Begrijpt u wat in Oekraïne gebeurt?

Als wij de geschiedenis van Oekraïne doornemen, zal enige duidelijkheid aan het licht komen wat de dieperliggende oorzaken zijn die ten grondslag liggen aan de huidige burgeroorlog in dat land. In een eerder gepubliceerd artikel heb ik getracht bloot te leggen waarom Poetin zich genoodzaakt voelt om spanningen te creëren in Oekraïne te beginnen met de destabilisatieactie op het schiereiland,de Krim. Deze actie liep zoals thans bekend is uit op de wilde occupatie van de Krim die in 1954 door de Sovjet-leider Nikita Chroestjev aan Oekraïne is afgestaan. Een daad die overigens door de Russische nationalisten ‘nooit’ volledig geaccepteerd is. Omdat Oekraïne tot 1991 deel heeft uitgemaakt van de Sovjet-Unie, is de overdracht van de Krim aan Oekraïne geen hoofddiscussiepunt geweest. De Russen hebben wel daarna in de jaren negentig middels een bilateraal defensieverdrag of beter gezegd afspraak ervoor gezorgd dat zij een redelijke mate van invloed, zowel demografisch als militair, in de Krim regio blijven behouden. Er is namelijk in het Sovjet-tijdperk ervoor gezorgd dat met name het oostelijk deel van Oekraïne “gerussificeerd” is. Er is een doelbewuste bevolkingspolitiek gevoerd die op korte en middellange termijn zowel economisch als militair- technisch voordelen moest opleveren voor Rusland. Er wonen ongeveer 6 miljoen Oekraïense staatsburgers in Oost Oekraïne. Daarvan zijn ongeveer gemiddeld 53% Etnisch-Russen. In enkele van de steden of Oblasten in Oost-Oekraïne zijn de Etnisch-Russen in een nog grotere meerderheid. De invloed van de Etnisch-Russen strekt zich zover dat vele authentieke Oekraïners, Joden, Polen en Tartaren meer Russisch spreken dan de eigen taal. De officiële taal in heel Oekraïne is echter het Oekraïens. Vele radio- en televisiezenders in het oosten van Oekraïne worden door de Russische taal overheerst.
Oost en West-Oekraïne
Terwijl het oosten van het land sterk gelinkt is aan de Russische invloed qua cultuur, is het westen juist sterk gericht op West-Europa. De conflicten die uit deze polariserende opdeling van het Oekraïense territoir voortspruiten, dateren reeds van de Sovjet-Unie periode. In de periode van de Tweede wereldoorlog en ook daarna, heeft de West Oekraïner Stefan Bandera een militaire opstand geleid voor de onafhankelijkheid van Oekraïne. De vijand was het Sovjetblok. Bandera ging zelf een alliantie aan met de Duitse bezetter onder leiding van Hittler. In het oosten van Oekraïne, vooral in de zogenoemde Donbass regio (Donetsk en Loeghanks) de bolwerken van de Pro-Russische separatisten, is de naam Bandera niet erg geliefd. De separatisten zien zelf raakvlakken tussen de Maiden actievoerders en de ideeën van Stefan Bandera en worden derhalve Bandaristen genoemd. De verscherping van de tegenstelling van Oost en West-Oekraïne is zichtbaarder voor de buitenwereld geworden na het afzetten van de in Charkov geboren ex-president Janoekovits, die bekend staat als een pro-Russische Oekraïner. Hij vluchtte na zijn afzetting eerst naar zijn geboortestad Charkov om vervolgens gesignaleerd te zijn in de Russische hoofdstad Moskou. Kennelijk zijn de destabilisatie acties die ongetwijfeld door Rusland worden gevoed, met hem besproken. Poetin heeft echter voordat hij de Krim met een drogargument annexeerde, de uitlating op een van zijn populaire persconferenties gedaan, dat ex-president Janokoevits geen toekomst meer had. Dit betekent in de politieke praktijk dat de actie van Poetin niet erop gericht is om Janokoevits wederom in het zadel te helpen.
Janokoevits heeft van zijn kant publiekelijk gesteld dat de Krim ook door hem als onlosmakelijk deel van het Oekraïense territoir wordt gezien. Dit betekent dat hij de bezetting van de Krim ook afkeurt. Het is interessant te weten hoe Janokoevits nu denkt over de oorlog die gefinancierd wordt door Rusland. Laat mij voor de duidelijkheid stellen dat ik de positie van Rusland in de huidige oorlog niet louter heb bepaald aan de hand van de westerse propaganda, maar door zelf zaken op een rijtje te plaatsen die elk met een gezond verstand kan doen. Dit op basis van de houding die Rusland zelf demonstreert, en de wapens die door de separatisten worden gebruikt.
Wie heeft de leiding van de gewapende actie?
Het is nu duidelijker geworden voor de buitenwereld dat de actie, militair, organisatorisch en bestuurlijk in handen ligt van Russen met de Russische nationaliteit en niet door Oekraïners met een Russische achtergrond, de zogenoemde etnische Russen. De Rus Borodaj die als premier van Donetsk functioneerde, heeft in de afgelopen dagen zijn functie als premier neergelegd of die overgedragen aan een Oekraïner van Russische komaf. Borodaj blijft als adviseur van deze zogenoemde nieuwe premier. Deze informaties zijn geen westerse propaganda. Het zijn harde werkelijkheden, die bevestigen dat Rusland absoluut een aandeel heeft in het gebeuren in Oost- Oekraïne. Neem ook als voorbeeld dat op provocatieve wijze officieren van Oekraïne door Rusland gevangen worden genomen met de beschuldiging dat zij zich schuldig zou hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden. Het is ook helder voor een ieder dat vele Tsjetsjenen en Kozakken als huurlingen worden ingezet om tegen Oekraïners te vechten. Deze huurlingen worden via Rusland op Oekraïense grondgebied gebracht. Het militair materieel is allemaal van Russische makelij en de bevoorrading geschiedt vanuit Rusland. Heel duidelijk is dus voor mij het bewijs dat Rusland de territoriale integriteit van Oekraïne schendt.
