Een grootheid heengegaan

Aan het einde van het jaar hebben we het overlijden gehad van een van de grootste voetballers aller tijden. Zijn naam is Edson Arantes do Nascimento, de bekendste Braziliaan ooit geboren. Pele was immens populair in Suriname, omdat in zijn hoogtijdagen in de jaren ’70 ook Suriname had aangedaan om zijn 1000e wedstrijd in zijn carrière te spelen. De beste voetballer in de wereld stond toen tegenover de topploegen van Suriname in het toenmalige Surinamestadion zoals Transvaal. Hij was toen al 3 keer wereldkampioen geweest.

De gouverneur van Suriname was persoonlijk in het stadion aanwezig om de aftrap te doen. Op donderdag 28 januari 1971, iets na 20:00 uur, speelden SV Transvaal en Santos FC uit Brazilië tegen elkaar in het Suriname Stadion. Het stadion was uitverkocht: Maar liefst 13.000 voetbalfans op de tribune. De wedstrijd zelf eindigde met een 4-1 winst voor Santos, de club van Pele. Het zou de laatste keer zijn dat een wereldkampioen met zijn club zou spelen tegen een Surinaamse topclub.

De afgelopen dagen is men bezig het leven van de legende buiten de sportvelden te schetsen. Blijkt onder andere dat de sporter veel vrouwen en ook zoveel kinderen moet hebben gehad, dat hij het niet eens wist. Een enkele keer leidde het tot vaderschapszaken die hij dan uiteindelijk verloor, of hij weigerde mee te werken aan deze testen. Pele had ook veel commerciële verplichtingen waardoor hij de hele wereld moest doorreizen. De vraag die vaak speelde was of Pele de beste voetballer aller tijden was. De vergelijking werd dan altijd gemaakt met Maradona en tijdens stemmingen ging het ook altijd om deze twee. Die twee voetballegenden hadden ook een zeer hartverwarmende band met elkaar. Beiden vonden dat zij de beste waren en bij het motiveren ging men wel nooit ertoe over om de andere neer te halen. 

De vergelijking werd ook gemaakt met voetballers als Franz Beckenbauer (Duitsland) en Johan Cruijff (Nederland). Nu is in de vergelijking ook Leonel Messi erbij gekomen. Pele behoort naast Mohamed Ali en Michael Jackson tot de meest herkenbare mensen die in de moderne tijd op aarde hebben geleefd. Zij waren een inspiratie voor velen vanwege hun eenvoudige komaf. 

Pelé werd geboren in Três Corações in de Braziliaanse deelstaat Minas Gerais, op 23 oktober 1940, en was een buitengewoon getalenteerd voetballer. Hij leerde voetballen op ‘straat’; hoewel de benaming straat ongepast is, omdat het gewoon een stuk kale aarde met hier en daar een beetje gras was. Pelé speelde altijd op blote voeten (descalço, pelado), waaraan hij deels zijn grootse techniek te danken heeft. Dat ‘veldje’ lag in Bauru, een stadje waar Pelés vader Dondinho, eveneens profvoetballer, uitkwam voor de plaatselijke club. De naam Pelé (‘lappenbal’) is een bijnaam die hij kreeg van de jongens met wie hij altijd voetbalde toen hij klein was.  

Pelé vertelde ooit dat hij in 1950 samen met zijn vader naar een radioverslag van het beslissende duel van het WK zat te luisteren. Na die wedstrijd, die door Brazilië verloren werd van Uruguay, moest Pelé’s vader huilen, en hoewel Pelé niet helemaal begreep wat er nou precies aan de hand was, sprak hij: ‘Maak je geen zorgen. Ooit zal ik hem winnen.’ Die belofte kwam hij na. Hij zou zelfs drie keer de wereldbeker winnen. 

Pelé speelde het grootste deel van zijn carrière in Brazilië voor Santos FC, waar hij tussen 1956 en 1974 actief was. Pelé speelde op vier wereldkampioenschappen: die van 1958, 1962, 1966 en 1970. Pelé won 1958, 1962 en 1970, hoewel hij in de zege van 1962 een klein aandeel had vanwege een blessure. Van de 92 interlands won Pelé met Brazilië 67 keer, speelde 14 keer gelijk en verloor 11 wedstrijden. In 1995 werd Pelé benoemd tot buitengewoon minister van Sport in Brazilië. Tussen 1995 en 2001 was hij ambassadeur van Unicef en UNESCO, een taak die hij neerlegde nadat hij beschuldigd werd van corruptie. Een aantijging, die overigens nooit bewezen werd. 

Pelé heeft diverse autobiografieën geschreven. In 2006 kwam zijn laatste uit, getiteld Pelé, mijn leven. Daarin vertelt hij over zijn gehele loopbaan als sporter en de periode daarna. Pelé trouwde voor het eerst in 1966, met Rosemeri. Samen kregen ze drie kinderen. In 1982 scheidden ze na een huwelijk van zestien jaar. Hij trouwde op 30 april 1994 met Assiria en kreeg met haar twee kinderen. In 2008 ging het stel uit elkaar. In 2016 werd de 32 jaar jongere Marcia Aoki zijn derde echtgenote. Pelé heeft een of meer buitenechtelijke kinderen. De in 1964 geboren Sandra Macedo heeft hij nooit erkend als zijn dochter. Zij overleed aan borstkanker op 17 oktober 2006. Een andere buitenechtelijke dochter, Flavia Kurtz (1968), heeft hij wel erkend.

In november 2019 werden bij de inmiddels 78-jarige Pelé nierstenen verwijderd en verbleef hij vier dagen in het ziekenhuis. Pelé werd op 8 december 2021 opnieuw opgenomen in het ziekenhuis, deze keer voor een behandeling aan een tumor in zijn dikke darm. Op 30 november 2022 werd Pelé opgenomen in het Albert Einstein-ziekenhuis in São Paulo wegens een zwelling in zijn lichaam.

Op 22 december 2022 werd bekendgemaakt dat de gezondheid van Pelé sterk achteruitging. Een week later, op 29 december, overleed hij op 82-jarige leeftijd aan de gevolgen van darmkanker. De legende Pele heeft gedaan waarvoor hij geboren was en heeft hij daarmee miljoenen blij gemaakt en hen gediend tot inspiratie. 

error: Kopiëren mag niet!