Terwijl de wereld zich richt op infectieziekten, voltrekt zich in stilte een veel grotere ramp: NCDs zoals hartziekten, suikerziekte, kanker en chronische luchtwegaandoeningen, vormen wereldwijd momenteel de grootste bedreiging voor de volksgezondheid. Volgens recente gegevens van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben niet-overdraagbare aandoeningen met meer dan 41 miljoen doden per jaar – dat zijn er meer dan 112.000 per dag – of ongeveer 74% van alle sterfgevallen in de wereld, zich ontpopt als de werkelijke pandemie van onze tijd.
In Suriname is de situatie nijpend: ongeveer 78% van alle sterfgevallen wordt toegeschreven aan niet overdraagbare aandoeningen. Deze stille moordenaar treft mensen van alle leeftijden. De aandoeningen komen langzaam, maar slaan genadeloos toe. Vaak zonder waarschuwing. De gevolgen voor families, economieën en gezondheidsstelsels zijn desastreus.
De WHO wijst op vier leefstijlgebonden gewoonten die bijdragen aan de ontwikkeling van niet overdraagbare aandoeningen. Deze zijn: tabak- en alcoholgebruik, ongezond eten waaronder “junkfood/fastfood” en fysieke inactiviteit. Dit leidt tot chronische ontstekingen, hoge bloeddruk, overgewicht en andere risicofactoren die uiteindelijk kunnen resulteren in ernstige gezondheids-problemen of de dood. Een groot deel van deze ziektelast is te wijten aan hoge consumptie van vet, suiker en zout, evenals van “fastfood”.
Surinamers geven jaarlijks gemiddeld 29,8 USD per persoon uit aan “fastfood”. Hiermee consumeren wij te veel schadelijke ingrediënten. De gevolgen hiervan zijn desastreus: een levensverwachting die nét boven de 71,5 jaar blijft, terwijl obesitas bij vrouwen 38,5% bedraagt. Deze cijfers zijn alarmerend: onze eetgewoonten tergen onze gezondheid, de gezondheidszorg budgetten en ons leven. Het is tijd om onze voeding drastisch te veranderen in persoonlijke keuzes.
Oproep tot actie:
Internationale samenwerking en nationale actieplannen blijven essentieel om deze trend te keren. Het terugdringen van NCDs is niet alleen een morele plicht, maar ook een economische noodzaak: de kosten van zorg, arbeidsverlies en verminderde productiviteit lopen jaarlijks in de miljarden dollars.
De overheid moet belastingen en etiketteringsregels invoeren voor ongezonde producten. Scholen en gemeenschappen moeten promoten dat fastfood de uitzondering wordt, niet de norm. Gezondheidsinstanties moeten bewustzijn vergroten over de lange termijn impact. Als publiek moeten we de prijs op de etiketten zien, niet alleen op de kassa. Alleen zo wordt de prijs van “fastfood” op de maatschappij – voor een gezonde toekomst – gekeerd.