8 Decemberstrafproces: ‘Boerenveen en Gorré horen elk 20 jaar tegen zich eisen’

Auditeur-militair Roy Elgin heeft maandagmorgen bij de voortzetting van het 8 Decemberstrafproces afzonderlijk een celstraf van 20 jaar onvoorwaardelijk geëist tegen de verdachten Etienne Boerenveen en Arthy Gorré. De vervolgingsambtenaar houdt beide mannen strafrechtelijk medeaansprakelijk voor de gepleegde moorden op 15 critici van het toenmalige militaire bewind op 8 december 1982. De vervolging benadrukte geen enkel bewijs te hebben gevonden dat beide verdachten zelf op de slachtoffers zouden hebben geschoten. Het feit dat zij wel op de hoogte waren van de plannen uit het draaiboek en deelgenomen hebben om de plannen uit het boek uit te voeren, is reden genoeg om de heren aan te merken als medeplegers. Verschillende getuigen hebben verklaard dat Boerenveen op 8 december 1982 in Fort Zeelandia aanwezig was. Hij zat volgens de auditeur-militair samen met de Groep van 16 op de sofa in de kamer van Bouterse. Boerenveen verklaarde zelf dat tegen de achtergrond van de sociale onrust en burgerlijke ongehoorzaamheid er verschillende plannen werden gemaakt. Ook werd er ernstig rekening gehouden met contra-militaire operaties. Boerenveen als voormalig bataljonscommandant gaf opdracht ‘het alarmplan’ in werking te stellen, waarbij onder meer de landingsbaan van de luchthaven te Zanderij werd gebarricadeerd en wegen in het Zanderij-gebied werden afgesloten. Daarnaast heeft de getuige Hans Jannasch verklaard dat Boerenveen hem verteld had dat enkele personen zouden worden opgepakt en gebracht naar het Fort. Naast onder meer medepleging van moord wordt Boerenveen nu ook behulpzaam zijn aan de gepleegde strafbare feiten ten laste gelegd.
Gorré: “Ik was in nachtclub Diamond om naar striptease te kijken”
Gorré maakte deel uit van de ‘Groep van 16’ die op 25 februari 1980 de staatsgreep pleegde en werd daarna benoemd tot commandant van het elitekorps ‘Echo Compagnie’. De Echo Compagnie kreeg van Roy Horb, die de tweede man was in de legertop, de opdracht om geweersalvo’s in de lucht te schieten. Gorré is van oordeel dat hij vanwege rancune op de verdachtenlijst is terechtgekomen, daar hij niet had meegewerkt om toenmalige bevelhebber Bouterse uit te schakelen. Gorré verklaarde eerder dat hij niet constant in het fort aanwezig was, maar zich ten tijde van de moorden in nachtclub Diamond bevond met vrienden om naar ‘striptease te kijken’. Verschillende getuigen hebben echter verklaard dat de commandoleider wel in Fort Zeelandia aanwezig was. Zo verklaarde een in het fort aanwezige militair, die een oud-medewerker was van slachtoffer Andre Kamperveen, dat het hem door Gorré was verboden Kamperveen een glas water te geven. Gorré zou de militair zelfs bedreigd hebben hem in dezelfde cel met Kamperveen te gooien als hij dat zou doen.
93 kogelinslagen in muur van Bastion Veere
Tijdens de zitting kwamen wederom schokkende details naar buiten over de behandeling van de 15 vermoorde mannen. Het forensisch onderzoek in Fort Zeelandia waar de moorden in 1982 zijn gepleegd, bracht 93 kogelinslagen in de muur van Bastion Veere aan het licht. Deze zijn van een hoogte tussen 1 en 1,5 meters van de heuphoogte gelost. De lichamen van alle slachtoffers waren doorzeefd met kogels. Verder onderzoek heeft ook uitgewezen dat 8 slachtoffers verbrijzeling van hersenweefsels hadden, terwijl de overige 7 door shock aan bloedverlies zijn overleden. Alles duidt erop dat de mensen niet op de vlucht zijn doodgeschoten, maar juist geëxecuteerd. De auditeur-militair noemt het verfoeilijk dat het leger, dat het grondgebied en burgers diende te beschermen, werd misbruikt om terreur uit te oefenen tegen de samenleving.
Dendoe en Bouterse riskeren ook 20 jaar
In dit strafproces zijn eerder ook tegen oud-militair Steven Dendoe en hoofdverdachte Desi Bouterse afzonderlijke celstraffen van 20 jaar geëist. Dendoe behoorde tot de ‘Groep van 16’. De openbare aanklager zei geen bewijs te hebben gevonden dat Dendoe zelf 1 of meerdere slachtoffers heeft doodgeschoten. Hij was echter wel betrokken bij het ophalen en had zelf tijdens de executie een geweer, dat haperde en niet meer werkte, snel hersteld zodat er kon worden geschoten. Daarom wordt hij aangemerkt als medepleger. De openbare aanklager zei geen bewijs te hebben gevonden dat Bouterse zelf op 1 of meerdere slachtoffers heeft doodgeschoten. Daarom wordt hij ook aangemerkt als medepleger.
Vrijspraak geëist tegen Ritfeld, Heidanus, Stolk en Carbière
Tegen de verdachten Edgar Ritfeld, Orlando Heidanus, Wim Carbière en Jimmy Stolk heeft Elgin eerder vrijspraak geëist. De auditeur-militair voerde aan dat de 4 verdachten de vermoorde personen op grond van een dienstorder hebben opgehaald en bezorgd in het Fort Zeelandia. Daarbuiten is geen enkele betrokkenheid van deze heren gebleken bij het beramen en uitvoeren van de moorden.
20 jaar strafeis ook te verwachten voor resterend deel ‘Groep van 16’
De betrokkenheid van de Groep van 16 bij de decembermoorden staat volgens de auditeur-militair onomstotelijk vast. De moorden en branden waren bedoeld om de politieke macht die de 16 coupplegers hadden, te behouden. Het is daarom te verwachten dat ook de rest van de groep een eis van 20 jaar tegemoet mag zien. De leden die nog in leven zijn en nog een strafeis moeten aanhoren, zijn Benny Brondenstein, Ernst Gefferie, John Hardjoprajitno en Ruben Rozendaal. Al deze verdachten staan in de militaire kamer terecht. In de burgerkamer staan 4 verdachten terecht. Tegen de 3 verdachten in deze kamer, Bouterse, Boerenveen en Gorré, is 20 jaar cel geëist. Elgin heeft vrijspraak geëist tegen Stolk. Vandaag wordt de zitting van de Krijgsraad voortgezet in de militaire kamer. De datum voor het pleidooi is bepaald op 30 januari 2018. Gorré wordt bijgestaan door raadsman John Kraag, terwijl Boerenveen bijgestaan wordt door advocaat Frank Truideman.
FR