Een op vijandigheid duidende attitude van stakende leraren jegens leerlingen duidt op zwakte van de kant van de volwassen professionals. Die vijandige gespannen sfeer tussen leraren en leerlingen is een fenomeen waarvan de oorzaak in de kwaliteit van de lerarenvorming moet worden gezocht. In elk geval geven de lange lerarentenen geen vertrouwen in een bepaald deel van de vorming van tieners. Ook het hakken met de botte bijl draagt bij aan de twijfels over het pedagogische gehalte in ruime zin. Na lange tijd wordt meegemaakt dat door acties van leraren, de schooldirectrice geen toegang kreeg tot de school, evenmin de kinderen. Bericht is dat de poorten gesloten zijn gehouden, zoals het erop lijkt, door de actievoerende studenten. De rollen zijn hier in vele opzichten omgekeerd. Binnen de onderwijssector is er veel gestaakt de afgelopen 5 jaren, maar deze waren steeds gericht tegen de werkgever, nimmer tegen een directeur die nota bene niet eens een voet op het schoolerf kon zetten. Meestal waren de poorten ook open tijdens stakingen, alleen de leraren kwamen niet opdagen. De aanpak van deze actie was dus radicaler. Ook in een ander opzicht was deze actie anders, maar dan als deel van een recent en aanhoudend patroon. Waren het vroeger leerlingen die graag vrij waren, dat is nog steeds zo, maar soms zijn het leraren die bepalen in een tegenovergestelde richting. De situatie van deze actie is interessant, omdat de directrice van meet af aan naar verluidt niet werd gelust, maar meer nog omdat ze getrouwd is met een prominente NDP- parlementariër. Dat maakt de situatie voor zo’n mevrouw er niet gemakkelijker op, vooral als ze met voortvarendheid en met zelfvertrouwen een aantal besluiten zou willen doorvoeren. Uit de ervaring blijkt dat onder de gegeven bijzondere omstandigheden het moeilijker wordt voor een vrouwelijke leider als de ondergeschikten ook van hetzelfde geslacht zijn. We hopen dat we ons zwaar vergissen, maar vooralsnog hebben wij de indruk dat het gezag onder deze omstandigheden niet gemakkelijk wordt erkend. Dit wordt erger als het gaat om personen die nieuw zijn en er andere geslachtsgenoten zijn die al langer meegaan. De actie is eerst begonnen als een wilde actie, met andere woorden een actie zonder een erkende gerelateerde bond. Nu heeft de BvL zich achter de actie van de Havo 2 – leraren geschaard. Het ministerie vindt dat er te snel naar het uiterste middel van actie is gegrepen. Wij zijn ook die mening toegedaan. Een actie is behalve het bewegen van de werkgever tot een bepaald handelen, ook een manier om de publieke opinie bij te betrekken. De ontevredenheid van de leraren had een aanloop moeten hebben en het traject naar de actie, die een uitdrukking is van de ontevredenheid, moest bij het publiek bekend zijn, met het risico dat men het als abrupt zal kenmerken. Uit de reactie van het Minov blijkt ook dat alhoewel er spanningen waren, de actie te snel is gekomen en abrupt is. Men had de aandacht van Minov weer op de zaak moeten vestigen, vragen naar onderhoudsmomenten, waarbij de directrice betrokken had moeten worden, om daarna als pressiemiddel de school te sluiten. Overigens komt het vreemd over dat een school gesloten wordt gehouden. Staking zou mogen, maar mag men daarbij de hele school sluiten, dus het gezag over de school overnemen zodat het voor de leiding ontoegankelijk wordt? Het recht om de werkplaats ook voor de leiding gesloten te houden wordt niet gegarandeerd door internationale regels. Deze begrenzen het recht van werkplaatsbezetting als manier van voeren van collectieve actie.
De BvL die de actie heeft overgenomen, meent dat de situatie zeer ernstig is, alle leraren zijn in staking. De vraag rijst of de BvL als onderwijsvakorganisatie geen verantwoordelijkheid heeft naar de directrice toe, die ook arbeid verricht in dezelfde onderwijssector. Waar gaat het in principe om? De directrice zou maatregelen doorvoeren (om de orde te handhaven?) en doen voorkomen alsof die van Minov komen, terwijl de leraren de indruk krijgen of weten dat het niet zo is. De directrice zou afspraken die al dan niet met haar betrokkenheid gemaakt wordt aangaande scholieren, naderhand terugdraaien. Hetgeen tot gezichtsverlies leidt van de leraren? Er zou niet gecommuniceerd worden tussen de directrice en de leraren en de 2 od’s. Maar waarom is Minov hiervan niet op de hoogte gebracht? En, de directeur zou te lief zijn tegen leerlingen die leraren terroriseren. Als het hierom gaat dan lijkt het ons niet zo zwaar, althans het lijkt niet op een onoplosbaar probleem. Voor leraren die als goed opgeleid doorgaan, moet het gemakkelijk zijn om via dialoog en communicatie zulke klassieke onderwijsproblemen te doen oplossen. Het zo snel trekken aan de handrem roept twijfels op aan ook de geestelijke en morele vorming die leerlingen ook op school moeten meekrijgen. Frappant is dat Minov aangeeft dat het op geen enkele wijze op de hoogte is van een conflict, wel van spanningen. De BvL zegt dat maandag lang over het probleem is gesproken. De actie beleefde gisteren haar tweede dag. De directrice was wel aanwezig en kon gisteren les geven in de examenklas. Terwijl Minov uitgaat van het voortzetten van so’s die morgen beginnen, dreigt BvL roet in het eten te strooien. Door de staking van twee dagen zouden de leerlingen al een zodanige achterstand hebben opgelopen, dat het maken van so’s onverantwoord zou zijn. De BvL-voorzitter heeft de gave om zulke ingrijpende en pijnlijke boodschappen te brengen aan de gemeenschap. Men moet sterk in de schoenen staan om jaar in jaar uit zulke, voor leerlingen en ouders pijnlijke besluiten, mede te delen. Opmerkelijk is dat wanneer de BvL-voorzitter aangeeft dat hij geen escalatie wil, er juist een escalatie komt. De actie van Havo 2 komt op een zeer cruciaal moment, vlak voor de so’s. Deze situatie hebben wij vaker meegemaakt. Het wordt tijd dat er wordt nagedacht over het reguleren van het stakingsrecht, waarbij bepaalde sectoren een andere behandeling krijgen. Wanneer daarover met internationale regels in het achterhoofd wordt nagedacht, zou kunnen blijken dat de onderwijssector niet tot de sectoren behoort waar drastische maatregelen kunnen worden genomen, maar dat minimummaatregelen niet uit den boze zijn.
