In Suriname hebben we recent voor het eerst digitale verkiezingen gehad van een orgaan dat bekend is als de Jeugdraad Suriname. Het is een nieuw orgaan bedoeld om de jeugdparticipatie in Suriname gestalte te geven. Eerder bestond in Suriname het Nationaal Jeugdparlement. Suriname is in de Caribbean aangehaald als het voorbeeld wanneer het komt op jeugdparticipatie.
Opvallend is dat de Jeugdraad Suriname nu geïnstalleerd wordt door de minister van Jeugdzaken. Eerder werd het Nationaal Jeugdparlement geïnstalleerd door de president zelf. Nu was de president aanwezig om het een en ander te aanschouwen. Rondom het bestaan van jeugdparticipatie zijn in de media en in DNA een aantal opmerkingen gemaakt. Er was een zekere wantrouwen of het instituut waarvoor Suriname is geprezen regionaal, wel zou voortbestaan of niet. De regering heeft met de installatie alle twijfels weggenomen en haar intentie met betrekking tot jeugdparticipatie duidelijk gemaakt. De regering blijft het concept van jeugdparticipatie trouw, alleen lijkt het erop dat de regering uitgaat nu van een meer realistische en uitvoerbaar model.
Wij zijn geen voorstander om de last van parlementariërschap te laden op jonge schouders. Het kan soms tot heel vervelende situaties leiden, omdat de rollen niet altijd duidelijk zijn en de verwachtingen van de samenleving waarvoor jongeren gevoelig zijn, niet in lijn zijn met wat de vertegenwoordigers mogen en kunnen.
We hebben laatst de uitspatting gezien met een jeugdambassadeur waar de regering overigens wijs heeft gehandeld en de belangen van de betrokken jongere en de jongeren van Suriname centraal heeft gesteld. Wij zijn ook hier geen voorstander van het gebruik van de aanduiding ‘ambassadeur’, omdat het tot vervelende spraakverwarringen en misverstanden kan leiden. In elk geval is het zo, dat in de Grondwet van Suriname geen grondwettelijk orgaan voor de jongeren is voorgeschreven te vergelijken met DNA. Het jeugdparlement is in die vorm geen direct uitvloeisel van de grondwet, noch van een wet die bij ons bekend is. De bedenkers van jeugdparticipatie en jeugdinspraak hebben geprobeerd een soort DNA in het leven te roepen die min of meer de ambities heeft van een parlement. In de praktijk zal dat altijd leiden tot fricties, omdat de ambitie niet in lijn is met wat de Grondwet toestaat en wat de staatsinrichting is voor Suriname. Daarom is het een goede zaak dat de regering overgegaan is tot vereenvoudiging.
In wezen zullen de taken die het vroegere Jeugdparlement had en de nieuwe Jeugdraad Suriname niet veel van elkaar verschillen, weliswaar onder duidelijkere verhoudingen naar de regering toe. De Jeugdraad schijnt nu meer een werkinstituut te zijn dan een symbolisch imago-instituut. Dat betekent dat we in de Jeugdraad niets zullen hebben aan schreeuwers, maar aan werkers. Dat werk zal, weer, hoofdzakelijk bestaan uit het adviseren van de regering. Aangezien de minister van Jeugdzaken de gesprekspartner is van de Jeugdraad zullen zaken gaan via de minister naar de overige leden van de regering. Want de Jeugdraad zal zich moeten buigen over de formulering en de uitvoering van het jeugdbeleid in Suriname. Dat beleid ligt op het bord van verschillende ministeries, zoals SoZaVo, minOWC, JusPol, VGZ en ROS, maar de focal point van het jeugdbeleid blijft de minister van Jeugdzaken ondersteund door het directoraat Jeugdzaken.
De Jeugdraad moet betrokken worden bij de formulering van het jeugdbeleid, dat is tenminste wanneer nieuwe regeringen aantreden en hun regeringsverklaring en ministeriële beleidsnota’s schrijven en ook tussentijds. Tussentijds dienen de ministeries, ten minste jaarlijks in overleg te zijn met de Jeugdraad om met hen het jeugdbeleid hun ministerie regarderende van gedachten te wisselen.
De leden van de Jeugdraad moeten in staat zijn om in het begin en tussentijds adviezen te geven en aan de bel te trekken en daarbij de ‘soevereine’ wil van de jeugd van Suriname tot uitdrukking te brengen. Daarin moeten de jongeren en de Jeugdraad wel onafhankelijk zijn. We zagen op foto’s, dat alle jongeren keurig in het pak waren gekleed, en daarmee hopen we dat de leden aangeven, dat ze hun nieuwe taak serieus nemen.
We hopen niet, dat ze zich een DNA-lid wanen, want anders hebben we weer heibel in de tent waarover de afgelopen periode in de kranten steeds verslag werd gedaan.
De Jeugdraad is geen babbelorgaan, maar het moet een instituut zijn met inhoud. Dat betekent dat de jongeren eerst grondig getraind moeten worden in de staatsinrichting en hun rol daarin en de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende ministeries daarin. Indien deze kennis er niet is, zullen de leden niet in staat zijn om efficiënt te adviseren en een vinger aan de pols te houden.
Ook is kennis van de verdragen waarin direct en indirect de rechten van de jongeren staan, noodzakelijk. Van belang is dat de regering zich formeel committeert om iets met de adviezen van de Jeugdraad te doen en niet dat ze in de bureaulade van een minister verdwijnen.
Een aantal zaken zouden we alvast op het bord van de Jeugdraad willen droppen. Ten eerste zou de Jeugdraad kunnen pleiten voor herinvoering van de naschoolse opvang met huiswerkbegeleiding en een kosteloos voedzaam ontbijt en lunch. Een andere belangrijke zaak is de introductie van de ‘free and universal basic education’ tot de middelbare school. Verder moet in Suriname voor kinderen uit de zwakke huishoudens tot de middelbare school een beurs worden toegekend, gebaseerd op een nieuw in te voeren wet. De Jeugdraad kan die wet voorbereiden en aanbieden aan de regering. Die beurs moet bedoeld zijn om schoolkosten, schoolkleding, voeding en transport van de student te dekken.
We hebben nu een figuur met een koninklijke status voor onder andere de inheemse en tribale gebieden. Samen met de nieuwe internationale hulp moeten in het binnenland internaten worden opgezet waarin kinderen uit het binnenland en uit de rurale gebieden gratis kunnen verblijven. Ook moet de gezondheidszorg voor alle schoolgaanden tot de middelbare school gratis zijn. Deze zaken zijn gebaseerd op internationale verdragen en behoren tot de diensten die door de regering worden geleverd of kunnen worden geleverd.
De Jeugdraad moet, goed getraind en nuchter zonder poespas en imitatie van DNA, overgaan om uitgewerkte adviezen aan de regering aan te bieden en ervoor te staan dat deze worden uitgevoerd.
