Dinsdag zijn de Elektriciteitswet en de Wet Energie Autoriteit Suriname (EAS) met algemene 39 stemmen goedgekeurd. De wetten waren al jaren hoognodig voor Suriname. Energie is cruciaal voor de ontwikkeling. De wetten vormen uiteindelijk een formeel juridisch raamwerk om de energiesector op een ander niveau te kunnen ontwikkelen dan voorheen. In de afgelopen jaren is men onzorgvuldig omgegaan met de energiesector. Dat komt voornamelijk, omdat er geen regelgeving was voor de energiesector. Niemand wist precies wat er moest gebeuren. Dat leidde ertoe dat de energiesector momenteel te weinig geïnstalleerd vermogen heeft om voldoende en betrouwbare energie te leveren.
Belangrijke taak weggelegd voor EAS
Energiedeskundige Viren Ajodhia hoopt dat de situatie met de aanname van de wetten zal veranderen. “We zien dat zowel coalitie als oppositie vóór heeft gestemd. Dat geeft aan dat het een gedragen nationale zaak is waarmee er geen politiek moet worden bedreven en dat wij in Suriname ook kunnen werken aan iets opbouwends”, zegt Ajodhia. In de Wet op instelling EAS is er een belangrijke taak weggelegd voor de EAS. Dat is de planning voor de energiesector. “Als wij weten wat de vraag naar energie over 10 jaar zal zijn, kan de EAS voorbereidingen treffen. Niet dat men een jaar ervoor in paniek zal rondrennen”, stelt Ajodhia. Waar de wet volgens de deskundige wel tekort in schiet, is het tarievenvraagstuk. In de wet wordt wel aangegeven dat er een systeem zal worden ontwikkeld om de tarieven te bepalen. Uit de wet is echter niet duidelijk te halen wie de tarieven zal bepalen. Dit creëert een situatie van onduidelijkheid. Ajodhia vindt het jammer dat deze regeling niet expliciet in de wet is geregeld.
EAS politiek gevoelig
Ook met de bemensing van de autoriteit is er volgens Ajodhia wat mis. Al de leden van de raad van toezicht van de EAS kunnen op elk gewenst moment ontslagen worden door de minister van Natuurlijke Hulpbronnen. Dat maakt volgens Ajodhia de EAS zwak. “De bedoeling van het instellen van zulke autoriteiten is dat er een afstand wordt gecreëerd van de politiek. Bij de minste en geringste kan de minister de leden opdonderen. In hun doen en laten zullen de leden dus politiek kunnen worden beïnvloed. Men kan gemakkelijk gemanipuleerd worden door de politiek. Als men de wet op de juiste wijze zal invoeren, zal de potentiële corruptie worden weggewerkt. De vraag is, als de autoriteit in de praktijk wel zal werken, gezien het politiek gevoelig is opgemaakt”, stelt Ajodhia.
Kracht van planning
Volgens artikel 11 van de Wet EAS is het publiek elektriciteitsbedrijf, in dit geval de EBS, verplicht om op elk moment elektriciteit van een zelfopwekker te ontvangen. Op het gebied van de opwekking van energie krijgen de huidige opwekkers, namelijk EBS, Staatsolie en Suralco, zometeen concurrentie. Een van de scenario’s is het voordoen van een overaanbod van energie in geval particulieren daadwerkelijk de uitdaging aan zullen willen gaan. Volgens Ajodhia zal er geen wild-west-situatie ontstaan. “Niet een ieder kan gewoon een centrale bouwen en energie leveren. De EAS moet plannen. Het wordt geplande concurrentie. Daar zal de kracht van het plannen echt tot uiting komen”, aldus Ajodhia.
Kavish Ganesh
