Uit de media is vernomen dat zes parlementariërs van de coalitie een initiatiefvoorstel hebben ingediend bij DNA tot integrale wijziging van de Wet Terugroeping Volksvertegenwoordigers (WTV), waarbij de nieuwe naam komt te luiden: Wet van … houdende gronden en procedure regels voor de terugroeping van volksvertegenwoordigers. In de volksmond staat deze wet bekend als de “Terugroepwet”.
In dit kort artikel wordt niet op de inhoud van de concept-wet ingegaan, maar wordt slechts de vraag aan de orde gesteld of vóór de indiening ervan bij DNA niet vooraf het advies van de Staatsraad moest worden gevraagd.
In het algemeen worden wetsontwerpen voorbereid door de regering (Ministerie van Justitie en Politie, afdeling Wetgeving) en hiervoor is volgens de grondwet het advies van de Staatsraad verplicht gesteld. DNA heeft echter het recht van initiatief, hetgeen inhoudt dat zij of enkele van haar leden zelf een ontwerpwet mogen indienen.
Initiatiefontwerpen zijn spaarzaam.
In onze grondwet is bepaald dat de Staatsraad de President omtrent de inhoud van wetsontwerpen adviseert, terwijl in de Wet Staatsraad vermeld staat dat de President de Staatsraad over wetsontwerpen hoort alsook dat de Staatsraad eigener beweging van zijn gevoelens kan doen blijken omtrent belangrijke aangelegenheden. Dit laatste lijkt in de praktijk zelden of nooit voor te komen. In ieder geval is mij geen geval bekend dat de Staatsraad bij een wettelijke regeling op eigen houtje de President heeft geadviseerd. Met betrekking tot initiatiefontwerpen bestaan er twee meningen. Mr. Dr. Jnan Adhin huldigde de opvatting dat het altijd staatsrechtelijk gebruik geweest is dat de President zich omtrent een initiatiefontwerp door het grondwettelijk ingestelde adviescollege heeft laten adviseren. Er zijn echter gezaghebbende juristen op het gebied van staatsrecht die een andere mening zijn toegedaan en vinden dat de Staatsraad het adviserend orgaan is van de regering en daarom alleen, maar de regering moet adviseren bij ontwerpen die van haar zijde bij DNA zijn ingediend.
In de praktijk is het verscheidene malen voorgekomen dat initiatiefontwerpen door DNA zijn aangenomen door de President zonder dat de Staatsraad vooraf nog achteraf is gehoord. Twee voorbeeld uit het recente verleden zijn:
1. Amnestiewet (2012);
2. Wet Personen van Surinaamse Afkomst (2014).
Het is mij opgevallen dat in beide wetten de gebruikelijke aanduiding “de Staatsraad gehoord” in de slotformule van de aanhef gehandhaafd is. Dit terwijl volgens de mij bekende en geverifieerde informatie bij beide genoemde wetsontwerpen de Staatsraad noch vooraf, noch achteraf is gehoord.
Ik neem aan dat er geen kwade intenties bij de wetgever (DNA en regering) in het spel zijn, maar de vermelding “de Staatsraad gehoord” is in ieder geval onjuist. Ik ga er ook van uit dat deze incorrecte vermelding niet van invloed is op de geldigheid van bedoelde wetten, omdat zoals eerder vermeld, het betwist is of het advies van de Staatsraad verplicht is bij initiatief ontwerpen.
Mijn advies aan de wetgever is voorafgaand aan de behandeling van het ingediende initiatiefontwerp wel de Staatsraad om advies te vragen. In geval dit niet gebeurt moet de aanduiding “de Staatsraad gehoord” in de aanhef van de wet in ieder geval weggelaten worden.
Carlo Jadnanansing
