Op zaterdag 9 augustus is het Dag der Inheemsen, die elk jaar gevierd wordt in de Palmentuin. De traditionele stands met peprewatra, souvenirs en optreden van verschillende stammen worden gepresenteerd. De datum markeert de eerste ontmoeting in 1982 van de Verenigde Naties (VN) waarbij de inheemse volkeren, hun promotie en bescherming van mensenrechten werden besproken. Deze mensenrechten van deze bevolkingsgroep staan nog steeds onder druk. Davi Kopenawa, shamaan en internationaal woordvoerder voor de Yanomami-stam in Brazilië, eist politiebescherming nadat een serie van doodsbedreigingen door gewapende groepen geuit waren. Deze groep is ingehuurd door goudzoekers die het grondgebied van de Yanomami illegaal aan het ontginnen zijn. Motorrijders overvielen in Boa Vista een kantoor dat nauw samenwerkt met de Yanomami en vroegen naar Kopenawa. Eerder werd de shamaan al bedreigd met de boodschap dat hij niet meer in leven zou zijn aan het einde van het jaar.
In het grensgebied met Brazilië en Peru is een nog onbenoemde stam ontdekt, die voor de eerste keer in contact is gekomen met de wereld buiten de Amazone. De stambewoners leven nog steeds zoals eeuwen geleden en zijn gewend om onder vuur te liggen. Onderzoekers vonden deze stam die op de vlucht was voor drugssmokkelaars. De taal die ze spreken, is nog niet ontcijferd.
In 2013 waren er op zijn minst 810.000 inheemsen in Brazilië, waarbij er in het afgelopen decennium 560.000 zijn vermoord en tenminste 18 gemeenschappen verspreid zijn over het Amazonegebied, die nog geen contact hebben met de buitenwereld.
Contact maken met de buitenwereld kan gevaarlijk zijn voor een geïsoleerde gemeenschap. De inheemsen kunnen besmet raken met ziektes waar ze niet tegen bestand zijn en zelfs een griep kan hun doodsvonnis betekenen. De gemeenschappen lopen grote kans om missionarissen, drugssmokkelaars en goudmijnwerkers tegen het lijf te lopen. De meeste groepen willen niet ‘gered’ worden en doen hun best de moderne wereld in de Amazone te ontlopen. Wanneer ze zich bedreigd voelen, dan vluchten ze en soms verplaatsen groepen zich gewoon. In essentie zijn ze constant op de vlucht.
Ook in Suriname zijn de rechten van de inheemsen slecht omkaderd. Inheemsen hebben het recht om een toekomst in te slaan die de waarden en normen bewaart en waarbij de natuurlijke omgeving behouden wordt. Rene Artist ziet hier voor de politiek een belangrijke rol. Door doelen te formuleren kan de inheemse gemeenschap zich volledig integreren in de Surinaamse maatschappij. Op deze manier kunnen de inzichten gebruikt worden voor het stimuleren en ondersteunen van wat inheemsen als ontwikkeling beschouwen.
