Tegen alle conventies in de journalistiek, verslaggeving en literatuur ga ik na de vraagstelling in de titel niet over tot een toelichting, maar ik geef direct het antwoord. Ja ! Alle Marrons, dus ook die zich uit het binnenland komend in Paramaribo gevestigd hebben, hebben recht op Staatsolie elektrische energie, omdat zij burgers zijn van dit land, en omdat discriminatie op grond van etniciteit verboden is. De Staatolie energie is van ons allen. Een tweede vraag in dit verband betreft dan ook het volgende : Hebben zich in Paramaribo gevestigde bewoners uit het district Saramacca ,van waar de Staatsolie diesel vandaan komt wel recht op Jaikreek hydro-elektrische energie ? Ook dit antwoord is een onvoorwaardelijk “JA”, omdat discriminatie niet mag , en omdat er geen verdeling van energie naar de locatie van herkomst van de afnemer of van de voorouders van de afnemer toegestaan is. Het is qua efficiency niet raadzaam om Staatsolie-energie via een eigen transmissielijn te brengen naar Mahinder Lallpersad en Hendrik Electrokromo uit Saramacca, wonend aan de Gemeenelandsweg, en de tussen hen in wonende gezinnen van Kwassie Aboikonie en Jozef Sabajo uit Sipaliwini te laten wachten tot ooit het Jaikreek project ,inclusief de daarbij behorende aparte Jaikreek distributielijn naar hun woning gerealiseerd zou kunnen worden. Laten we daarom de energie van geheel Suriname bestemmen voor alle Surinamers. We zijn als volk natuurlijk verplicht om bij de uitvoering van hydro-elektrische energieprojecten te zorgen voor voorzieningen die schade aan het milieu en de bewoners tot een minimum beperken, met de ervaringen van het stuwmeer bij Brokopondo als leiddraad. Het project mag echter niet door plaatselijke bewoners en politici als blokkade en/of chantagemiddel ingezet worden voor het verkrijgen van voorzieningen. De AOV gelden worden in het binnenland uitgekeerd , ook aan personen die nooit een cent aan directe bijdrage aan het AOV-fonds geleverd hebben, maar die terecht op grond van hun leeftijd en hun Surinamer-zijn dat recht hebben verkregen. In dit verband past dan ook een dringend beroep op de hoogopgeleide Marrons om de voorlichting voor dit project te ondersteunen , omdat zakelijke benaderingen van projecten in het binnenland, toegelicht door eigen mensen, sneller ingang vinden door het beperken van wantrouwen. Jaikreek is geen Brokopondo. De kleine lage dammen dienen slechts om het water tijdelijk tegen te houden en daardoor gemakkelijker te kunnen leiden naar het reeds bestaande stuwmeer in Brokopondo, via een aantal doorsteekkanalen. Zelf weiger ik als Afro -Surinamer selectief de trauma’s van mijn voorouders uit de slaventijd te gebruiken/ misbruiken om zaken die ik wel kan ,maar niet wil doen, goed te praten . Laten de hoger opgeleide Marrons ook de “verdronken land trauma’s” in het achterland helpen verzachten en clearen voor land en volk. Ze zijn daarvoor beter uitgerust dan Jeroen van Brussel, Surinder Ramtahalpersad , Pardi Tjokrodikromo en Eddy Monsels .Suriname hoopt in dit verband op deze Marrons ,die de kans kregen en aangrepen om tot hogere opleidingsniveaus te stijgen, te mogen rekenen.
Aansluitend nog deze opmerking: De tegenstanders van het Jaikreekproject zouden op termijn uit onverwachte hoeken zeer grote steun kunnen krijgen. Voor de aanleg van het project zullen er namelijk wegen aangelegd moeten worden om rechtsreeks vanuit Paramaribo naar Boven Marowijne te kunnen rijden met het technisch materieel en personeel. Na de constructiefase zal het dan mogelijk zijn om per bus, per vrachtwagen per Vitz of met de beruchte Noah op en neer naar de Boven Marowijne te rijden. Niet iedereen zal deze simpele bereikbaarheid van Paramaribo toejuichen. In de eerste plaats de bootslieden op de Marowijnerivier richting Albina, voor wie de broodwinning grotendeels komt weg te vallen,maar ook van burgers in Paramaribo, die de huidige weerstand van delen van groepen jongeren tegen moraal en gezag in Moengo en Albina kennen. Ook de politie en de EHBO zullen aan laagvliegende NOAH vliegtuigen de handen vol kunnen krijgen. Het Jaikreekprojekt kan voor hen nieuwe problemen opleveren, maar ook hiervoor zullen wij echter als volk een oplossing moeten vinden, als die vrees een grond krijgt. De jongeren, de bootslieden en de Noah’s zijn ook Surinamers. We gaan als volk door. Jaikreek na fu wi ala.
Drs.E.G.Monsels
