Er is een zeer belangwekkend vonnis gewezen in het geval van de terugroeping van de twee overlopers van de PL. Eerder hebben we in meerdere instanties geschreven over deze aangelegenheid. We hebben toen gezegd dat de wet een aantal termijnen niet noemt en dat degenen die mededelingen moeten doen, ook niet zijn vermeld. Sancties kent de wet ook niet. Ook een aantal centrale begrippen als ‘terugroepen’ en ‘overlopen’ zijn niet gedefinieerd. We hebben in onze eerdere besprekingen wel aangegeven dat de wet wel voorziet in een bepaalde chronologische volgorde van handelen, welke de betreffende instituten zoals het CHS gewoon moeten opvolgen. Alleen bepaalde besluiten kunnen aangevochten worden bij de rechter, waaronder omtrent de rechtsgeldigheid van de interne procedures van de betreffende politieke verenigingen. Het laatste breekpunt was dat het CHS weigerde om de aan hem wettelijk opgedragen taak krachtens de Wet Terugroeping Volksvertegenwoordigers (WTV), uit te voeren. Men heeft daar op de stoel van de rechter willen zitten. Nu heeft de rechter eindelijk beslist dat het CHS binnen 7 dagen handelt zoals hem is opgedragen in de WTV. Dat is om te voorzien in de invulling van de vacature, die volgens de wet met de rechtsgeldige terugroeping van rechtswege moet intreden. Het enige obstakel hier kon nog zijn ongeldigheid van verenigingsprocessen/besluiten. Die fase zijn we al voorbij. De rechter heeft het CHS opgedragen om binnen 7 dagen, na betekenen van het vonnis, te voorzien in de vacature. Het vonnis is gelijk uitvoerbaar, ook al zouden het CHS en de Staat Suriname in hoger beroep gaan. Er is een dwangsom opgelegd welke mag oplopen tot SRD 500.000. De rechter heeft beslist dat de terugroeping rechtsgeldig is. Het moment dat zulks wordt beslist, begint de bal in de WTV automatisch te rollen. De advocaat van de verdedigende en veroordeelde partij heeft zich op zeer onprofessionele en offensieve wijze uitgelaten over de eisers en de advocaat van de eisers. Deze laatste zou, zoals uit de woorden toen bleek, van een mindere kaliber zijn. Nu bewijst de rechter het tegendeel. De deskundigen die eerder op de radio de regeringspartijen naar de mond praatten, weigeren nu, ondanks het vonnis beschikbaar is, daarover een uitleg te komen geven. Zogenaamd heeft men het vonnis nog niet gezien. Deze deskundigen hebben eerder met hun vreemde verklaringen het publiek in de war gebracht en daarover hebben wij onze afkeuring uitgesproken. De WTV gaat uit van instituten die de wet erkennen en ook ernaar zullen handelen als politieke partijen eenmaal de bal van ‘terugroepen’ aan het rollen brengen. Er is een staatsrechtdeskundige die op de radio heeft aangegeven dat de terugroepwet ‘gelegenheidswetgeving’ is, zonder het publiek uit te leggen wat we daaronder moeten begrijpen. De WTV heeft geen bevoegdheid gegeven aan het CHS om een uitspraak te doen over de rechtsgeldigheid van vergaderingen waarop DNA-leden worden teruggeroepen.
We hebben eerder in onze geschiedenis een afgeketste terugroeping meegemaakt. De huidige zaak van de PL heeft veel weg van een testcase. Een deel voltrok de zaak zich voor de rechter, die meer vertrouwen geniet dan het Centraal Hoofdstembureau (CHS), waar een deel van de zaak zich voordeed.
Centraal in de WTV is het ‘bevoegd statutair orgaan’ (bso): het orgaan van de politieke partij dat vaststelt welke personen kandidaat zullen worden voor o.a. de DNA. De terugroeping moet geschieden door het bso op basis van een limitatieve opsomming van gronden. De WTV tracht de procedure voor ‘terugroeping’ weer te geven. Volgens de WTV moet er eerst sprake zijn van een ‘rechtsgeldig besluit tot terugroeping’ van de bso, waarbij dezelfde procedure minutieus moet worden gevolgd als bij de kandidaatstelling voor i.c. DNA. Ten tweede wordt het betreffende DNA-lid per deurwaardersexploot aangeschreven. De brief moet inhouden het besluit van de terugroeping en de grond(en). Het betreffende DNA-lid ontvangt ook een gewaarmerkt uittreksel van de notulen van de rechtsgeldige vergadering, waarop het besluit is genomen om hem/haar terug te roepen. De WTV zegt dat het moment dat het deurwaardersexploot is betekend aan het lid, het einde van het DNA-lidmaatschap een feit is. Na de betekening eindigt automatisch het lidmaatschap. Is het DNA-lid benadeeld omdat procedures of gronden niet kloppen, dan mag hij/zij naar de rechter om de terugroeping ongedaan te doen maken. Alzo behoort deze wet te werken, maar zo was het tot nu toe nooit afgedwongen. De WTV vereist dat stukken die hier betekend worden aan het DNA-lid, ook per exploot betekend worden aan de voorzitter van het CHS en de Biza-minister. Kopieën van deze stukken worden ook verzonden naar de president, DNA-voorzitter, Juspol-minister en nog 4 autoriteiten. Binnen 14 dagen na de betekening van het exploot aan het DNA-lid moe(s)t CHS vergaderen om te voorzien in de vacature, waarmee men kennelijk bedoelt het invullen van de open plekken als gevolg van de automatische beëindiging. Het CHS moet een kennisgeving doen van zijn handeling (geen bevinding) van invulling van de vacature. Wanneer eenmaal bekend gemaakt, dan moet DNA binnen 30 dagen de betreffende DNA-kandidaten toelaten als nieuwe leden. Met het vonnis van de rechter wordt het CHS teruggefloten en wordt het verdere verloop van het proces van vervanging van de overlopers op spoor gebracht. Het vonnis is baanbrekend. De vraag rijst bij wie de rechter de dwangsom zal doen ophalen als het CHS weigert.
