Wie getrouwd is en zich gelukkig voelt, moet zich niet rijk rekenen, want het blijkt dat geluk na een tijdje altijd weer daalt, o.a. doordat partners zich allebei in de loop der jaren ontwikkelen: ze passen dan minder goed bij elkaar. Bovendien zijn mensen niet geprogrammeerd op eeuwige trouw. Iedereen kent in zijn/haar omgeving iemand die is gescheiden. Getrouwde paren willen tegenwoordig optimaal gelukkig zijn. Als men niet gelukkig is, doet men daar wat aan: vaak een scheiding. De optie om te scheiden overweegt men steeds gemakkelijker. Mijn oom en tante waren onlangs zestig jaar getrouwd. “Ook wij maken wel eens ruzie, maar je moet verdraagzaam zijn. Dat kunnen veel mensen niet meer”, zei mijn oom.
De opvattingen over het huwelijk zijn de afgelopen decennia, mede door de welvaart en emancipatie van de vrouw, drastisch veranderd. Destijds was het huwelijk nog de sleutel tot de toekomst. Zonder trouwboekje geen huis, geen kinderen. Nu hebben veel van de kinderen geen getrouwde ouders. Van de pasgetrouwde jonge echtparen in rijke landen scheidt ongeveer 60 % binnen een jaar. Mogelijk zijn de voordelen van gehuwd zijn voor deze jonge echtparen dermate gering en de spanning en stress zo hoog dat zij liever kiezen voor een single bestaan.
Iemands levensgeluk wordt in grote mate beïnvloed door het hebben of ontbreken van een liefdesrelatie. Wat geeft het meeste geluk: huwelijk, samenwonen of single zijn?
Uit talloze onderzoeken is gebleken dat gehuwden gelukkiger en gezonder zijn dan ongehuwden: gehuwden leven langer, hebben minder last van depressies en verslaving, en zijn meer tevreden met hun leven.
Singles dragen het etiket van benijdenswaardige avonturiers die het maximale uit het leven halen: elke avond in de kroeg of casino, zelf beslissen wat te eten en nooit last van een zeurende partner. Toch zijn ze nog steeds minder gelukkig: ze missen de warmte van een partner, iemand om gezellig mee te babbelen en mee uit te gaan. Alleenstaande mannen blijken ongelukkiger te zijn dan alleenstaande vrouwen, omdat die vrouwen vaak meer vriendschappen en familiebanden hebben.
Uit onderzoek blijkt dat ongehuwd samenwonenden meestal gelukkiger zijn dan singles, maar minder gelukkig dan getrouwde paren; trouwen blijkt een grotere levenstevredenheid tot gevolg te hebben dan ongehuwd samenwonen. Een verklaring daarvoor is dat veel mensen samenwonen zien als een soort “proefhuwelijk”; er zitten dus nog veel twijfelaars bij.
In de praktijk is het heel moeilijk gehuwden te vergelijken met samenwonenden, aangezien hun leefsituaties veel op elkaar lijken. Toch blijkt de duurzaamheid van de relatie en de mate van verbondenheid bij samenwonenden kleiner te zijn dan bij gehuwden. Tussen samenwonende partners bestaan grotere verschillen m.b.t. ideeën over de toekomst van de relatie dan tussen gehuwden: de ene partner kan het idee hebben om door te gaan met samenwonen, terwijl het voor de andere partner meer een vorm is van uitproberen, dat gemakkelijk kan worden verbroken.
Maar relaties die in dat proefhuwelijk (samenwonen) standhouden en waarvan de partners uiteindelijk gaan trouwen, zijn stabieler en gelukkiger, want zij die al tevreden waren met hun leven, gaan trouwen. Bij een huwelijksrelatie stemmen de verwachtingen van de partners vaak meer overeen. Getrouwde mensen voelen zich vaak prettiger, het huwelijk levert een extra positieve bijdrage aan het welbevinden.
Er zijn dus redenen om aan te nemen dat mensen blijvend gelukkig worden van een relatie; relaties bieden bepaalde voordelen die singles moeten missen. De partner kan een belangrijke bron van sociale steun zijn, in het bijzonder in slechtere situaties, en een partner kan bijdragen aan je zelfvertrouwen en je gevoel van identiteit. Partners kunnen elkaar gemakkelijk corrigeren en houden elkaar psychisch gezond. De partner is een klankbord en houdt de ander scherp. Partners voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en gaan niet zonder meer uit elkaar. Als getrouwde of samenwonende sta je er niet alleen voor: je hebt het voordeel om de kinderen samen op te voeden en als stel leef je goedkoper omdat je een gezamenlijk huishouden hebt. Ook hoef je al het werk niet in je eentje te doen: je hebt dus een behoorlijke taakverlichting. Overigens blijken getrouwde mannen over het algemeen iets gelukkiger te zijn dan getrouwde vrouwen omdat een huwelijk voor de meeste vrouwen hardwerken is: ze nemen meestal de verzorgende taken op zich en werken ook nog buiten.
Maar hoe lang houdt dit extra geluk stand? Er zijn redenen om aan te nemen dat het geluks-niveau na een tijd weer daalt en dat mensen op langere termijn dus niet gelukkiger worden/gelukkig blijven van een relatie. Een algemeen geluksgevoel is deels genetisch bepaald; daardoor zouden mensen over de jaren heen vaak ongeveer even gelukkig moeten blijven, maar mensen passen hun gedrag en hun verwachtingen aan aan nieuwe situaties, waardoor het oorspronkelijke effect van de relatie ( blijvend gelukkig) afneemt. Uit onderzoek blijkt dat naarmate mensen langer samenleven, het welbevinden langzaam daalt. Een conclusie als zou het huwelijk zaligmakend zijn, lijkt dus niet helemaal te kloppen; het grotere gevoel van geluk geldt alleen voor mensen die een prettig huwelijk hebben. Voor mensen die neurotisch zijn of licht geraakt zijn, is het beter alleen te zijn, want een slecht huwelijk maakt mensen veel ongelukkiger dan het single bestaan.
[email protected]
