De meetings die de namens de president worden gehouden met 30 organisaties is achter de rug. Alle organisaties hebben na de presentaties hun oppervlakkige en soms meer inhoudelijke kanttekeningen gemaakt naar de presentaties toe. We hebben eerder erop gewezen dat de presentaties nu beschikbaar moeten worden gesteld aan het volk, ze moeten gepost worden op de overheidswebsite, waardoor ook de bevolking kennis kan nemen van de lening van de IsDB van 1.8 miljard USD. Daarna kan men daarover ook in DNA debatteren. Inmiddels hebben meer dan honderd personen uit de Surinaamse samenleving kennis genomen van de inhoud en dat aan hun achterban doorgespeeld. De 4 presentaties gingen over Investsur, een Procurement Coordinating Unit voor de IsDB-projecten, een uiteenzetting van de IsDB projecten en de inkomstenverhogende maatregelen. Investsur is een programma dat door de Surinaamse overheid zal worden uitgevoerd, waarbij faciliteiten zullen worden verleend aan bedrijven. Deze bedrijven mogen de faciliteiten opvragen en de faciliteiten waarvoor men in aanmerking komt (lees: de behandeling die men van de Surinaamse regering krijgt (rode loper etc.) hangt af van de certificering en de graad (A, B, C etc.) die men krijgt van de regering. De graad hangt af van de sector waarin men bezig zal zijn en de economische (bbp) of sociale (werkgelegenheid) impact die men zal hebben op de samenleving. Bij de hoogste graad en een topimpact wordt de rode loper uitgerold voor de investeerder. Bij de certificering speelt ook de track record van het bedrijf een rol. Belangrijk is dat met betrekking tot het faciliteren van de investeerder alle 17 ministeries per beschikking moeten aangeven, welke faciliteiten in welke gradaties men kan verlenen aan investeerder en op welke tempo en binnen welke grenzen. De compilatie van de 17 beschikkingen zal betekenen het totale pakket aan faciliteiten die de Surinaamse regering aan investeerders van verschillende gradaties kan bieden. Belangrijk in het kader van Investsur is het opzetten van een Exim (export-import)bank. De vraag rijst wat dan de rol van de NOB is. Ook is onduidelijk wat de rol is van de Investment and Development Corporation Suriname (ICS) NV. Feit is wel dat deze ICDS zwaar heeft ‘ondergepresteerd’. Voor faciliteiten zullen de wetten van de 17 ministeries (wellicht met uitzondering van enkele als Sport en Jeugdzaken) zodanig moeten worden aangepast zodat faciliteiten soepel kunnen worden verleend. Dat kan neerkomen op een enorme wettelijke operatie om alle systemen investeringsvriendelijk te maken. Bij de hearings is uitgelegd dat er een PCU (aankoop-unit) opgezet zal worden, zodat goederen en diensten volgens het format van de IsDB kan worden gedaan. Deze PCU zal goederen (en diensten) inkopen voor Natuurlijke Hulpbronnen (energie, water), Volksgezondheid (medicijnen, medische verbruiksartikelen etc.), LVV (inputs) en NI (60 goederen voor consumptie). Bij het importeren van deze goederen is het de bedoeling dat de importeur niet in aanmerking komt voor de importdollars, maar dat betalingen via de CBvS gaan. Voor de consumptiegoederen is al vaker gesteld dat het raadzaam is dat deze hier worden geproduceerd en dat de inputs gefinancierd worden in plaats van het product zelf. Dat zal maken dat werkgelegenheid ontstaat. Daarnaast werd ook het IsDB programma 2017-2019 voorgesteld, waarin betrokken zullen zijn de ministeries van HI, NH, OW, TCT, LVV, Financiën en Volksgezondheid. Van de 1.8 miljard USD is 72% voor allerlei projecten voor infrastructuur (van wegen tot ICT). Opmerkelijk is dat er veel is gepresenteerd over miljoenenbestedingen, maar niet eens een voorzichtige schatting is gemaakt hoeveel duizend nieuwe duurzame banen de projecten zullen opleveren. De nadruk ligt teveel op het uitgeven van geld. Ook ligt de nadruk niet op het voorkomen van het gevaar van het verdampen van het geld. Het afsluitend verhaal van de minister van Financiën was standaard: veel geld ligt voor het oprapen, de mogelijkheden zijn van hier tot ginder, maar … het wettelijk kader moet nog in orde worden gemaakt, men is nog niet eens ermee begonnen. En het vermoeden is dat het ministerie samen met de tientallen economen en juristen van CBvS niet in staat zal zijn om het wettelijk kader te scheppen. Concluderend kan gesteld worden dat de doorberekening er niet is wat betreft de social impact (op kinderen, vrouwen, kwetsbare groepen, werkgelegenheid), dus of de producten duurzaam zullen zijn. Er is geen aandacht voor de corruptiegevoeligheid en het verdampingsgevaar. Ook is er geen capaciteit ontwikkeld om aan projectmanagement en –monitoring te doen. Het is wel bekend dat het geld van de IsDB niet gemakkelijk is. Hun format voor projecten is ingewikkeld en omslachtig. De IsDB is een professionele bank. Door exponenten van de NDP is eerder ook al gezegd dat er miljarden USD ter beschikking zijn in China en India. Inmiddels wordt de lijst van beloftes die komt van de regering vanaf 2011 alsmaar langer en langer.
