Trumpisme doet Amerikaanse democratie wankelen

De burgers onder ons die regelmatig gedurende de dag het live nieuws van de USA en van de wereld volgen, die zijn zich een hoedje geschrokken van de beelden die de huiskamer instroomden van het Capitool waar het Electoraal College (Kiescollege) bij elkaar was gekomen om uiteindelijk de verkiezingsoverwinning van Joe Biden en Kamala Harris goed te keuren en vast te stellen. Het Kiescollege waarin ook participeert de zittende vp van de regering, Mike Pence die in de media getypeerd wordt als een slaafse volgeling van president Donald Trump…tot eergisteren. Want Pence heeft radicaal gebroken met de slaafse lijn waarop hij Trump heeft gevolgd. Trump verwachtte namelijk van hem dat hij als vp en voorzitter van het Electoraal College het zover bracht dat niet alle stemmen zouden worden geldig verklaard, waardoor Trump toch wel in het College wordt aangeduid als de winnaar. Pence weigerde dat, ook de Republikeinse coalitieleider Mitch McConnel heeft geweigerd om het pad van partijgenoot Trump op te gaan om de verkiezingen niet te erkennen en te beweren dat de verkiezingen zijn gestolen. Het Kiescollege is het lichaam dat de president kiest. Feitelijk wordt op de dag van de verkiezingen niet de president gekozen, maar een college dat hem of haar pas enige tijd later kiest. Dit kiescollege bestaat uit 538 kiesmannen (die ook vrouwen kunnen zijn). Als een presidentskandidaat erin slaagt 270 kiesmannen te winnen. Het aantal kiesmannen van een staat is minimaal 3 en maximaal 55. Het aantal kiesmannen (in totaal 538) is even veel als het aantal senatoren (twee per staat, in totaal 100) plus het aantal leden van het Huis van Afgevaardigden (tevens het aantal congresdistricten, minimaal 1 en maximaal 53 per staat, en wel één voor ongeveer elke 700.000 inwoners, in totaal 435), plus drie voor Washington D.C.

De Amerikaanse president is de harde radicale kern van zijn aanhang al weken met zijn tweets en zijn toespraken aan het opzwepen en hun de hersenspoelen dat hen groot onrecht is aangedaan, dat op grote schaal is gefraudeerd en dat de verkiezing hun is gestolen. Eergisteren riep hij zijn aanhang die hij toesprak op om tegen het onrecht te vechten, te marcheren naar het Capitool, waar de verkiezing door de kiesmannen zou plaatsvinden. Er was al enkele dagen geleden al gepland landelijk om naar Washington af te reizen, omdat er daar op die dag iets unieks zou gebeuren, dat zeggen de aanhangers van Trump tegenover de media. Men moest ernaar toe, omdat men getuige zou zijn van hoe op deze dag toch Trump door de kiesmannen zou worden gekozen. Het Capitool in de Amerikaanse hoofdstad Washington is de zetel van de volksvertegenwoordiging van de Verenigde Staten, de wetgevende macht in de trias politica. In het Capitool zetelen zowel de Amerikaanse Senaat (vertegenwoordiging van twee senatoren per staat) als het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden (evenredige vertegenwoordiging naar grootte van de staat), tezamen het Congres genoemd. Het Capitool is van het Witte Huis gescheiden door de National Mall, om symbolisch de scheiding met de uitvoerende macht (de president) aan te geven.

Toen het erop leek dat Biden en Harris toch zouden worden gekozen in het Capitool, sloeg de harde kern van de Trump aanhang op ongekende wijze toe. Men bestormde het Capitool en bezette het gebouw, ramen werden ingeslagen. De vergadering van het Kiescollege moest worden gestaakt en de kiesmannen moesten elders in veiligheid worden gebracht. De bezetters gingen zelfs op de stoel van de voorzitter zitten en ook in de kamer van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. De vergaderzaal en het bordes en ook de tijdelijk opgezette tribune werden bezet door de Trump aanhangers die zwaaiden met de vlag van Amerika en die van Trump, hier en daar waren ook de vlag van de Confederation te zien: het symbool van de witte suprematiebeweging in Amerika. Trump verschool zich in het Witte Huis en was urenlang stil, terwijl de bezetting van het Capitool door zijn aanhangers voortduurde. Pas nadat de president elect Joe Biden hem opriep om direct via de tv zich tot de aanhangers te richten deed hij dat, maar dubbelzinnig en zonder enige overtuiging, dus bijna uit protest. Hij benadrukte weer dat de verkiezingen hem waren gestolen, dat hij het gevoel van de menigte begreep, dat ze heel speciale mensen waren, maar dat ze in vrede naar huis moesten gaan. De menigte reageerde niet op deze oproep, wel op de strategie van de uitgerukte handhavingseenheden om tactisch en gefaseerd het gebouw te ontruimen. Toen de avond viel, was het Capitool al ontruimd en was de avondklok ook al ingeluid. En na enige tijd bleek ook dat een verwonde mevrouw, en nog 3 personen in de schermutselingen op den duur het leven hadden gelaten. Trumps gedrag werd na het bekend worden van de bezetting direct afgekeurd door ook veel Republikeinen. En die afkeuring vanuit zijn eigen partij bleek ook toen enkele uren na de ontruiming het Kiescollege zijn vergadering hervatte en uiteindelijk Joe Biden en Kamala Harris kozen als de aankomende president en de vp van de USA. Veel Amerikanen waren gechoqueerd en aangedaan door de bezetting van het Capitool dat als een democratisch heiligdom wordt beschouwd. De vraag is gesteld hoe de machtige Amerikaanse intelligence niet heeft kunnen bevroeden dat een ‘siege’ van het Capitool zou plaatsvinden, omdat de oproepen, de voorbereiding en de beweging naar Washington DC duidelijk en openlijk waren, ook de opruiing en het opstoken door de Amerikaanse president. Er waren geluiden eergisteren dat men in aanloop naar de inauguratie van de president en de vp, Trump alsnog zal ‘impeachen’. De opties zijn op basis van hoogverraad (de kansen hiervan zijn klein) en/of het opruien tot een gewelddadige actie. De kansen voor deze laatste zijn iets beter. De Republikeinen vragen zich nu af hoe het heeft kunnen komen dat ze zover hebben kunnen afglijden van de Amerikaanse waarden en normen. Men vraagt zich af hoe men heeft kunnen toestaan dat de partij niet meer opkwam voor een partij, maar een persoon. Er zijn geluiden zelf van een tweedeling in de partij. Het Trumpisme verder uitwerkt zien we in de komende dagen.   

error: Kopiëren mag niet!