De aanslagen op de waardigheid van de Surinaamse vrouw nemen hand over hand toe. Zij die het aantal gevallen van vrouwenmishandeling willen bijhouden, zijn intussen stellig de tel kwijt. In menig gezin schijnt het aanrecht het enige recht te zijn geworden waarop de vrouw zich in huis mag beroepen. Op de werkvloer hebben vrouwen in ons land het ook niet altijd gemakkelijk. Hoe hoger op de maatschappelijke ladder, hoe minder het aantal vrouwen dat wordt waargenomen. Gevallen van ernstig fysiek geweld tegen vrouwen vallen nu ook samen met afschuwwekkende vormen van kindermishandeling zowel thuis als op school. Vrouwenorganisaties oefenen onvoldoende druk uit op de overheid om geweld tegen vrouwen de kop in te drukken. Uit angst voor vergelding door de man in huis of door sociale afhankelijkheid van de levenspartner blijft aangifte bij de politie in voorkomende gevallen vaak uit, terwijl intrekking door de vrouw van een ingediende klacht wegens mishandeling geen zeldzaamheid is. Het is evenmin een vreemd verschijnsel dat aan de roepstem van de vrouw om bescherming tegen haar levensgezel geen gevolg wordt gegeven. Breekt het moment van de fatale afloop aan, dan verschijnen allerlei instellingen ten tonele die menen hun rol van emotionele betrokkenheid daarbij te moeten vervullen. De geestelijke vernietiging van kinderen uit het gezin alwaar mishandeling van de moeder een regelmatig terugkerend schouwspel is, wordt hardnekkig buiten beschouwing gelaten wanneer deskundigen aan het woord komen over de achtergronden van afwijkend gedrag van jeugdigen in Suriname. De frustraties en maatschappijhaat die zich bij kinderen voordoen, die mishandeling en vernedering van de eigen moeder in huis jaren aaneen moeten aanschouwen, zijn volgens deskundigen, zo te zien, geen onderliggende factoren wanneer er over jeugdcriminaliteit gesproken wordt. Sociologen in ons land hebben zichzelf de zwijgplicht opgelegd. Vrouwenorganisaties schuwen het publieke debat met de mannen over mishandeling van vrouwen binnen het gezin. De gevallen van vrouwenmishandeling die ons bekend zijn, vormen slechts het topje van de geweldspiramide. Wat is toch de plaats van de man die zo graag mishandelt of verbaal geweld gebruikt in de relatie met zijn vrouw? In de levensbetrekking tussen man en vrouw liggen veel verborgenheden. Terwijl de man droomt van roem en rijkdom, ligt de vrouw wakker om te beminnen. Mannen kennende, zou de rechter elke vorm van vrouwenmishandeling zonder wederhoor moeten afstraffen. Waar de mannen de wetten maken, is het de vrouw die als opvoedster de zeden maakt. Ook dit is bij ons een bekend verschijnsel: veel mannen, ook zij die de vrouw mishandelen, zijn nog altijd bang voor vrouwen, doch zijn te laf om dit toe te geven. Hoe hulpelozere ze zijn, hoe heldhaftiger hun gedrag is tussen collega’s en vrienden. Veel mannen danken hun onderdak vooral aan de offers van de vrouw, het huis waarin zij als dank vaak worden mishandeld. Vrouwen, als mannen zichzelf gewichtiger achten dan u, gedenk dan dat voor hen een kilo veren zwaarder weegt dan een kilo ijzer. Dat getuigt dan ook van hun beklagenswaardigheid. Loopt de vrouw uit wanhoop het huis uit, dan ontdekt de man plotsklaps dat hij gelijk een paard zonder teugels is geworden. De smeekbeden van de man tot terugkeer van zijn beminde zijn dagelijks hoorbaar. Hun gejammer is dan de bekende klank van een zielenpoot. Ook onze Surinaamse vrouw is niet altijd te begrijpen. Wil zij zich niet vaker als de sterkere man in huis gedragen? Veel vrouwen werken aan gedragsverandering van hun man, en is hij eenmaal veranderd, dan vinden zij hem maar een Jansalie. In de werkrelatie maken vrouwen het elkaar ook niet altijd gemakkelijk. Ook dit verzwaart het vrouwenleed. Een bekend verhaal onder onze vrouwen is, dat zij liever tussen mannen werken. Daarom houden vrouwen van hun levenspartner, omdat die geen vrouw is. De man dient zijn vrouw met toegevendheid te behandelen: zij werd geschapen uit een kromme rib, God de Heer kon haar daarom niet geheel recht maken. Tracht als man daarom niet haar te buigen, anders breekt zij. De oprechtheid van de vrouw blijkt wel hieruit, dat zij in de meeste rechtsgedingen het proces aan het rollen heeft gebracht. De oplettende Surinaamse man zal het dan ook opvallen dat steeds meer vrouwen prominente posities binnen ons justitieel apparaat vervullen. De Israëlische politicus David Ben-Goerion(1886-1973) zei eens: ‘De vrouw is de kameel die ons helpt de woestijn van het leven te doorkruisen’. Vrouwenleed blijft daarom onverdiend.
Stanley Westerborg,
[email protected]
