In Suriname is vlak voor de verkiezingen in behandeling de aanscherping van wetgeving met betrekking tot de terugroeping van uitlopende politici in behandeling. Het moet allemaal voor de verkiezingen af en als er serieus aan wordt gewerkt, dan kan het wel. Vooral de coalitiepartijen hebben er baat bij, omdat hun populariteit is gezonken door de impopulaire maatregelen die zijn genomen.
We hebben 2 optredens van de vp meegemaakt waarbij we toch moeten zeggen dat hij het zeker kan. Twee optredens van hem recent vonden we heel gebalanceerd en op niveau. De eerste betreft zijn uitleg over de vele pijnlijke maatregelen die deze regering heeft moeten nemen om de economie en de sociaal-maatschappelijke situatie op spoor te krijgen. Die pijnlijke maatregelen zouden geen enkele regering populariteit brengen, alleen had de regering de pijn die door het IMF was voorspeld, kunnen verlichten en voorkomen door het sociaal programma in zijn geheel uit te voeren. Dat is niet gebeurd, een groot deel van het geld is blijven liggen door gebrekkige capaciteit bij het ministerie van SoZaVo en in een ongebruikelijke move moest het IMF, kennelijk om zijn naam te zuiveren, zelf aan te pas komen met verklaringen in het openbaar, iets wat niet vaak gebeurt.
Een tweede optreden was toen hij liet bekend maken dat hij ministers vanuit zijn partij niet zal beschermen die het gezag van de president en zijn kritische opmerkingen niet zullen accepteren. Die mogen volgens de vp hun biezen pakken.
Dat is waar we het de hele tijd over hadden: eenheid van beleid en bestuur. Het is zeer op niveau wat de vp en ABOP-voorzitter zegt, maar hij is wel 4 jaren laat met dit statement. Binnen zijn partij is er een bewuste en weldoordachte strategie geweest om de hechte samenwerking binnen de coalitie steeds losjes te houden en vooral een strategie om de president persoonlijk aan te vallen. Er mag zeker kritiek zijn op de president en vanuit de coalitiepartijen op de regering, maar die moet niet fel, aanhoudend en fundamenteel zijn. Anders is er feitelijk geen draagvlak voor de regeercoalitie, maar zitten de mensen er aan voor hun persoonlijke belangen.
De VHP is een partij die massale overloop van DNA-leden kent. Dat gebeurde tijdens de regering onder Wijdenbosch en vp Radhakishun. Maar liefst 5 van de 9 DNA-leden van de VHP stapten uit de partij en stichtten de nieuwe partij de BVD op onder leiding van de ondernemer Dilip Sardjoe. Deze 5 overlopers van de VHP waren Marijke Djwalapersad, Amernath Baboeram Panday, Achmatallie Jainullah, Asha Singh-Koendjbiharie en Lachmiperkas Tewarie. Het was een politiek zeer turbulente periode. Hoewel de VHP (die 9 zetels uit de verkiezingen haalde waarvan 5 overliepen) niet in de regering zat, werd Jagernath Lachmon (de partijvoorzitter) in juli 1996 herkozen als DNA-voorzitter. Enkele maanden later trad hij af omdat hij zich niet kon vinden in de regering van Wijdenbosch waarna Marijke Djwalapersad hem opvolgde, waarmee zij de eerste vrouwelijke parlementsvoorzitter van Suriname werd.
De politieke bewegingen bleven niet bij die van 1996. In 1997 verliet BVD-voorzitter Atta Mungra de partij en hij stichtte in 1998 een eigen partij (PPP) waar Baboeram Panday en Tewarie zich bij aansloten. In juli 1999 verliet ook Djwalapersad de BVD maar ze bleef wel voorzitter van de DNA. In datzelfde jaar richtte ze de partij Naya Kadam (Nieuwe Weg) op waarvan ze zelf voorzitter werd. In 2000 viel de regering Wijdenbosch en bij de voortijdige verkiezingen van dat jaar behaalde de BVD geen zetels in het parlement. Bekende overlopers daarna waren Raymond Sapoen en Deepak Chitan.
Een terugroeping of recall is een wettelijke procedure die kiezers de mogelijkheid biedt om al dan niet verkozen politici af te zetten, vóór het einde van hun mandaat. Enkele tientallen landen kennen het systeem. De procedure wordt meestal opgestart als voldoende kiezers een petitie ondertekenen. Dit is anders dan een vervroegde verkiezing, waarbij het staatshoofd of de regering het initiatief neemt.
Suriname heeft een Wet Terugroeping Volksvertegenwoordigers (Wet van 22 februari 2005, S.B. 2005 no. 15) waarbij een partij haar parlementsleden kan terugroepen (ontslaan). Zo werden Raymond Sapoen en Diepak Chitan ’teruggeroepen’ toen zij de Pertjajah Luhur verlieten.
Ondertussen nam DNA onder aanvoering van de NDP een nieuwe terugroepwet aan, met het doel om Chitan en Sapoen hun zetels te laten behouden. Op 20 maart 2020 bekrachtigde het Hof van Justitie echter in een onherroepelijk hoger beroep dat Chitan en Sapoen De Nationale Assemblée alsnog moesten verlaten.
Nu is er een andere wet die aanvullend voor de terugroeping moet zorgen. De laatste keer, toen de overlopers Sapoen en Chitan, moesten worden teruggeroepen, was opvallend dat de procedure zulke lacunes had dat bepaalde functionarissen niet deden wat ze hadden moeten begrijpen om te moeten doen. De huidige wet kent een systeem van het vervallen van het lidmaatschap van rechtswege zonder dat er handelingen moeten worden gepleegd. Maar dat betekent dan ook dat leemtes die zo ontstaan, moeten worden ingevuld door handelingen die wel door autoriteiten moeten worden gepleegd. Een zo’n autoriteit die vanwege puur politiek opportunisme niet handelde omdat het nergens stond (dat ze de 2 leden die van rechtswege teruggeroepen waren), was de toenmalige voorzitter van DNA, de huidige voorzitter van de NDP (Jenny Simons).
Het voorstel is nu dat bij overlijden of ontslag op eigen verzoek van een DNA-lid, de DNA-voorzitter in een vergadering de DNA-leden op de hoogte brengt van het overlijden of het ingediend ontslag. Dit geldt ook voor de andere volksvertegenwoordigende lichamen. van betreffend volksvertegenwoordigend orgaan de leden hiervan op de hoogte.
Bij ontslag op eigen verzoek eindigt het lidmaatschap van rechtswege nadat de ontslagbrief aan de president van de Republiek Suriname is ontvangen.
Terugroeping door een politieke organisatie vindt plaats door een besluit van het daartoe krachtens de statuten bevoegde orgaan. Indien een politieke organisatie tijdens de zittingsperiode van een volksvertegenwoordigend orgaan wordt ontbonden, zullen haar volksvertegenwoordigers niet terugroepbaar zijn; deze volksvertegenwoordigers zullen geen organisaties zoals bedoeld in het Decreet Politieke Organisaties kunnen vertegenwoordigen die niet in dat orgaan zijn vertegenwoordigd.
Terugroeping van een volksvertegenwoordiger vindt plaats op één of meer in de wet genoemde gronden. Het gaat om royement van het lid of elke andere wijze van beëindiging van het lidmaatschap binnen de politieke partij, lid worden van een andere fractie in DNA, afwezigheid bij DNA-vergaderingen (60 % of meer), veroordeling wegens misdrijf, ondercuratelestelling, dementie en een slecht levensgedrag.