De recente uitlatingen van PL-leider Bronto Somohardjo over de vermeende pogingen tot omkoping van volksvertegenwoordigers in Suriname hebben de politieke gemoederen flink verhit. Volgens Somohardjo zouden parlementariërs in spe bedragen aangeboden krijgen tot wel 5 miljoen US dollar om hun politieke steun aan een bepaalde coalitie te verlenen. Hij spreekt over “maffiageld en drugsgeld” en waarschuwt voor verraad tegen het volk.
Deze uitspraken komen kort nadat ook NDP-topvrouw Jenny Simons en vertegenwoordigers van de VHP hun zorgen uitten over vermeende omkopingspraktijken in het proces van coalitievorming. Somohardjo stelt dat ook zijn partij, Pertjajah Luhur, benaderd is met financiële voorstellen, maar benadrukt dat zijn partij “geen zwakte voor geld” heeft.
Juridisch commentaar door mr. Lucia M., strafrechtjurist:
“Als deze uitspraken kloppen, dan hebben we te maken met een zeer ernstige zaak. Het gaat hier namelijk niet om gewone corruptie, maar om actieve en passieve omkoping van volksvertegenwoordigers – dat is strafbaar gesteld in het Surinaams Wetboek van Strafrecht”, aldus mr. Lucia M.
Wat zegt de wet?
Volgens het Surinaams Wetboek van Strafrecht zijn het aanbieden, beloven of geven van giften of voordelen aan een ambtenaar of volksvertegenwoordiger met het doel om iets in hun officiële hoedanigheid te laten doen of nalaten, strafbaar.
Ook het aannemen van dergelijke giften is strafbaar. De maximale gevangenisstraf kan oplopen tot 6 jaar, met aanvullende boetes en mogelijke ontzetting uit het ambt.
De DNA-leden (De Nationale Assemblee) en toekomstige rr- en dr-leden (ressort- en districtsraadsleden) vallen binnen deze categorie, gezien hun (toekomstige) publieke functies.
“Het maakt in deze niet uit of het geld daadwerkelijk is aangenomen of alleen is aangeboden”, legt mr. Lucia M. uit. “Het enkel aanbieden van geld met als doel om politieke steun te kopen is al strafbaar. Als het gaat om geld dat uit criminele herkomst komt – zoals maffiageld of drugsgelden – dan kan er ook sprake zijn van witwassen of betrokkenheid bij een criminele organisatie.”
Wat moet het Openbaar Ministerie doen?
Volgens de jurist ligt er nu een duidelijke taak bij het Openbaar Ministerie (OM):
Op eigen initiatief een onderzoek instellen – Gezien de ernst en publieke aard van de beschuldigingen is het OM bevoegd en verplicht om een oriënterend dan wel strafrechtelijk onderzoek te starten, ook zonder officiële aangifte.
Verhoren van betrokkenen – Personen als Bronto Somohardjo, Jenny Simons en andere politici die deze beweringen hebben gedaan, kunnen worden opgeroepen voor getuigenverklaringen.
Financiële sporen natrekken – Via de FIU (Financial Intelligence Unit) kan het OM onderzoek doen naar verdachte geldstromen, bijvoorbeeld rond campagnefinanciering of ongebruikelijke transacties.
Inzetten van de anti-corruptie-eenheid – Suriname beschikt over speciale diensten gericht op corruptiebestrijding. Deze kunnen worden betrokken voor forensisch onderzoek en opsporing.
Strafbare feiten die mogelijk zijn begaan:
Passieve ambtelijke corruptie: volksvertegenwoordigers die geld aannemen.
Actieve ambtelijke corruptie : personen of partijen die geld aanbieden.
Witwassen : als het geld uit criminele bron komt.
Deelnemen aan criminele organisatie : indien systematisch geprobeerd wordt invloed te kopen binnen de staat.
Schending van het ambtsgeheim of misbruik van bevoegdheid, indien sprake is van lekken van vertrouwelijke informatie of machtsmisbruik.
Politieke én juridische ernst
“Als deze signalen blijven zonder vervolging of onderzoek, tast dat het vertrouwen van burgers in de democratie fundamenteel aan”, besluit mr. Lucia M.
“Het OM moet handelen – niet alleen om misdaad te bestrijden, maar om de legitimiteit van ons parlementair systeem te beschermen.”
Slot
Het is nu aan het Openbaar Ministerie om te laten zien dat de rechtsstaat werkt. De politiek is aan zet, maar het strafrecht ook. Suriname kijkt toe – en wacht op daden.
