In ons land Suriname is er geen wijdverbreid besef onder de burgerij wat betreft dierenrechten en dierenleed. Vooral wat het laatste betreft is er geen bewustzijn. Er zijn veel straathonden en de burgerij heeft geen gevoel tegenover de straathonden. Er liggen veel dode of halfdode dieren op straat; de burgerij kijkt er niet naar om. Er zitten veel vogels in superkleine kooien. Hun geween klinkt de burger als muziek in de oren, men houdt er zelfs wedstrijden welke vogel het meest hartverscheurend huilt. Dieren worden geslagen en hun leven lang in een klein hok of aan de ketting gehouden. Er zijn ngo’s die de laatste tijd opkomen en assertief zijn geworden. Er zijn sterilisaties uitgevoerd, er wordt informatie gegeven bij jaarwisseling over vuurwerk en over onderhoud van dieren. Dieren worden aan kleine kettingen gehouden. Heel vaak verschijnen er foto’s van dode dieren in de media waarmee burgers pronken. De vraag of het noodzakelijk was om het dier te doden, wordt niet gesteld. Recent is door een groep burgers een petitie ingediend aan DNA om de aandacht te vragen voor de miskenning van de rechten van dieren, zoals dat te zien is bij de verkoop van dieren langs de weg. Deze dieren zouden urenlang gelaten worden in de felle zon en in te kleine hokken of kooien. Wanneer wij kijken naar de dagelijkse praktijk, dan denken wij dat het gaat om bijvoorbeeld vogels, pluimvee of apen dat aan de straatkant wordt uitgestald inderdaad in de zon en in kleine volgestouwde kooien. We denken ook aan een aantal dieren die ‘in het wild’ leven en die ondersteboven worden gehouden en aangeboden aan voorbijgangers. Het gaat dan bijvoorbeeld om leguanen. De politie ziet alles maar ziet geen mogelijkheid of is onwillig om op te treden. De focus ligt kennelijk meer op de beschermde dieren. De Politiestrafwet stelt strafbaar het zonder toestemming bemachtigen of jagen op dieren op andermans terrein. Leguanenvangers houden hier vaak geen rekening mee. De Jachtwet geeft verder aan dat het verboden is beschermde dieren te vangen, pogen te vangen, onder zich te hebben en dood of levend ten verkoop of ter aflevering voor handen te hebben, te koop aan te bieden, te verkopen, te kopen en te verhandelen. Eieren van beschermde vogels mogen ook niet ten verkoop worden aangeboden. Het is echter wettelijk mogelijk dat vergunning verleend wordt, waardoor het verbod niet meer geldt. Vanaf de zevende dag na de sluiting tot die van de opening van de jacht is verboden dieren die behoren tot het ‘jachtwild’ te verkopen, te verhandelen, ten verkoop aan te bieden. Tot het jachtwild behoren wettelijk aangewezen soorten zoogdieren, vogels en zeeschildpadden en andere diersoorten. Ook is na deze periode verboden dieren behorende tot de ‘kooidiersoorten’ te verkopen, te verhandelen dan wel voor deze doeleinden onder zich te hebben. De kooidiersoorten zijn ook wettelijk aangewezen. We zien dus dat in de Politiestrafwet er als zodanig geen bepalingen bestaan om buiten de beschermde diersoorten om, dierenleed te voorkomen en dierenrechten te beschermen.
In het Wetboek van Strafrecht (Sr) komen we wel iets dichter bij de bescherming. Met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of een geldboete wordt gestraft hij die, zonder redelijk doel of met overschrijding van hetgeen ter bereiking van zodanig doel toelaatbaar is, opzettelijk aan een dier pijn of letsel veroorzaakt of de gezondheid van een dier benadeelt. Hier gaat het dus om niet alleen de beschermde diersoorten, maar ook alle dieren. De strafbare handeling is het opzettelijk (dus willens wen wetens) veroorzaken van pijn of letsel aan een dier of het benadelen van de gezondheid van een dier. Dit zien we dus wel aan de straatkant gebeuren. Wanneer er een redelijk doel is, dan vloeit uit de wet voort dat de handeling niet strafbaar is. De vraag rijst of het (niet beroepsmatig) bekomen van een inkomen om te voorzien in het levensonderhoud een redelijk doel is. Voorts is de handeling ook niet strafbaar als de grenzen om het doel te bereiken niet worden overschreden. Worden de grenzen van het toelaatbare in deze overtreden als wordt gekeken naar de praktijk? Dat is een redelijkheidstoets en het zou kunnen dat men aan de straatkant de grenzen van het toelaatbare overschrijdt door duidelijk geen acht te slaan op het welzijn van het dier in kwestie. Dus dat men geen pogingen heeft ondernomen om het dierenleed te verzachten of te voorkomen. Het nodige levensonderhoud onthouden aan een dier dat men onder zich heeft is ook strafbaar. Met hechtenis van ten hoogste acht dagen of een geldboete wordt volgens Sr ook gestraft de persoon die dieren nodeloos vervoert of doet vervoeren op pijnlijke of kwellende wijze. We zien wat dit betreft veel jongemannen urenlang leguanen gekneveld in een stevige greep en ondersteboven houden en ermee zwaaien, terwijl men op straat loopt en de zaak ten verkoop aanbiedt. Meer komt er niet voor in onze wetgeving dat het mishandelen van dieren strafbaar stelt of de verkoop verbiedt. Gebeurt de verkoop van dieren op beroepsmatige wijze bijvoorbeeld als venter dan zou in het kader van de openbare orde wel vereisten aan deze activiteit worden gesteld mede ter voorkoming van strafbaarheid. De vijf organisaties die de bovengenoemde petitie gezamenlijk ondersteunen, zijn Green Heritage Fund Suriname, Stichting Dierenbescherming Suriname, Stichting Henk Abrahams, Vereniging voor Dierenbescherming en de Stichting Beauty for Beasts. Gesteld wordt dat de Surinaamse regering een Internationale Verklaring over Dierenwelzijn ondersteunt. Deze verklaring is echter nog niet aangenomen door de VN. Het voorstel stelt centraal dat dieren een bewustzijn hebben en kunnen lijden, dat hun behoeften moeten worden gerespecteerd en dat aan wreedheid jegens dieren een einde moet komen. De petitie-indieners willen betere wetgeving die het welzijn van dieren respecteert, waardoor aan de praktijken zoals te zien aan de straatkant een einde komt. Het is inderdaad tijd dat wij als samenleving ons beschavingsniveau opvijzelen. De mens toont zijn grootheid door barmhartigheid tegenover dieren.
