met halve verdwaalde maatregelen en wie heeft ons dit ingefluisterd? Komt dit van ons zelf of komt het van ergens buiten het land? Het is lange tijd stil geweest rondom de CBvS en Financiën. De koers maakte rare bewegingen en er werd beweerd dat de autoriteiten geen grip hebben op de situatie, omdat men gewoonweg niet over voldoende valuta beschikt. Het heeft meer dan een jaar geduurd voordat de CBvS enkele maatregelen nu heeft kunnen verzinnen. De laatste maatregelen betroffen de douanekoers en daarvoor de valutaveiling. De huidige governor heeft doen blijken voorstander te zijn van een harde aanpak van de cambio’s, dus een aanpak zonder communicatie en samenwerking met de cambio’s. Dat is een verkeerde aanpak. Het is een tweeslachtig beleid, waarbij men de cambio’s met rust laat en op andere fronten indirect de koers wil beïnvloeden. De Surinaamse valutamarkt is minuscuul klein en op wereldniveau verwaarloosbaar. Met genoeg geld is deze valutamarkt als een klok te bespelen en dat gebeurt. De cambio’s worden gehandhaafd en deze valutahandelaren willen invloed in het land, op zijn minst erkenning. Dit laatste kost geen geld, dus de beste maatregel is om wekelijks in overleg te zijn met de cambio’s en met hen samen te werken. Daarbij moet steeds in het achterhoofd worden gehouden dat de cambio’s een illegaal verleden hebben afstammende uit het hyperinflatietijdperk van de jaren ’90. De cambio’s zijn de veredelde illegale geldwisselaren uit dit tijdperk die de regering stevig bij de ballen vast hadden. Ze hebben uit winstbejag de zwakheid van de Bosje-regering uitgebuit en de samenleving meedogenloos uitgehold. Door de inflatie ontstond de dreiging van hongersnood in Suriname. De cambio’s hebben een meedogenloos verleden en zullen ondergronds gaan bij elke getoonde zwakte van de regering. De zwakte van deze regering is dat ze, ongeacht wat de staatsinkomsten zullen zijn, nooit genoeg geld zal hebben. Deze type regeringen hebben bewezen niet om te kunnen gaan met geld. Het heeft te maken met de levensstijl van burgers. Er zijn burgers die niet veel verdienen, maar toch geen armoede lijden en kunnen sparen. Er zijn andere burgers die hoge lonen verdienen, maar toch weinig bezitten, en steeds geen geld hebben en een neiging om geld te lenen. Het wordt uitgedrukt als de ‘a leni leni libi’. Er zijn burgers die zelfs zover gaan om voor incidentele gevallen zelfs ondergoed en andere kleding te nemen … en deze zelfs niet terug te geven. Deze type regering die pour la form maatregelen treft, doet dat alleen om de publieke opinie de mond te snoeren. Er zijn enkele ‘mind boggling’ maatregelen nu pas ingevoerd, terwijl de burgerij en de oppositie allang naar maatregelen heeft gevraagd. Staatsbedrijven mogen alleen bij deviezenbanken vreemde valuta verkopen. De verkoop van de euro is voortaan alleen mogelijk bij de banken. Cambio’s mogen euro’s opkopen, maar deze alleen verkopen aan de deviezenbanken. De monetaire autoriteiten, die zich overigens niet als zodanig gedragen, hebben nu pas nagedacht met banken – en niet de cambio’s – over maatregelen. Deze maatregelen omvatten concreet niet veel. Er worden onbekende voorzieningen getroffen ‘opdat bewerkstelligd wordt dat alle exportopbrengsten van de particuliere sector daadwerkelijk gerepatrieerd worden’. Wat deze toverformule precies inhoudt met name de repatriatie, is nog een raadsel. Exporten vinden plaats via deviezenbanken, maar is er niet laatst door de autoriteiten geklaagd over ook een laakbare houding van deze banken? Wat zijn verder ‘goede en werkbare arrangementen’? Illegale handel in deviezen zal worden aangepakt, de vraag is of door corruptie en regelarij iedereen daaraan onderhevig is. Bij overtreding van deviezenwetgeving worden harde sancties beloofd, maar het is van de regering bekend dat ze daarin selectief is en het munt op bepaalde mensen. De geschiedenis heeft bewezen dat een repressief beleid tegen de cambio’s niet werkt, omdat de staat middelen ontbeert om illegaliteit aan te pakken, o.a. door corruptie. De-dollarisatie van de economie wordt met onmiddellijke ingang ingezet, maar de concrete maatregelen op dit vlak zijn niet concreet, dus gaat het om een loze maatregel. Mogen lonen en de prijzen van goederen en diensten niet meer in dollars of euro worden aangeduid of gaat het alleen om de omgerekende betaling? Het is hoogst vreemd en opmerkelijk dat de CBvS en Financiën nu pas wakker zijn geworden. Het lijkt wel erop dat snel een maatregelen bij elkaar heeft gezet om te tonen dat men niet slaapt. De vraag rijst wanneer men weer op de proppen komt met enkele losvaste regels als deze niet werken.
