Bruno, de trouwe makker, werd als cadeautje op zijn zestigste jaardag gegeven door kinderen en kleinkinderen van Eddie Jharap. Helaas heeft hij maar 8 jaren kunnen genieten van Bruno. Zijn makker stierf afgelopen maandag nadat hij de dag ervoor op zeer lafhartige wijze werd vergiftigd door boeven die hem als een hinder zagen om in te breken in de woning van Jharap. De trouwe makker heeft op de schoot van zijn baas zijn laatste adem uitgeblazen. Dagblad Suriname sprak over deze ingrijpende gebeurtenis met Jharap. Het heengaan van Bruno is erg pijnlijk voor hem.
‘Hij was een schaduw achter mij. Hij was overal achter mij en toonde belangstelling in alles wat ik deed.’ Opmerkelijk was dat hij nooit zijn blaas heeft geledigd op de planten van Jharap. Dit deed hij wel op andere bomen en posten, maar niet op de planten die zelf door Jharap geplant waren. Ook Bruno hechtte veel waarde aan de planten. Jharap vertelt verder dat de komst van Bruno zijn leven ingrijpend heeft veranderd. Vooral wanneer het ging om het betrachten van geduld. ‘Soms deed hij erg opdringerig. Ik kreeg de neiging om hem af te snauwen. Maar als ik naar Bruno keek, moest ik mijn werk automatisch laten om me gaan vermaken met hem.’ Vroeger kreeg Jharap vaker het verwijt dat hij personen op sommige momenten afsnauwde. Sinds de komst van Bruno is hij gaan beseffen dat hij dit moet vermijden.
In gesprek met Dagblad Suriname blijft Jharap de nadruk op leggen dat het samenzijn met Bruno van zeer grote waarde is geweest in zijn leven. Hij nam Bruno vaker mee naar de woonkamer waar ze beiden gezellig naar televisie keken. Bruno zat op een speciaal matje dat voor hem bestemd was. ‘Ik had speciaal een mat voor hem gekocht om naar de tv te kijken. Hij keek samen met mij, stond af en toe op om mijn hand te likken en ging weer zitten.’ Hij heeft nooit zitten kauwen of bijten aan een voorwerp of meubelstuk in de woonkamer. ‘Soms bracht hij wel een tissue mee naar buiten om op het erf zijn neus mee te vegen.’
Jharap kocht vaker speciale snoep of speelgoed voor hem. Zo had hij uit Nederland een flinke kluif voor hem meegenomen. Na een dag zag hij de kluif niet meer. Jharap dacht dat Bruno hem misschien helemaal opgegeten had. Dat bleek niet het geval te zijn. De volgende dag zag hij Bruno met zijn kluif, die er helemaal vies en vuil uitzag. Hij had die namelijk bewaard in de grond. ‘Hij had een gat gegraven en zijn kluif daarin bewaard. Het was heel bijzonder voor hem. Hij waakte ervoor dat iemand daarmee vandoor zou gaan. Toen ik die kluif zo vies zag, heb ik die meteen voor hem gewassen.’
De laatste weken ging Bruno elke ochtend op straat om een wandeling te maken met zijn baas. ‘Hij was zo sterk, dat ik dagelijks voor 10 tot 20 minuten gymnastiek had voor mijn armen, want hij trok mij naar alle kanten.’ Jharap zegt dat hoewel hij zich belabberd of moe voelde, hij het als een verplichting zag om met Bruno te wandelen. Op deze manier hield hij zijn lichamelijke conditie ook op pijl. Bruno wist precies wanneer zijn eten klaargemaakt werd. Hij maakte eerst een dansronde om zijn eten voordat hij het opat. Zo maakte zijn echtgenote eens per week een speciale moksi alesi voor hem klaar die hij met hartenlust verorberde.
Als Jharap in het buitenland vertoefde, was het gemis van Bruno zo sterk dat hij vaker eerder dan de geplande datum terugkeerde. ‘Ik had zo een heimwee naar Bruno. Mijn vrouw bleef, terwijl ik eerder terugkwam.’ Voor Jharap is het nog een vraagteken of hij een andere makker zal nemen. Personen raden hem af om dit te doen. ‘Ik zou het zelf wel graag willen.’ De komende weken zal hij zich beraadslagen op welke manier de vrije tijd ingevuld zal worden. Vaststaat dat Bruno nooit te vervangen zal zijn. Hij heeft een speciale rol vervuld in zijn leven. ‘Mijn kinderen en kleinkinderen zitten in het buitenland. Ik had Bruno om mij te vermaken.’
Asha Gajadien-Bhagwat
