‘Verduisteren’ gemeenschapsgelden OW 2006-2010 ‘Names and faces’ en niet vol gestorte garanties

Er zijn gemeenschapsgelden verduisterd in de periode 2006-2010 bij het ministerie van Openbare Werken (OW). Ganeshkoemar Kandhai was toen OW – minister. Dit valt af te leiden uit speciaal onderzoek dat hiernaar en naar de procedure van aanbestedingen is gedaan op het departement. Bij de gunning werd meer gekeken naar namen en gezichten en niet naar geschiktheid. De uitkomsten van het onderzoek zijn staande de DNA-vergadering deze maand overhandigd aan het parlement. Het onderzoek is uniek, omdat klachten van politici over mismanagement op het hoger en lager niveau niet vaak leiden tot onderzoek. Het onderzoek concentreert zich op bestek, gunning en facturatie (d.i. het opmaken van een factuur/ rekening) ten aanzien van civieltechnische werken, waar onder meer vallen het aanleggen en onderhouden van straten, dijken, dammen en bruggen en het onderhouden en aanleggen van waterwegen. Het opvallende in het onderzoek, verricht door een externe consultancy, is dat meegenomen wordt de rol die ambtenaren, aannemers en consultants in de periode hebben gespeeld bij onregelmatigheden op het ministerie, die vroeg of laat leiden tot benadeling van de Staat. Bij het onderzoek zijn meegenomen projecten die vielen onder de civieltechnische afdeling van OW, waarvan het aanbestedingsbedrag SRD 200.000 en hoger was.
 
Inschrijvingen
Uit onderzoek over de betreffende periode is gebleken dat veel aannemers die in aanmerking komen voor de werken van de omvang zoals hierboven genoemd, niet hebben voldaan aan de voorwaarden van inschrijving die zelf door het ministerie waren opgesteld. Een vaste inschrijvingsvoorwaarde bij het meedingen aan gunning van werken is de gangbare en vereiste bankgarantie voor een periode van 60 dagen (niet minder) en op zijn minst voor een bedrag van 1 % van de aanneemsom inclusief de stelpost.
 Stelpost en duur bankgarantie
Een stelpost is een bedrag dat voorkomt op de offerte (prijsopgave van de aannemer) en gaat over zaken waarover de opdrachtgever nog geen beslissing heeft genomen, zoals extra drempels en inritten. Na afloop kan dit bovenop de offerte in rekening worden gebracht door de aannemer. Het komt in het algemeen voor dat malafide aannemers om zeer scherp te kunnen aanbieden een groot aantal zaken opnemen als stelpost. Hierdoor wordt de indruk gewekt dat er voor een lage prijs wordt gewerkt. Bij afronding van het werk wordt dan een groot aantal stelposten en/of meerwerk in rekening gebracht, waardoor de totale opdracht veel meer kost dan in eerste instantie leek. De overheidsregel bij Surinaamse aanbestedingen is dat bij het berekenen van de bankgarantie het stelpostbedrag moet worden meegenomen en niet erbuiten gelaten. Dat is heel vaak in die periode toch gebeurd op OW; de bankgaranties werden dus niet volledig gestort.
De duur van de inschrijfgarantie van 60 dagen werd ook niet altijd in acht genomen. De inschrijfgarantie houdt in dat de bankgarantie voor minimaal 60 dagen geldig moet zijn en niet korter. Geconstateerd is dat in sommige gevallen de garantie maar voor 30 dagen geldig was. De vraag rijst hoe de bepaalde aannemers aan de inschrijving hebben kunnen meedoen zonder dat aan de inschrijvingsvoorwaarden was voldaan.
 10% na gunning
Naast de 1% garantie die als inschrijvingsvoorwaarde geldt, bestaat er een andere bankgarantie en wel van 10 % waaraan de aannemer die het werk al gegund heeft gekregen, moet voldoen. De directeur deelt aan de betreffende aannemer mee dat hij een werk gegund heeft gekregen en dat hij de 10% moet storten, nu voor de duur van het totale project. Na storting moet het contract worden getekend tussen de aannemer en OW. Een bankgarantie is meestal een verklaring van een bank.
 Namen en gezichten en niet afgeronde projecten
De onderzoekers komen tot de ontdekking dat in de periode 2006-2010 bij de gunningen niet is gekeken of de aannemer geschikt is voor het werk. Vaak genoeg is alleen gekeken naar de aannemer aan wie het is gelukt zich als laagste in te schrijven. Vreemd genoeg komt het ook vaak voor dat de taakomschrijving van enkele aannemers op het KKF-formulier niet overeenkomt met de aard van het werk waarvoor de inschrijving is gehouden en met het soort werk dat moet worden geleverd. Hoe is men dan toch in aanmerking gekomen als men de kwaliteit van het werk niet kan garanderen? Niet verwonderlijk dat de onderzoekers constateren dat het deze aannemers zijn die aangenomen projecten niet helemaal uivoeren en onafgerond leveren. Ook is gebleken dat aannemers waarvan de vergunning gedurende het project zou vervallen, toch in aanmerking kwamen voor een werk.
 Bestekhoeveelheden en raming en declaraties
Ook over bestekhoeveelheden en ramingen en declaraties zijn er opmerkingen gemaakt waarop we een volgende keer terugkomen. Wat de inachtneming van belangrijke inschrijvingsvoorwaarden betreft, is men heel onnauwkeurig te werk gegaan bij het beoordelen daarvan. Ook bij de gunning is niet gekeken naar geschiktheid, maar naar gezichten en namen. Het resultaat: onafgemaakt werk. OW is lange tijd in een adem genoemd met corruptie en bevoordeling van vrienden, familie en direct betrokkenen. Het negeren van inschrijvingsvoorwaarden en het toewijzen van gunningen zonder te letten op geschiktheid duiden wel in die richting.
 

error: Kopiëren mag niet!