Poetins visie over Oekraïne
Eerder tijdens zijn tweede ambtsperiode als president van Rusland,heeft Poetin Oekraïne als een mislukte staat gekwalificeerd. Volgens de informatie uit een interview met twee wetenschappers van Oekraïne, zou Poetin in 2008 aan president Bush gezegd hebben dat Oekraïne een mislukte staat is en dat dit land onder Russische voogdij geplaatst moet worden. Poetin gaat uit van drie stellingen om tot zijn bovenstaande conclusie te komen. Hij zegt dat de grenzen van Oekraïne kunstmatig zijn, dat er verdeeldheid bestaat in Oekraïne over de identiteit en als laatst zegt hij dat de instituten niet functioneren. Voor wat de laatste stelling betreft denk ik dat hij kennelijk doelt op de politiek-bestuurlijke instituten. Recentelijk tijdens de gehouden Referenda in de Donbass-regio zei Poetin dat het goed zou zijn als Oekraïne zou kiezen voor het federaliseren van het grondgebied, waarbij veel meer bevoegdheden gegeven moeten worden aan de diverse federaties of deelstaten. Uit een onderzoek dat door een gerenommeerd onderzoeksbureau (het Oekraïne Centrum voor Cultuur Studie in Kiev, OCCSK) in Oekraïne verricht is, blijkt echter dat gemiddeld 76% van de Oekraïense staatsburgers geen voorstanders zijn van het federaliseren van Oekraïne, maar eerder kiezen voor een Eenheidstaat. In Oost-Oekraïne is dit gemiddelde wel wat lager, maar toch kiest de meerderheid daar ook voor een Eenheidstaat. Dit betekent dat niet elke Etnische-Rus voorstander is van het scheiden van Oost-Oekraïne. De Oekraïners zijn in tegenstelling tot wat Poetin beweert erg bewust en eensgezind over de grenzen, dus over het territoir van Oekraïne. In elk geval is het paradigma van Poetin over Oekraïne duidelijk. Ik denk dat u als lezers met deze informatie en analyse beter zal begrijpen waarom Poetin zo een opstelling etaleert tegenover Oekraïne.
Oekraïense nationalisme
Met de houding van Rusland tegen Oekraïne, die op bevoogding neerkomt, wordt het Oekraïense nationalisme sterk aangewakkerd. Dus werkt de strategie en houding van Poetin erg contraproductief. Het kan zelf gebeuren dat er een antihouding wordt aangenomen tegen de etnische Russen. Voor de duidelijkheid. Met etnische Russen wordt bedoeld de de jure Oekraïner met een Russische achtergrond. Voorbeeld ter illustratie: De Surinamers in Nederland zijn bijvoorbeeld ook de jure Nederlanders met een Surinaamse achtergrond, dus etnische Surinamers in Nederland.
Ik zei dat het Nationalisme onder de facto Oekraïner aangewakkerd wordt door de opstelling van Poetin. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties. Denk maar aan de etnische zuiveringen in Bosnie-Hergozovina als ook aan de etnische zuivering in Rwanda. Daarbij zijn duizenden Tutsi’s en gematigde Hutu’s op gruwelijke manier vermoord door Hutu,s. Deze situatie kan zich ook voordoen in Oekraïne, hetgeen de dreiging van een uitgebreide oorlog als gevolg kan hebben. De westerse landen kunnen regelrecht staan tegenover Rusland die zich gaat beroepen op het beschermen van de Etnische- Russen in Oekraïne en een volledige invasie pleegt in geheel Oekraïne. De Baltische landen en Polen die lidlanden zijn van de NAVO en ook Etnische- Russen als bevolkingsgroep hebben, zullen voorzorgsmaatregelen treffen op militair gebied, hetgeen de spanning in het Zwarte zee gebied alleen maar zal doen toenemen. De belangen van het westen en Rusland zullen duidelijker tegen elkaar botsen met alle nare gevolgen van dien.
De Veiligheidsraad van de VN
Ik vind dat de VN bitter weinig doet om de spanning in Oost- Oekraïne te doen afnemen. Uitgezonderd de enkele keren dat de Veiligheidsraad bijeen is geweest, vind ik de actie van VN te zwak om op te treden tegen de agressie (inlijven van de Krim) van Rusland als ook tegen de bijdrage van dit land aan de destabilisatie van Oekraïne. Ik roep absoluut niet op tot veroordeling, alhoewel dat aanleiding daartoe biedt, vanwege de eerder aangehaalde bijdrage van Rusland aan de spanning in Oost- Oekraïne, maar wel dat de VN meer van zich moet laten horen. De verdragen van Wenen waarbij het internationale recht onder ander in zake integriteit van de soevereine landen/naties is vastgelegd, moet door alle de bij deze verdragen partij zijnde landen nageleefd worden.
Bert Eersteling

error: Kopiëren mag niet!